-
- ــــــ . “ملاحظاتی درباره دستور زبان کردی"، در کنگره تحقیقات ایرانی (کرمان، ۲۵ـ۳۰ شهریورماه ۲۵۳۶=۱۳۵۶)، هشتمین کنگره تحقیقات ایرانی. به کوشش محمد روشن. تهران: فرهنگستان ادب و هنر، ۱۳۵۸، ج۲، ص۷۳ـ۸۵ .
علایم ششگانه مصدری در زبان کردی؛ انواع دیگر مصدر زبان کردی و صرف فعل ماضی مطلق در این مصادر؛ تفاوت مصادر فارسی و کردی.
-
- محبی، نصراله. “جَنگ دستور یا جُنگ دستور". رشد آموزش ادب فارسی. س۵. پیاپی ۲۱ـ۲۲. تابستانـ پاییز ۱۳۶۹، ص۶۰،۲۲.
چه عنوانی برای کتابهای دستور زبان فارسی مناسب است؟؛ اختلاف نظر دستور سنتی، دستور ساختاری و دستور گشتاری در تعریفها.
-
- محجوب، محمدجعفر. زبان فارسی را دریابیم: “زبان فارسی را دریابیم". تهران: مرکز اسناد و مدارک علمی ایران، ۱۳۳۶، ص۱ـ۱۴ (پلیکپی)؛ نیز: صدف. ش۱. مهر ۱۳۳۶، ص۳ـ۱۳.
آشفتگی در نامههای اداری، نشریهها و کتابها؛ نمونههایی از کتابها و نامههای خصوصی سخنوران گذشته.
-
- ــــــ . “زبان و ادب فارسی و میزان و معیار آموزش هریک از آنها در تحصیلات دانشگاهی"، در مجلس علمی استادان زبان و ادبیات فارسی (تهران، ۳۰ آبان ـ۴ آذرماه ۱۳۵۰)، آموزش زبان و ادبیات فارسی در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی. [تهران]: وزارت علوم و آموزش عالی، [بیتا]، ص۱۸۷ـ۲۰۱؛ نیز: یغما. س۲۸. ش۵. پیاپی ۳۲۳. مرداد ۱۳۵۴، ص۲۸۱ـ۲۸۷؛ ش۶. پیاپی ۳۲۴.شهریور ۱۳۵۴. ص۳۲۹ـ۳۳۴.
اجزاء تشکیلدهنده زبان: ۱ـ واژگان ۲ـ دستور زبان/ دانشجویان و زبان و ادب فارسی.
-
- محقق، مهدی. “تأثیر زبان فارسی در زبان عربی"، در: انجمن ایرانی فلسفه و علوم انسانی. مجموعه سخنرانیها و خطابهها. تهران: فرهنگ و هنر، ۱۳۴۵، ص۵۷ـ۹۷.
(متن سخنرانی دکتر مهدی محقق در انجمن فلسفه و علوم انسانی، ۱۳۳۸).
واژههای عربی در فارسی در قبل و بعد از اسلام؛ ذکر نمونههایی از کلمات معربشده.
-
- محمد ابراهیم خلیل. “فرق «است» و «هست»". آریانا. س۶. ش۹، ص۳۳ـ۳۵.*
-
- محمدحسین، لیلی. “تأثیر داستانخوانی بر یادگیری دستور زبان فارسی، لغت و درک مطلب از راه خواندن"، در همایش نقد و بررسی کتابهای درسی دوره ابتدایی (تابستان ۱۳۷۸)، خلاصه مقالههای محتوی درسی فارسی در آموزش ابتدایی. تهران: وزارت آموزش و پرورش، ۱۳۷۸، ص۹.*
-
- محمدخانی، علیاصغر. “زبان فارسی را دریابیم” اطلاعات. ش۲۰۱۰۲. ۱۸ دی ۱۳۷۲، ص۶؛ش۱۰۱۰۳. ۱۹ دی ۱۳۷۲، ص۶؛ ش۲۰۱۰۴. ۲۱ دی ۱۳۷۲، ص۶؛ ش۲۰۱۰۵. ۲۲ دی ۱۳۷۲، ص۶؛ ش۲۰۱۰۷. ۲۵ دی ۱۳۷۲، ص۶.
وظیفه فرهنگستان در برابر بیگانه؛ گرتهبرداری و کتابها و مقالههای انتقادی در این زمینه/ واژه “اندیشمند” و نقدهای نوشته شده درباره آن؛ “اندیشهمند” و “اندیشمند” در ادبیات کهن/ استادان بیجانشین ادب فارسی/ کتاب فارسی اول دبیرستان و ارزیابی آن/ آموزش زبان وادب فارسی در دانشگاهها.
-
- محمدزاده فرحان، فرخ [فرحان].” اسم مفعول مرکب باستاک مضارع". آینده. س۸ . ش۹. آذر ۱۳۶۱، ص ۶۰۱ـ۶۰۶.
ساخت قیاسی اسم فاعل مرکب یا صفت مرکب؛ شش گروه از واژههای همبسته حاصل از اسم و ستاک مضارع.
-
- ــــــ . “پسوند «گر»"، در: نامواره دکتر محمود افشار. گردآورنده ایرج افشار، با همکاری کریم اصفهانیان. تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشاریزدی، ۱۳۷۲، ج۷، ص ۴۰۴۱ـ۴۰۵۰.
دو نقش مهم “گر"؛ هفت گروه از واژههای که با پسوند “گر” پدید آمدهاند.
-
- ــــــ . “نگاهی به پسوند «مند»". دانشنامه. مجله دوره عالی تحقیقات دکتری. ش۶ـ۷. پاییزـ زمستان ۱۳۷۱، ص۵ـ۱۱.
توصیف پسوند “مند"؛ تاریخچه؛ بررسیهای انجام شده؛ مفاهیم پسوند “مند".
-
- محمد شمیرانی، منوچهر. “زبان رسانهای، نیازمند پیرایش؛ بررسی «درست و نادرست نویسی» در فرهنگسرای اندیشه". رسانه. س۷. ش۲. پیاپی ۲۶. تابستان ۱۳۷۵، ص۹۳ـ۹۵.
سه ملاک برای زبان؛ دستیابی به قواعد عمومی در زبان؛ تحول دایمی زبان؛ لزوم آشنایی با زبان قدما؛ تفاوت زبان نوشتاری و گفتاری؛ زبان رسانهها، زبان معیار؛ اختلاف بین ادیبان و زبان شناسی؛ نیروهای مؤثر در پویایی زبان؛ وجه مثبت و منفی زبان رسانهای.
-
- محمدوا، ع. “درازی واکهها و تکیه در زبان فارسی معاصر"، در: گفتارهایی پیرامون مسایل زبان شناسی ایران. اقتباس و ترجمه حسین صدیق. تهران: بامداد، ۱۳۵۴، ص۷۹ـ۱۳۰.
بررسی و مقایسه واکههای تک آوایی e, o, ə, I, u, a در ترکیب هجاهای تکیهدار و بیتکیه.
-
- ــــــ . “ویژگیهای تکیه در زبان فارسی معاصر"، در: همان، ص۷۲ـ۷۹.
اختلافنظر زبان شناسی درباره ویژگی تکیه؛ ویژگی تکیه هجایی زبان فارسی ادبی معاصر.