در مرحله بلوغ شرکتها فروش باثبات و متعادلی را تجربه نموده، نیاز به وجوه نقد در اکثر موارد از طریق منابع داخلی تأمین میشود. اندازه داراییهای این شرکتها نیز بهتناسب بیشازاندازه شرکتهای در مرحله رشد بوده، نسبت سود تقسیمی نیز در این شرکتها معمولاً بین ۵۰% و ۱۰۰% در نوسان است. به دلیل وفور نقدینگی و کاهش اتکا به سیاست تأمین منابع مالی از خارج، معمولاً نرخ بازده داخلی در این شرکتها معادل یا بیش از نرخ تأمین مالی است؛ به عبارتی رابطه (IRR≥K) برقرار است (دهدار، ۱۳۸۶، ۹۶).
پایان مرحله رشد، غالباً باحالت وجود برخی از رقابتهای قیمتی تهاجمی در بین رقبایی که دارای ظرفیت اضافی قابلملاحظهای هستند، به دلیل تحقق نیافتن رشد فروش پیشبینیشده صنعت، نشان داده میشود. زمانی که این صنعت باثبات شد، مرحله فروش بالا اما نسبتاً باثبات دارای حاشیه سود معقول شروع میشود. بهطور واضح سطح ریسک تجاری کاهش مییابد، چون دوباره مرحله دیگری از توسعه بهطور موفقیتآمیز در این مرحله کامل میشود؛ این شرکت باید به مرحله بلوغ، با سهم بازار نسبتاً خوب در نتیجه سرمایهگذاری انجامشده در بازاریابی در طول مرحله رشد وارد شود. ریسکهای تجاری مهم باقیمانده، به طول این مرحله بلوغ و اینکه آیا شرکت میتواند سهم بازار قوی خود را بر یکپایه جذاب مالی در طول این دوره نگه دارد، مربوط میشود.
این تأکید استراتژیک اکنون به نگهداشتن سهم بازار و افزایش کارایی که میتواند مدیریت انتقال از مرحله رشد و بلوغ را بسیار مشکل کند، تغییر کرده است. بااینحال کاهش ریسک تجاری قادر میسازد که ریسک مالی با شروع تأمین مالی از طریق وام، افزایش یابد. این کار اکنون عملی است چون جریانات نقدی خالص بهطور قابلملاحظهای مثبت شده است که قادر میسازد هم بهره بدهی و هم اصل آن با پرداخت شود. جریانات نقدی مثبت و توانایی استفاده از تأمین مالی از طریق وام برای نیازهای سرمایهگذاری مجدد نیز برای سهامداران مهم است، چون اینها به شرکت اجازه میدهد تا سود بالاتری را تقسیم کند؛ بنابراین نسبت سود تقسیمی افزایش مییابد، چون EPS فعلی بالا، پرداختهای قطعی سود نقدی را بهصورت قابلملاحظهای افزایش میدهد. این افزایش بازده سود تقسیمی ضروری است، چون چشمانداز رشد آتی کسبوکارها در این مرحله بسیار پایینتر از مراحل اولیه میباشد. این چشمانداز پایین رشد در نسبت P/E پایین منعکسشده است بنابراین سهام دارای نرخگذاری پایینتری توسط بازار میباشد، اما این موضوع ضرورتاً منجر به کاهش قیمت سهام نمیشود. سود هر سهم باید بالا بوده و بهصورت جزئی افزایش یابد بهطوریکه، به دلیل سودهای حاصل از کارایی EPS بالا بتواند کاهش ضریب P/E را جبران نماید.
نتیجه خالص باید قیمتهای باثباتتر سهام باشد، چون بیشتر بازده مورد انتظار سهامداران در حال حاضر از طریق بازده سود تقسیمی و نه سودهای سرمایهای که مراحل قبلی را تحت تأثیر قرار داده، ایجاد میشود. استراتژیهای مالی این مرحله به شرح جدول زیر میباشد:
جدول ۲-۳: پارامترها و استراتژی مالی در مرحله بلوغ
ریسک تجاری
|
متوسط
|
ریسک مالی
|
متوسط
|
منابع تأمین مالی
|
سود نگهداشته شده بهاضافه وام
|
سیاست تقسیم سود
|
نسبت تقسیم بالا
|
چشمانداز آتی رشد
|
متوسط تا پایین
|
ضریب P/E
|
متوسط
|