پنج منبع ارائه شده توسط khandwalla رقابت بازار را یکی از عناصر کلیدی در محیط خارجی شرکت میداند.
۱) رقابت برای مواد خام، قطعات وتجهیزات ۲) رقابت برای پرسنل فنَی مانند مهندسین، حسابداران و برنامه ریزان ۳) رقابت در تبلیغات، آگهی، فروش و پخش ۴) رقابت در کیفیت وتنوع محصولات ۵) رقابت در قیمت در خط اصلی تجارت شدت این عوامل رقابتی تأثیر زیادی در سازمان داخلی شرکت دارد(زهیرو هوگ ،۲۰۱۲)[۴۵].
در زمینه عملکرد بنگاهها عمدتاٌ مناقشه بر سر تأثیری است که رقابت بر انگیزه مدیران بنگاهها دارد و تا حدی نیز مقوله انگیزه کارگران و موضوعات فرعی دیگر در این بین مطرحاند که شامل:
- انگیزه مدیران: یکی از ویژگیهای بنگاههای اقتصادی نوین، تمایز مالکیت و مدیریت است. مدیر یک عامل اقتصادی است که توسط مالک بنگاه استخدام می شود تا سازماندهی واحد تولیدی و تخصیص عوامل تولید را بر عهده گیرد و عملکرد بنگاه را ارتقاء بخشد. رقابت بر انگیزه مدیران از زوایای مختلفی قابلبررسی است: الف) ارزیابی مدیران توسط بازار: دریک فضای رقابتی که در آن تعداد زیادی بنگاه وجود دارد بازار به دنبال گزینش بهترین مدیران از لحاظ عملکرد است و به همین دلیل، مدیران تمایلی به تلاش کم ندارند. ب) کشش تقاضا و سود: نظریه اقتصاد خرد دلالت بر آن دارد که با افزایش رقابت در بازار (ورود عرضهکنندگان بیشتر) کشش تقاضای محصول نیز افزایش مییابد اما از میزان تقاضا برای هر بنگاه نوعی کاسته می شود. این دو پیامد، رهنمودهایی برای اثر رقابت بر انگیزه مدیریت دارد با افزایش کشش تقاضا، هرگونه کاهش قیمت (که با رقابت وقوع آن محتمل است) با افزایش بیشتر در مقدار محصول همراه خواهد بود. ج) رقابت و ورشکستگی: اشمیت (۱۹۹۷) بر مجرای دیگری که میان رقابت و انگیزه مدیریتی وجود دارد اشاره می کند و آن عبارت است از احتمال انحلال[۴۶] (ورشکستگی) بنگاه.افزایش رقابت باعث می شود که بنگاه با سطح معینی از تلاش مدیریتی، در مواجهه با خطر انحلال قرار گیرد. در این شرایط مستقیما انگیزه ای در مدیرایجاد می شود که تلاش بیشتری را صرف کند تا از انحلال بنگاه جلوگیری کند.
- تلاش کارگران: در شرایطی که سطح تلاش کارگران همانند سطح دستمزد، یکی از مقوله هایی باشد که بنگاهها و اتحادیه های کارگری بر سر آن چانهزنی کنند، افزایش رقابت بازار می تواند به افزایش تلاش کارگران در فرایند تولید منجر گردد. اگرمعیار قضاوت در مورد افزایش رقابت بازاری، ازدیاد تعداد بنگاهها در بازار در نظر گرفته شود، در چنین شرایطی قدرت بنگاهها در مقابل اتحادیه ها بر سر سطح تلاش افزایش مییابد و ازاین رو، موجبات افزایش کارگران مهیا میگردد که نتیجه آن بهرهوری بالاتر خواهد بود (وحید مهربانی).
- تأمین مالی: ویژگی مهم رقابت اینکه بیش از یک بنگاه در بازار وجود دارد و همین خصیصه باعث می شود که بنگاهها ازلحاظ عملکرد با یکدیگر مقایسه گردند همچنین از ویژگیهای بارز عملکرد اقتصادی عصر نوین، تأمین مالی خارجی است، بدین معنا که بخش قابلتوجهی از منابع مالی بنگاه از خارج آن تأمین میشود. قابلمقایسه بودن این امکان را به سرمایه گذاران (مثلاً بانکها) میدهد تا بنگاههای دارای عملکرد خوب از منابع مالی نسبتاً کمهزینه بهرهمند سازند.
- نوآوری: یکی از مهمترین زمینههای بحث در مورد پیامد رقابت برای بهرهوری، مسئله نوآوری است که موضع بیان دیدگاه های مخالف و چالشبرانگیزی بوده است. از یکسو، ادعا می شود که آن دسته از بهبودهای بهرهوری که منجر به کاهش هزینه بنگاه (به ازاء محصول معین) دریک محیط رقابتیتر میشوند، سود بنگاه را افزایش داده و انگیزه برای هزینه کردن در تحقیق و توسعه توسط بنگاه را افزایش میدهد که نتیجه آن نوآوری بیشتر خواهد بود (نیکل، ۱۹۹۶)[۴۷].
در تنظیم استراتژی بازاریابی لازم است شرکتها از نقاط قوت وضعف خودشان، نیازهای مشتریان، و نقاط قوت و ضعف رقیب آگاه باشند. در واقع این سه عامل کلیدی که اجزای مثلث استراتژیک نامیده میشوند، بیان می کند که شرکتها هنگامی موفق میشوند که از حفظ رضایت مشتری و رفع نیازهای او فراتر رفته، از رقبایشان بهتر باشند. این مدل توسط اوهمائی، استراتژیت معروف ژاپنی مطرح شده است .
شکل ( ۱) مثلث استراتژیک از دیدگاه اوهمائی
از نظر اوهمائی مشتری اساس و بستر هر استراتژی است. شکی نیست که نگرانی بیشتر هر شرکتی مشتریان است تا سهامدارن، به بیانی دیگر میتوان گفت که در طولانی مدت، شرکتی که مشتریان راضی داشته باشد قطعاً نظر سرمایه گذاران را نیز جلب خواهد کرد (وارد ، ریوانی) .
(۱۴-۲-۲) جنبههای مثبت رقابت
-
- افزایش میزان عرضه کالاها؛ هریک از رقبا در جهت کسب سود بیشتر، سعی میکند بیش از دیگران، کالای مورد نیاز مردم را عرضه کند؛ در نتیجه، عرضه کل افزایش مییابد.
-
- کاهش سطح عمومی قیمتها؛ افزایش عرضه، قیمت را پایین میآورد. بهعلاوه، هریک از رقیبان برای جلب مشتری بیشتر، میکوشد کالای خود را با قیمتی ارزانتر از دیگران عرضه کنند.
-
- بهتر شدن کیفیت کالاها؛ هر تولیدکنندهای در صدد جلب مشتری است و سعی در عرضه کالا با کیفیتی برتر دارد.
-
- پدید آمدن ابتکارهای تازه؛ هر بنگاهی برای سبقت از دیگر مشتریان، بخشی از سود خود را صرف انجام تحقیقات، به منظور بالا بردن کیفیت و کاهش هزینه تولید میکند. در نتیجه ابتکارات و اختراعات تازهای نصیب بشر میسازد.
-
- کاهش ضایعات تولید؛ برای کاهش هزینههای تولید، هر تولیدکنندهای سعی در کاهش ضایعات و انجام صرفهجویی بیشتر دارد؛ تا جاییکه ضایعات یک کارخانه را نیز تبدیل به کالاهای قابل استفاده نماید (محسن رنانی).
(۱۵-۲-۲) جنبههای منفی رقابت
۱- از بین رفتن اخلاق؛ رقابت و چشم همچشمی موجب میشود، بنگاهها با بهره گرفتن از هر وسیلهای، در صدد جلب منافع خود باشد و حدود اخلاقی را رعایت نکنند؛ چراکه هدف، شکست نخوردن از رقبا، هر وسیلهای را توجیه میکند. سعی در مخفی داشتن ابتکارات تازه، کارشکنی در ابتکارات رقبا، احساس سود خود در زیان دیگران و تصور زیان خود در سود رقبا، همه نشانه از بین رفتن اخلاق در جامعه است.
۲- تبلیغات غیر واقعی و مخرّب؛ رقابت موجب میشود که بعضی از بنگاههای تولیدی، بهجای بهتر کردن کالای خود، در صدد جلب مشتری از راه تبلیغات نادرست، بهنفع خود یا پخش شایعات بر ضد رقیب برآیند.
۳- گرایش تولید به طرف کالاهای لوکس و نیازهای غیر واقعی؛ در رقابت، هر بنگاهی در صدد جلب تمایلات مشتریان ثروتمند است و این در حالی است که آنان، بیشتر خواهان کالاهای کوکس و تجمّلی هستند. اینگونه کالاها را میتوان با سود بیشتری فروخت و مشتریان نیز حاضرند پول بیشتری در برابر کالای خریداری شده بپردازند.
۴- حذف رقبای کوچک؛ از آنجایی که رقابت جز تأمین منافع شخصی، هدفی را دنبال نمیکند، رقبای بزرگ توانایی این را پیدا میکنند که رقیبان کوچک را بهزودی از میدان رقابت بیرون کنند و بر قدرت خود بیفزایند.
-
- پیدایش انحصار؛ رقابت، کارفرما را وادار میکند که به منظور تقلیل هزینه تولید، از یک طرف از مزد کارگران بکاهد و از طرف دیگر ماشین را جانشین کار سازد و به منظور فروش واحد بیشتر، تولید را افزایش دهد و شرایط تولید اضافی بهوجود آورده، موجبات بحران را فراهم کند. این وضع، باعث از بین رفتن کارخانههای کوچک شده و کم کم رقابت را از بین برده و شرایط انحصار را به وجود میآورد (باقر قدیری اصل ).
(۳-۲) پیشینه تحقیق
(۱-۳-۲) تحقیقات داخلی
اقتصاد ایران در شرایطی است که از یک طرف جهت آزادسازی تجاری تحت فشار شدید بین المللی است و از طرف دیگر به منظور توسعه پایدار، ناگزیر از توسعه قابلملاحظه صادرات غیر نفتی و افزایش سهم آن درکل صادرات کشور است. با وجود منابع و ظرفیتها و استعدادهای زیاد، به نظر میرسد بنگاههای ایران به واسطه حمایت، هدایت و مدیریت مناسب، میتوانند به درجه قابل قبولی از رقابتپذیری در عرصه بازارهای جهانی دست یافته و منشأ اثرات قابل توجهی در بهبود شرایط اقتصادی ایران شوند. مبحث حسابداری مدیریت سابقهای به نسبت طولانی در ادبیات حسابداری ایران دارد با این حال، مدت کوتاهی است که تحولات این رشته توجه مدیران را به خود جلب کرده است. مدیران، برای استفاده کامل از قابلیت های فنون حسابداری مدیریت با مباحث متعدد روبرویند که پاسخگویی به آنها زمینه را برای ارتقای این رشته مساعد می کند.
عالیور درمیز گرد مفاهیم حسابداری مدیریت به سوال ” محیط تجاری امروزی چه ویژگیهایی دارد و چه اثری بر سیستم حسابداری مدیریت داشته است؟ رقابت شدید تجاری در سطح جهان شرکتها را وادار کرده است به خاطر دستیابی به کیفیت بالای محصول با هزینه پایین، بیش از گذشته تلاش کنند، تغییرات شگرف در فنآوری همراه با رقابت جهانی، مدیران شرکتها را وادار میکند به تولید محصول و عرضه خدمات با کیفیت بالا بپردازند، نیاز مشتریان خود را به سرعت تأمین کنند و این فعالیتها را با حداقل هزینه ممکن انجام دهند. این الزامات به تجدید نظر در سیستمهای سنتی ساخت و حتی در دستگاههای گردآوری اطلاعات مرتبط با کوششهای ساخت به منظور فراهم کردن اطلاعات سودمند نیاز دارد.
شباهنگ در میزگرد مفاهیم حسابداری مدیریت به سؤال “آیا در کشور ما برای پیشرفت حسابداری مدیریت باید منتظر ماند تا محیط کسب و کار متحول و رقابتی شود؟ یا برعکس حسابداران مدیریت بر اساس دانش باید برای پیشرفت محیط کسب و کار پیشقدم شوند؟” مدیرانی که در محیط رقابتی کار میکنند احساس نیاز میکنند و به مصداق اصطلاح معروف که احتیاج مادر اختراع است، در پی تحقیق و کسب اطلاعات میروند. از متخصصان استفاده میکنند و تکنیکهای جدید پدید میآورند.
نظری در میزگرد مفاهیم حسابداری مدیریت به سؤال “تکنیکهای حسابداری مدیریت آنطور که در کشورهای صنعتی بکار گرفته شده هنوز در کشور ما بکار گرفته نشده آیا مدیران واحدهای انتفاعی ما این نیاز را احساس نکردهاند؟ آیا ضرورت استفاده از حسابداری مدیریت برایشان مطرح نشده؟” بیان میکنند هنوز نیاز احساس نشده است؛ به این دلیل که واحدهای انتفاعی ما به شدت توسط دولت کنترل میشوند. حتی واحدهای انتفاعی بخش خصوصی در عمل تحت کنترل واحدهای دولتی نظیر سازمان حمایت از مصرفکنندگان و یا تعزیرات قرار دارند و این واحدها بجای نظارت، کنترل میکنند.
عبدالرضا بیگی نیا و همکاران (۱۳۹۱) در مقاله “ابزارها و تکنیک های حسابداری مدیریت استراتژیک ” مدتها بود که حسابداری مدیریت بطور برجسته بر پایه یک رویکرد فنی برای محاسبه هزینه ها بکاربرده میشد به تدریج به حسابداری مدیریت یک رویکرد جدید با محوریت تصمیم گیری اضافه شد که توانست به مدیریت منابع کمک کند مدیریت مدرن برای تجزیه و تحلیل استراتژیک شرکت به اهداف و ابزارهای حسابداری مدیریت نیاز دارد بنابراین ما بررسی کردیم که بکارگیری اهداف و ابزارهای حسابداری مدیریت می تواند ابزاری مفید دردست مدیران برای تحلیل استراتژیک شرکت بکار گرفته شود استفاده از این رویکرد استراتژیک می تواند ازطریق برنامه ریزی و تصمیم گیری بلندمدت تجدید شده سازمان را برای رسیدن به مزیت رقابتی پایدار کمک کند.
محمدابراهیم محمد پور زندی و همکاران (۱۳۹۱) در مقاله ” نقش و جایگاه حسابداری مدیریت در خلقی حفظ مزیتهای رقابتی و ارزش آفرینی بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری ” بیان میکند حسابداری مدیریت نقش بسیار مهمی در برنامهریزی، توسعه، اجرا و ارزیابی سیاستهای رقابتی راهبردی دارد، که منجر به ایجاد مزایای رقابتی در بانکها می شود. با توجه به فعالیت بانکـها و مؤسسات اعتباری در محیط تجاری متغیر و قرار داشتن در شرایط رقابتی پیچیده، نقش حسابداری مدیریت در دستیابی به اهداف راهبردی آنها از طریق سیاستهای انتخابی کسب و کار و تسهیل فرایند عملیاتی بسیار حیاتی میباشد.
حبیبی و همکاران (۱۳۹۱) در مقاله بررسی جایگاه رضایتمندی مشتری در کسب مزیت رقابتی سازمان ” در بررسی جایگاه رضایتمندی مشتری درکسب مزیت رقابتی سازمان به بیان مفهوم رضایت¬مندی مشتری، معرفی عناصرتشکیل دهنده آن و سپس مزایای حاصله از رضایتمندی مشتری در سازمان و تأثیرات آن بر وفاداری مشتری، سهم بازار، فروش، سودآوری، هزینه های بازاریابی و جذب مشتریان جدید و تأثیر آن در ایجاد مزیت رقابتی سازمان در بازار توجه به نیازها و خواسته های مشتریان و بوجود آوردن این احساس در مشتریان که سازمان با اقدامات خود در صدد ایجاد رضایتمندی آنان میباشد سبب افزایش رضایتمندی و وفاداری بیشتر مشتریان شده و باعث ایجاد مزیت رقابتی پایدار در بازار برای سازمان خواهدگردید.
محمدحسین ودیعی و همکاران “ بررسی رابطه بین معیارهای حسابداری با معیارهای بازار در ارزیابی عملکرد شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران ” نتایج حاصل نشان میدهد بین معیارهای حسابداری با معیارهای بازار در شرکتهای با رشد متوسط رابطه خطی معنیدار و مثبت دارد. از این رو دقت و صحت استفاده از معیارهای بازار برای ارزیابی عملکرد شرکتهای با رشد متوسط بیشتر بوده و با توجه به قوی بودن رابطه بین معیارهای حسابداری با معیارهای بازار بهمنظور اتخاذ تصمیمات مالی آگاهانه، مطلوبتر است.
علیاکبر نونهال نهر و منوچهر رحمتی قورولو)۱۳۹۰( در مقاله “بررسی شکاف بین دیدگاه های دانشگاهیان و شاغلین اجرائی حسابداری مدیریت در اولویتبندی مفاهیم و تکنیکهای آن” وضعیت برای حسابداری مدیریت که نقش مهمی را در دنیای رقابتی کنونی داراست، کشورهای در حال توسعهای چون ایران نگرانکننده است بین تئوری و عمل حسابداری مدیریت شکاف وجود دارد که بایستی با توجه به اهمیت این شاخه از حسابداری در دنیای کنونی، به فکر حذف یا کاهش برداشتن این فاصله شد که به نظر میرسد از طریق آموزش مداوم فعالان تجربی و گنجاندن مفاهیم جدید حسابداری مدیریت در سطوح درسی دانشگاهی بهویژه در سطح کارشناسی تا حدی میتوان این فاصله را برداشت.
فریدون رهنمای رودپشتی و همکاران (۱۳۹۲) در مقاله “تأثیر سوگیریهای قضاوتی بر کارکرد تکنیکهای حسابداری مدیریت ” را بررسی نموده و نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین سوگیریهای فرا اعتمادی، بهینه بینی و کارکرد تکنیکهای حسابداری مدیریت رابطه معکوس معناداری وجود دارد. همچنین بین سوگیری رویداد گرایی و کارکرد تکنیکها رابطه مستقیم معناداری مشاهده گردید و سوگیری نما گرایی و کارکرد تکنیکها فاقد رابطه معنیدار میباشند.
مهدی جاوید پور (۱۳۹۲) در مقاله “ارزیابی از حسابداری مدیریت با توجه به تغییرات اقتصادی ” به بررسی مسیر تکامل حسابداری مدیریت پرداخت. بنابراین هنگامی که عناصر و عوامل اقتصادی شروع به انجام تغییرات مؤثر با توجه به پایان جنگ جهانی اول و دوم عملاً این عوامل تشدید سطح رقابت را در اقتصاد به همراه آورد که پس از آن توجه جدی و استفاده بهینه از منابع در ایجاد ارزش روشهای پیچیدهتری در حسابداری مدیریت را که شامل هزینه یابی براساس فعالیت، تجزیه و تحلیل رقبا، کارت ارزیابی توازن پدیدار گشت و این مسیر تکامل حسب شرایط و پیچیدگیهای اقتصادی همزمان با نیازهای حفظ بقاء و توسعه سازمانها توسعه خواهند یافت و این موضوعی است که همه کشورها نیازمند استفاده از حسابداری مدیریت و حتی روشهای مشابه آن هستند.
محمود معینالدین و همکاران (۱۳۹۱) در مقاله « بررسی کارایی و تحلیل حساسیت تکنیکهای عملیاتی حسابداری مدیریت در بهبود عملکرد شرکتها با رویکرد تحلیل پوششی دادهها) مطالعه موردی: شرکتهای داروسازی پذیرفتهشده در بورس تهران( تحقیق باهدف بررسی کارایی و تحلیل حساسیت تکنیکهای عملیاتی حسابداری مدیریت در بهبود عملکرد شرکتها صورت گرفته است. این دامنه مکانی تحقیق، شرکتهای داروسازی پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران و دامنه زمان آن سال ۱۳۹۰ میباشد با طراحی و اجرای مدل مناسب تحلیل پوششی دادهها، میزان کارایی شرکتهای داروسازی پذیرفته در بورس تهران مشخص شد که نتایج مدلها حاکی از آن است که تعداد ۸ شرکت که معادل ۵۳ درصد شرکتهای داروسازی میباشند، دارای کارایی کامل یعنی یک بودند. همچنین در پایان با بهره گرفتن از تحلیل حساسیت در مدلهای تحلیلی پوششی دادهها، ورودی و خروجیهای حساس برای شرکتهای داروسازی مشخص گردید.
روح اله ذوقی (۱۳۹۲) در مقاله “حسابداری مدیریت بهترین روش در کاهش هزینهها و افزایش درآمد و سودآوری بیشتر” رقابت نزدیک شرکتها و بنگاههای اقتصادی و محدویت منابع و ناکارآمدی روشهای سنتی حسابداری مدیران را بر آن داشت به منظور کسب سود مورد انتظار با کمک سایر روشهای حسابداری و ارائه راهکارهای تحلیلی و اجرایی، مدیریت را با روش نوینی به نام حسابداری مدیریت در برنامهریزی کنترل و افزایش سود و کاهش هزینهها بر مبنای علم روز یاری کنند.
سعید نادی (۱۳۹۱) در مقاله “از چه طریق حسابداران مدیریت ایرانی با تغییرات از یک اقتصاد برنامهریزی شده به یک اقتصاد مبتنی بر بازار مقابله کنند ” نتایج این مقاله نشان میدهد مانع اصلی برای پیادهسازی روشهای غربی حساسیت سیاسی نمی باشد اما تا اندازهای محدودیتهای فنی وجود دارد سیستم حسابداری مدیریت در بسیاری از شرکتهای ایرانی درحال توسعه میباشد، درحالیکه اطلاعات ضروری برای استفاده از تکنیکهای غربی مانند فعالیتهای مبتنی بر هزینهیابی را نمی توان بهراحتی در شرایط فعلی جمعآوری نمود با وجود این تغییرات در حسابداری مدیریت در برخی از حوزه ها از قبیل کیفیت محصولات درحال توسعه حسابداری سنجش مسئولیت، سودآوری بهعنوان معیار کلیدی برای انتخاب پروژه های سرمایهگذاری می تواند دیده شود.
سید حسین جلالی فریز هندی و غدیر شکیبا جمالآباد (۱۳۹۰) بررسی عوامل تأثیرگذار بر حسابداری مدیریت استراتژیک و ارتباط آن با بهبود عملکرد شرکت بهکارگیری سیستمهای حسابداری مدیریت استراتژیک به دلیل ماهیت رقابتی محیط عصر حاضر و نیز قابلیت این سیستمها نسبت به سیستمهای سنتی حسابداری مدیریت در فراهم آوردن اطلاعات رقابتی، عملکرد شرکت را ارتقا میدهد و موجبات دستیابی به مزیتهای پایدار رقابتی را فراهم میآورد اما رابطه میان مشارکت حسابداران مدیریت استراتژیک و عملکرد شرکتهای مورد آزمون در این پژوهش تأیید نشد، با توجه به یافتههای ضد و نقیض مطالعات متعدد در جوامع مختلف که در مبانی نظری مقاله بدانها اشاره شد، عدمتأیید این فرضیه را میتوان به عنوان یک فاکتور تأثیر پذیرفته از متغیرهای کلان فرهنگی حاکم بر فرایند تصمیمگیری در فضای کسب و کار جامعهی آماری موردبحث دانست.
شهاب اشراق (۱۳۹۱) در تحقیق خود تحت عنوان “آیا میزان استفاده از سیستم حسابداری مدیریت محیطی در شرکتهای تولیدی متأثر از سبک مدیریت مدیران آنهاست” نتایج حاصل از وجود رابطه مستقیم میان این دو متغیر حکایت دارد و دو سبک مدیریت دموکراتیک - انبازی کننده و آزادی با کنترل بیشترین رابطه مستقیم را با بهره گرفتن از سیستم حسابداری مدیریت محیطی نشان دادند.
محمد محمودی (۱۳۹۱) در مقاله طراحی رویکرد انتخاب سیستم اطلاعات حسابداری مدیریت مبتنی بر پشتیبان با بهره گرفتن از الگوریتم TOPSIS فازی پیشنهاد نمود تهیهکنندگان و استفاده کنندگان سیستم حسابداری مدیریت بهمنظور ارائه اطلاعات مربوط، صحیح و به موقع با اولویتهای شانزدهگانه (۱- فرایند تحلیل بلادرنگ ۲- تکنیکهای بهینهسازی ۳- گزارشهای گرافیکی ۴- دادهکاوی ۵- استدلالهای مبتنی بر دانش پیشرو پسرو ۶- انباره داده ها ۷- تصمیمگیری فازی ۸- شبیهسازی ۹- نمونهسازی بر اساس نسخه اصلی ۱۰- عامل هوشمند ۱۱- آگاهسازی ۱۲- تصمیمگیری گروهی ۱۳- انعطافپذیری ۱۴ – خلاصهسازی ۱۵- ارتباط با سایر سیستمها ۱۶ – خدمات موبایل) پشتیبان تصمیم نسبت به تهیه اطلاعات اقدام نمایند.