SIT دارای وجوه مشترکی با درمان گری تعقلی – هیجانی الیس (RETالیس ۱۹۷۷) و در مانگری [۱۱۳]شناختی یک (CT بک ۱۹۷۶) است. در تمامی این روشها فرض بر این است که احساسها و رفتارهای سازش نایافته، غالبا"پیامد نارسا کنش وری فکرند و بنابراین کوشش می شود تا با آموزش، بحث و تعیین تکالیف افکار سازش یافته تری را جانشین آنها کنند. با وجود این بین این روی آوردها از لحاظ نظری و روش شناسی تفاوتهایی وجود دارد و براین فرض مبتنی است که باورهای غیرعقلانی به ایجاد خواسته های غیرواقع نگر منجر می شوند و این خواسته ها نیز به نوبۀ خود حالتهای هیجانی منفی را به وجود می آورند. بازسازی شناختی در وهلۀ نخست از طریق پرخاشگری، مواجه و مباحثه به این باورهای غیر واقع نگر دست می یابد، پس با متمایز کردن این خواسته ها از نیازها به بررسی آنها می پردازد و بالاخره کوشش می کند تا مراجع بتواند از راه مواجهه و تمرینهای خانگی به بیش تعمیم دهیهای خود مقامی تازه ای بدهد.
روش تعقلی – هیجانی در مورد مجرمانی به کار رفته است که دارای مشکلات مهار برانگیختگی بوده اند. مشکلاتی که پیامد باورهای غیر عقلانی ای هستند که خواسته ها را معادل نیازها تلقی می کنند و هر مانعی را تحمل ناپذیر می دانند. بدین ترتیب هدف درمانگری جایگزین کردن شناخت های تمایزیافته تر و عقلانی تراست. برای مثال اغلب آنهای که به سرقت از فروشگاه ها دست می زنند، عقیده دارند که (همۀ مردم این کار را می کنند) و یا (تجار و کسبه مستحق این رفتارند). در روش تعقلی – هیجانی با این باورها مبارزه می شود تا عقاید واقع نگر را جانشین آنها کند.
۲-۴-۲-۴-۲- آموزش حل مساله بین شخصی
آموزش حل مساله در اغلب مجموعه های آموزشی خود نظم دهنده که بر مسائل کلی متمرکزند ادغام شده است (کندال ۱۹۸۴) اما شواهد محکمی دال بر تصمیم دهی این روش به مسائل بین شخصی در دست نیستند .
۲-۴-۲-۴-۳- آموزش شناختی حل مساله بین شخص: [۱۱۴]
از فنون آموزشی افزایش مهارتها، سرمشق دهی، بحث وپسخوراند به منظور یاد دهی مولفه های شناختی حل مسائل اجتماعی و یا هدف گسترش مهارتهای تعمیم پذیر استفاده می کند اگر چه گزارشهای گوناگونی از پیامدهای این روش در دست است (تیسدل ولورنس ۱۹۸۶) اما کامل ترین آنها را اسپیواک و همکاران (۱۹۸۷) تدوین کرده اند. این روشها در وهلۀ نخست مستلزم آموزش مهارتهای پیش نیاز مانند تقلید، بحث گروهی (تفکر با صدای بلند) است. حل مساله به معنای خاص مستلزم تمرکز بر بازشناسی مسئله تفکر متناوب بررسی از دیدگاه های متفاوت تفکر علّی و در نظر گرفتن پیامدهاست.
۲-۴-۲-۵-گفتار پنجم: درمان گری رفتار مجرمانه وخیم
رفتارتهاجمی برای مهار موقعیتی بروز می کند که پرخاشگر آن را تهدید کننده می پندارد و براساس حلیل فرایندهای شناختی و مهارت های بین شخصی می توان به درک آن نایل شد. برای مثال، پژوهش هایی که در مورد بزهکاران خشن انجام شده اند، نشان داده اند که آنها بی درنگ از مقاصد دیگران نتیجه گیری می کنند و پیامدهای بعدی عمل خود را در نظر نمی گیرند.[۱۱۵] چنین افرادی غالبا” فاقد مهارت های لازم برای حل تعارف های ناچیز هستند و آثار زیان بخش رفتار خویش را کوچک می شمرند.تهاجم ها معمولا” هنگامی رخ می دهند که درست یا نادرست – افراد تصور می کنند که سلامت جسمانی یا روانیشان از سوی فردی دیگر، مورد تهدید واقع شده است. پرخاشگری واکنش احتمالی آنهایی است که برای دستیابی به مقاصد خود معمولا” به زور متوسل می شوند، فاقد مهارت های لازم برای حل تعارض ها به گونه ای غیرپرخاشگرانه هستند یا نمی توانند پیامد های دراز مدت رفتار خود را به عنوان نتیجۀ عوامل موقعیتی مانند تنیدگی خانوادگی یا مسمومیت الکلی در نظر بگیرند. بدین ترتیب برای درک پرخاشگری های تهاجم آمیز باید به پرسش هایی دربارۀ موقعیت کنونی جرم، چگونگی ادراک مجرم از موقعیت، رابطۀ مجرم با قربانی و الگوهای رفتاری بین شخصی وی پاسخ گفت: پاسخ هایی که براساس نخستین مصاحبه شکل می گیرند و سپس به وسیلۀ شیوه های ارزشیابی کلی و خاص به بررسی و آزمون آنها پرداخته می شود با آنکه رویداد های تهاجم آمیز در پروندۀ بسیاری از مجرمان (مزمن) و (وخیم) دیده می شود اما مجرمانی که فقط به خشونت متوسل می شوند بسیار نادرند و تعداد اندکی از متخصصان بالینی نیز قلمرو فعالیت خود را به این نوع مجرمان اختصاص داده اند. همچنین بدین دلیل که معمولا” هنجارهای فرهنگی از پرخاشگری مردان حمایت می کنند، بسیاری از مولفان پرخاشگری را به استثنای موارد وجود اختلال روانی یا مواقعی که در زندگی گروهی ایجاد اختلال می کند)نیازمند درمان گری خاصی نمی دانند. اگر چه در سال های اخیر، مساله پرخاشگری نوجوانان و خشونت در خانواده ها به گسترش برنامه های خاصی منجر شده است که در چهارچوب آنها مداخله گری های روان شناختی نقش بنیادی داشته اند، اما هنوزنتوانسته اند اثر بخشی آنها را به اثبات برسانند.افراد پرخاشگر به ندرت خواهان درمان گری هستند و با توسل به مکانیزم های انکار و سرزنش قربانی مسئولیت خود را نمی پذیرند. با وجود این نخستین وظیفۀ متخصص بالینی، توجه به عمل خشونت آمیز گذشته نیست بلکه باید به ارزشیابی توانایی بالقوۀ مجرم در ارتکاب اعمال مشابه در آینده بپردازد. اما خواه پرخاشگری را یک پاسخ به موقعیت بدانیم یا آن را یک رگۀ شخصیت تلقی کنیم باید بپذیریم که پرخاشگری زمینه ای است که به دیگر ویژگی های شخصیتی وابسته است، در چهار چوب سبک زندگی فردی معنای خود را می یابد و توجه به آن به عنوان یک مشکل خاص به ندرت برای ایجاد تغییرات دراز مدت کفایت می کنداز سوی دیگر نامتجانس بودن مجرمان خشن نیز مستلزم پی گیری هدف های متفاوتی است. برای مثال،مشکلات کسانی که ازپرخاشگری ابزاری سود می جویند با آنهایی که دارای پرخاشگری خصمانه اند متفاوت است. در مورد گروه نخست دستکاری عوامل محیطی یا به اصطلاح یادگیری اجتماعی تغییر باورها یا انتظار پیامدهای ناشی از رفتار پرخاشگرانه، می تواند راهبرد اصلی باشد، در حالی که در مورد پرخاشگری خصمانه، تقویت مهار هیجانی و خود نظم جویی، هدف های مناسبتری هستند. همچنین هدف های درمان گری دربارۀ فرد فزون مهارگری که فقط یک عمل پرخاشگرانه وخیم را انجام داده است با کسی که توانایی مهار خویشتن را ندارد و تحت تاثیر مصرف هر ماده ای به نزاع می پردازد متفاوت است. اگر چه این تمایزهای مفهومی هنوزهم در ادبیات درمان گری کاملا” تصریح نشده اند اما نیاز به فردی سازی ارزشیابی را برجسته ساخته اند .
در انتهای فصل دوم و با بررسی عدالت ترمیمی در اسناد بین الملل و قوانین سایر کشورها و انواع روش های آن رسیدن به این نکته می رسیم که معاهدات حقوق بشری ،مبانی اندیشه های ترمیمی مجازات ها را مورد توجه قرار داده اند و رویکردهای طرفداران اندیشه های ترمیمی ،برقوانین داخلی کشورها،تاثیر داشته اند و این تأثیر در تغیرات قوانین کشورها بیشترین تأثیر را داشته است.
فصل سوم:
روش ها و نتایج تحقیق و تجزیه و تحلیل آن در بررسی موردی زندانیان شهر شیراز
۳-۱-بخش اول:روش تحقیق
انسان همواره برای رسیدن به مقصود و حل مشکلات راه حلهای مختلفی را تجربه می نماید و مناسب ترین راه و روش را بر میگزیند. روش تحقیق عبارتست از بکارگیری راه و روشی خاص که اطلاعات مناسب بیشتری را درباره موضوع مورد مطالعه فراهم نموده و عوامل مرتبط با آن را مشخص می نمایدبنابراین در خصوص هر تحقیقی لازم است پس از بررسی پیشینه موضوع تحقیق ، روش تحقیق با توجه به اهداف ،ماهیت موضوع و امکانات اجرایی مشخص گردد . لذا در ادامه مباحث این فصل تلاش می شود خلاصه ای در خصوص روش های تحقیق ،ابزار گردآوری اطلاعات ، جامعه و نمونه آماری ،روش نمونه گیری و در پایان روش های تجزیه و تحلیل داده ها ارائه شود.در این بخش با در نظر گرفتن جامعه آماری پژوهش و روش آماری و معرفی آن به روش تحقیق می پردازیم .در این قسمت پژوهش بر آن هستیم که با تجزیه و تحلیل اطلاعات و متناسب با سؤال تحقیق عوامل اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی و خانواده و مهاجرت را در اثربخشی مراقبت های ویژه بر روی مجرمان و بازنگشتن مجرمان به جرائم را مورد بررسی قرار دهیم.در این رابطه در ابیتدا با معرفی روش تحقیق سعی می کنیم به ابزار تحقیق و روش به کارگرفته شده در تحقیق بپردازیم و در بخش دوم به داده آماری حاصل از پاسخ های داده شده اشاره کنیم.
۳-۱-۱-مبحث اول:روش تحقیق
با توجه به اینکه تحقیق، تلاشی سیستماتیک و روشمند به منظوردست یافتن به پاسخ یک پرسش یا راه حلی برای یک مساله است ، لذا روش های بکار گرفته شده در تحقیق را می توان براساس معیارهای مختلفی تقسیم بندی نمود که عبارتند از ؛ طبقه بندی بر مبنای هدف یا بر حسب روش ( نحوه گردآوری داده ها)
۳-۱-۱-۱-گفتار اول:طبقه بندی تحقیق بر مبنای هدف
تحقیقات علمی بر مبنای هدف در سه گروه تحقیقات بنیادی، تحقیقات توسعه ای (تحقیق و توسعه) و تحقیقات کاربردی تقسیم بندی می گردند. لذا با توجه به تعاریف ارائه شده، در ذیل باید بیان نمود که تحقیق انجام شده با موضوع تحلیل جرم شناختی بزهکاری در زندان های استان فارس توسط زندانیان (با نگاهی ویژه به جرایم جنسی و ورود، توزیع و فروش مواد مخدر) از نوع تحقیقات کاربردی می باشد. تحقیقات کاربردی عبارت از : استفاده علمی خاص برای نتایج حاصل از آنها در نظر گرفته می شود و برای هرکار علمی یا تئوری،کاربرد معلومی ارائه می نمایند.
۳-۱-۱-۲-گفتار دوم:طبقه بندی تحقیق بر مبنای ابزار و روش گرد آوری داده ها
با توجه به تقسیم بندی های انجام شده در خصوص روش های گرد آوری اطلاعات باید بیان نمود که روش های جمع آوری اطلاعات عبارتند از: روش توصیفی، روش تاریخی، روش علی یا پس از وقوع (پس رویدادی) ، روش تجربی ، روش پیمایشی(توصیفی-علی مقایسه ای) (سرمد و همکاران۱۳۸۶-۸۱). لذا نظر به اینکه در این تحقیق جهت شناخت بیشتر شرایط موجود یا کمک نمودن به فرایند تصمیم گیری از ابزار پرسشنامه در راستای جمع آوری داده ها بهره برداری بعمل آمده است باید متذکر گردید که تحقیق انجام شده از نوع توصیفی-علی مقایسه ای می باشد.
۳-۱-۱-۳-گفتار سوم:طبقه بندی تحقیق بر مبنای مراحل تحقیق
به منظور دستیابی به نتایج مورد نظر و انجام شایسته روش تحقیق از روش های زیر بهره گرفته شد:
گفتار چهارم:استفاده از اسناد و مدارک (شامل: منابع کتابخانه ای و اینترنتی) :
در راستای جمع آوری اطلاعات و تدوین مبانی، تعاریف و مفاهیم نظری از منابع کتابخانه ای استفاده شده است.
۳-۱-۱-۴-گفتار چهارم:ابزار پرسشنامه
به منظور جمع آوری اطلاعات مورد نظر و سنجش متغیرهای تحقیق، از پرسشنامه استفاده شده است. شاخص های مورد سنجش در تحقیق، پیش از آن که در قالب پرسشنامه به نظرسنجی گذاشته شود، در معرض قضاوت چندتن از خبرگان و کارشناسان در دانشگاهها و سازمان زندان ها با موضوع تحقیق قرار گرفت که نهایتاً از پرسشنامه به عنوان ابزار جمع آوری داده ها استفاده به عمل آمده است.
۳-۱-۲-مبحث دوم:جامعه، حجم نمونه و روش نمونه گیری
۳-۱-۲-۱-گفتار اول:جامعه آماری
جامعه آماری تحقیق عبارتست از مجموعه ای از افراد و یا واحد ها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند. معمولا در هر پژوهش ، جامعه آماری مورد بررسی یک جامعه آماری است که درباره صفت یا صفت های متغیر واحدهای آن مطالعه می شود. تعریف جامعه آماری باید جامع و مانع بوده و باید به گونه ای بیان شود که از نقطه نظر زمانی و مکانی همه واحدهای مورد مطالعه را در برگرفته و در ضمن از شمول واحدهایی که نباید به آنها پرداخته شود جلوگیری نماید.جامعه آماری درتحقیق حاضر عبارتست از کلیه زندانیان زندان عادل آباد شیراز.
۳-۱-۲-۲-گفتار دوم:ابزار جمع آوری داده ها
تهیه ابزارهای سنجش یکی از مراحل مهم تحقیق است که پرسشنامه یکی از ابزارهای رایج و روشی مستقیم برای کسب داده ها به شمار می آید. پرسشنامه مجموعه ای از سوال ها (گویه ها) است که پاسخ دهنده با ملاحظه آنها پاسخ لازم را ارائه میدهد. این پاسخ، داده مورد نیاز پژوهشگر را تشکیل میدهد. سوال های پرسشنامه را نوعی محرک - پاسخ میتوان محسوب کرد. از طریق سوال های پرسشنامه میتوان دانش، علایق، نگرش و عقاید فرد را مورد ارزیابی قرار داد، به تجربیات قبلی وی پی برده و به آنچه در حال حاضر انجام میدهد آگاهی یافتدر تحقیق حاضر اطلاعات مندرج در پرسشنامه تحقیق ، با توجه به بررسی های انجام شده در ارتباط با تحقیقات سایر محققین و خبرگان بوده و در واقع از نوع پرسشنامه های خود محقق می باشد. از این رو تلاش شده در طراحی پرسشنامه موارد ذیل مورد توجه و لحاظ قرار گیرد:
-
- ارتباط مناسب سؤالات با موضوع تحقیق
-
- رعایت استاندارد تعداد سؤالات بطوریکه تعداد سؤالات فرد را خسته و از کیفیت پاسخگویی در سؤالات آخر نکاهد
-
- رعایت سادگی پاسخگویی به سؤالات
-
- سهولت استخراج اطلاعات و انجام تحلیل های آماری که در پرسشنامه این تحقیق جهت سهولت استخراج نتایج و انجام تحلیلهای آماری ، از پرسش سؤالات باز پرهیز شده است.
-
- موضوع، سادگی و قابلیت فهم سؤالات که در پرسشنامه سعی گردیده است سؤالات طبق تبادل نظر با افراد متخصص طراحی گردد تا امکان وجود ابهام و عدم فهم سؤالات به حداقل ممکن کاهش یابد.پرسشنامه طراحی شده برای جمع آوری نظرات پیرامون موضوع تحقیق شامل دو قسمت بشرح ذیل است :
الف- طراحی قسمت جمعیتی : این بخش از پرسشنامه جهت دریافت اطلاعات پیرامون ویژگی های جنسیت، سابقه کار و تحصیلات طراحی شده است.
ب - طراحی قسمت سئوالات : این قسمت در راستای شناسایی اهمیت هر یک از عوامل موثر در موضوع تحقیق طراحی گردیده است .
گفتار سوم:اعتبار و پایایی ابزار اندازه گیری :
با توجه به ابزارهای استفاده شده در تحقیق ، به منظور اعتبارسنجی ابزار اندازه گیری ، پایایی و روایی ابزار به شرح ذیل مورد بررسی قرار گرفته است :
پایایی ضرب و جرح
Reliability Statistics |