«وَ الَّذِینَ لاَ یَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلٰهاً آخَرَ وَ لاَ یَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ وَ لاَ یَزْنُونَ وَ مَنْ یَفْعَلْ ذلِکَ یَلْقَ أَثَاماً»
معنی آیه شریفه :«و کسانی اند که با خدا معبودی دیگر نمی خوانند و کسی را که خدا (خونش را) حرام کرده است جز به حق نمی کشند و زنا نمی کنند و هر کس اینها را انجام دهد سزایش را دریافت خواهد کرد.»
خداوند سبحان درآیه دیگری ازسوره نور می‌فرماید:
«وَ الَّذِینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ ثُمَّ لَمْ یَأْتُوا بِأَرْبَعَهِ شُهَدَاءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمَانِینَ جَلْدَهً وَ لاَ تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهَادَهً أَبَداً وَ أُولئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ»^[۴۹]
معنی آیه شریفه:«و کسانی که به زنان پاکدامن و شوهر دار زنا می دهند و چهار شاهد نمی آورند، پس هشتاد تازیانه به آنان بزنید و گواهی آنان را هرگز نپذیرید و آنان خود فاسقند.»
در این آیه شریفه ضمن نهی از تهمت به زنان همسردار و پاکدامن بر حفظ آبروی مردم و دفاع از حریم زنان تاکید نموده و برای آن عقوبت «ضمانت اجرا» تعیین نموده است (عدم پذیرش گواهی و عقوبت بدنی)

خداوند درآیه شریفه قرآن می‌فرماید:
«ِلاَّ الَّذِینَ تَابُوا مِنْ بَعْدِ ذلِکَ وَ أَصْلَحُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ»^[۵۰]
معنی آیه شریفه :«مگر کسانی که بعد از آن (بهتان) توبه کرده و به صلاح آمده باشند که خدا البته آمرزنده مهربان است.»
خداوند درآیه بعد سوره نور می‌فرماید:
«وَ الَّذِینَ یَرْمُونَ أَزْوَاجَهُمْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُمْ شُهَدَاءُ إِلاَّ أَنْفُسُهُمْ فَشَهَادَهُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِینَ»^[۵۱]
معنی آیه شریفه:« و کسانی که به همسران خود نسبت زنا می دهند و جز خودشان گواهانی (دیگر) ندارند هر یک از آنان (باید) چهار بار به خدا سوگند یاد کند که او قطعاً از راستگویان است.»
«وَالخَامِسَۀُ أنَّ لَعنَتَ اللهِ عَلَیهِ إن کانَ مِنَ الکاذبینَ وَ یَدرَأ»^[۵۲]
معنی آیه شریفه:«و (گواهی در دفعه پنجم) این است که (شوهر بگوید) لعنت خدا بر او باد اگر از دروغگویان باشد.»
«عَنهَا العَذَابَ أن تَشهَدَ أربَعَ شَهَاداتٍ بِاللهِ إنَّهُ لَمِنَ الکاذبینَ»^[۵۳]
معنی آیه شریفه:«و از (زن) کیفر ساقط می شود در صورتی که چهار بار به خدا سوگند یاد کند که (شوهر) او جدا از دروغگویان است.»
«وَالخَامِسَۀَ أنَّ غَضَبَ اللهِ عَلَیها اِن کَانَ مِنَ الصَّادقینَ»^[۵۴]
معنی آیه شریفه:«و (گواهی) پنجم آنکه خشم خدا بر او باد اگر (شوهرش) از راستگویان باشد.»
«وَلَولَا فَضلُ اللهِ عَلَیکُم وَ رَحمَتُهُ وَ أنَّ اللهَ تَوَّابٌ حَکیمٌ»^[۵۵]
و اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود و اینکه خدا توبه پذیر سنجیده کار است (رسوا می شدید)
إنَّ الَّذینَ جَاووا بِالإفکِ عُصبَۀٌ مَنکُم لَا تَحسَبُوهُ شَرّاً لَکُم بَل هُوَ خَیرٌ لَکُم لِکُلِّ امریٍ مَنهُم اکتَسَبَ مِنَ الأثمِ وَالَّذی تَوَلَّی کِبرهُ مِنهُم لَهُ عَذابٌ عَظیمٌ
در حقیقت کسانی که آن بهتان (داستان افک ) را (در میان) آوردند دسته ای از شما بودند آن (تهمت) را شری برای خود تصور مکنید بلکه برای شما در آن مصلحتی (بوده) است و برای هر مردی از (آنان که در این کار دست داشته) همان گناهی است که مرتکب شده است و آن کس از ایشان که قسمت عمده آن را به گردن گرفته است عذابی سخت خواهد داشت.
«إنَّ الَّذینَ یُحبُّونَ أن تَشیعَ الفَاحِشَۀُ فی الَّذینَ أمَنُوا لَهُم عَذَابٌ اَلیمٌ فی الدُّنیا وَالآخرۀ وَاللهُ یَعلَمُ وَأنتُم لَا تَعلَمونَ » «وَلَولَا فَضلُ اللهِ عَلَیکُم وَ رَحمَتُهُ وَ أنَّ الله رَؤوف رَحیمٌ »^[۵۶]
معنی آیات شریفه:«همانا برای کسانی که دوست دارند زشتی ها را در میان اهل ایمان شایع گردد، در دنیا و آخرت عذاب دردناکی است و خداوند می داند و شما نمی دانید»« و اگر فضل و رحمت الهی بر شما نبود و اینکه خداوند رئوف و مهربان است.»
نکته ای که در این آیه اشاره گردیده اشاعه ی فحشاست، که گاهی با زبان و گاهی با قلم و در برخی موارد با تشویق دیگران به گناه و قرار دادن امکانات گناه و در اختیار آنان است.^[۵۷]
«یَا أیُّهَا الَّذینَ أمَنُوا لَا تَتَّبِعُوا خُطواتِ الشَّیطانِ وَمَن یَتَّبِع خُطوات الشَّیطانِ فَإنَّهُ یَأمُرُ بِالفَحشاء وَالمنکَرِ وَلَولَا فَضلُ اللهِ عَلَیکُم وَ رَحمَتُهُ مَا زَکَا مِنکُم من أحَدٍ أبَداً وَلَکِنَّ اللهَ یُزَکِّی مَن یَشاء واللهُ سَمیعٌ عَلیمٌ»^[۵۸]
معنی آیه شریفه:«ای کسانی که ایمان آورده اید گام های شیطان را پیروی نکنید و هر کس پیرو گام های شیطان شود، همانا که او به فحشا و منکر فرمان دهد و اگر فضل و رحمت خداوند بر شما نبود، هرگز هیچ یک از شما پاک نمی شد. ولی خداوند هر کسی را بخواهد پاک می سازد و خدا شنوا و داناست.»
در این آیه شریفه نیز خداوند به نفوذ گام به گام و تدریجی شیطان به کسانی ایمان آورده اند هشدار داده و اشاعه ی فحشا را از گام های شیطان می راند و مردم را از پیروی شیطان انذار می دهدو
«إنَّ الَّذینَ یَرمُونَ المُحصنَاتِ الغَافِلَاتِ المُؤمناتَ لُعِنُوا فی الدُّنیا وَالآخرۀ وَ لَهُم عَذَابٌ عَظیمٌ»^[۵۹]
معنی آیه شریفه:«همانا کسانی که با زنان پاکدامن و با ایمان و بی خبر «از هرگونه آلودگی» نسبت بد می دهند، در دنیا و آخرت از رحمت الهی دورند و برایشان عذاب بزرگی است.»
در این آیه شریفه نیز همچون آیه شماره ۴ بر حفظ آبروی زنان پاکدامن از هرگونه آلودگی تأکید نموده است.
«یَا أیُّها الَّذینَ آمَنُوا لَا تَدخُلُوا بُیُوتاً غَیرَبُیُوتِکُم حَتَّی تَستَأنِسوا عَلَی أهلِهَا ذَلِکُم خَیرٌ لَکُم لَعَلَّکُم تَذَکَّرونَ»^[۶۰]
معنی آیه شریفه:«ای کسانی که ایمان آورده اید به خانه هایی که منزل شما نیست، وارد نشوید، مگر آنکه اجازه بگیرید و بر اهل آن سلام کنید. این به نفع شماست، شاید پند گیرید.»
«فَإن لَّم تَجِدوا فَیها اَحداً فَلَا تَدخُلوها حَتَّی یُؤذَنَ لَکُم وَ إن قِیلَ لَکُم ارجِعوا فارجِعوا هُوَ أزکی لَکُم وَاللهُ بِمَا تَعمَلونَ عَلیمٌ »^[۶۱]
معنی آیه شریفه:«پس اگر کسی را در خانه نیافتید، وارد آنجا نشوید تا آنکه به شما اجازه ی ورود داده شود و اگر به شما گفته شد که بازگردید، برگردید. این برای پاک ماندن شما بهتر است و خداوند به آنچه انجام می دهید آگاه است.»
آنچه در آیات شریفه ذکر شده جلب نظر می نماید دقت نظر و بیان جزئیات روابط متناسب اخلاقی از منظر قرآن است.
«قُل لّلمُؤمِنینَ یَغٌضوا مِن أبصَارِهِم وَیَحفَظوا فٌروجَهُم ذَلِکَ أزکی لَهُم إنَّ الله خبیرٌ بِمَا یَصنَعُونَ» ^[۶۲]
معنی آیه شریفه:
«به مردان مومن بگو: چشمان خود را فرو گیرند (از نگاه به نامحرم) و دامن خود را حفظ نمایند. این برای پاک ماندن آنان بهتر است. خداوند به آنچه انجام می دهند آگاه است.»
مراد از «فروج» عورتین است که باید آن را از نگاه دیگران پوشاند. البته مراد از حفظ فروج در دیگر آیات قرآن، حفظ از زناست، ولی در این آیه براساس روایات، حفظ از نگاه است.^[۶۳]
«وَ قُل للمُومناتِ یَغضُضنَ مِن أبصَارِهِنَّ وَ یَحفَظنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یُبدینَ زِینَتَهُنَّ إلَّا مَا ظَهَرَ مِنهَا وَلیَضربنَ بِخُمُرهِنَّ عَلَی جُیُوبِهِنَّ وَلَا یُبدینَ زینَتَهُنَّ إلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أو آبَائِهِنَّ أو آبَاء بُعُولَتِهِنَّ أو أبنَائِهِنَّ أو أبنَاء بُعُولَتِهِنَّ أو أخواتِهِنَّ أو بَنِی إخوَانِهِنَّ أو بَنِی أخواتِهِنَّ أو نِسَائِهِنَّ أو مَا مَلَکَت أیمانُهُنَّ أو التَّابعینَ غَیرِ أولی الإربۀِ مِنَ الرَّجالِ إوِ الطفلِ الَّذینَ لَم یَظهَرُوا عَلَی عَوراتِ النَّساء وَلَا یَضرِبنَ بِأرجُلِهِنَّ لِیُعلَمَ مَا یُخفینَ مِن زینَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إلی اللهِ جَمیعاً أیُّها المُؤمِنُونَ لَعَلَّکُم تُفلِحونَ»^[۶۴]
معنی آیه شریفه:«و به زنان با ایمان بگو: از برخی نگاه ها چشم پوشی کنند و دامن های خود را حفظ نمایند و جز آنچه (بطور طبیعی) ظاهر است، زینت های خود را آشکار نکنند و روسری خود را بر گریبان بیفکنند و زینت خود را ظاهر نکنند جز برای شوهر، یا پدر یا پدر شوهر، یا پسر، یا پسر شوهر (که از همسر دیگر است) یا برادر، یا پسر برادر، یا پسر خواهر، یا زنان (هم کیش) یا آنچه مالک شده اند (از کنیز و برده) یا مردان خدمتکار که تمایل جنسی ندارند یا کودکانی که (به سن تمیز نرسیده) بر امور جنسی زنان آگاه نیستند و پای خود را به گونه ای به زمین نکوبند که آنچه را از زیور مخفی دارند آشکار شود. ای مومنان! همگی به سوی خدا بازگردید و توبه کنید تا رستگار شوید.»
با اینکه خداوند در قرآن به جزئیات احکام نماز و زکات اشاره نکرده و بیان آنها و بسیاری از مسائل دیگر به عهده پیامبر اکرم (ص) گذارده ولی در بیان مسائل خانوادگی، تربیتی و اخلاقی به ریزترین مسائل پرداخته است. ^[۶۵]
و در سایر آیات این سوره نیز بر ازدواج و روابط مشروع به عنوان عامل بازدارنده از معاصی تاکید فرموده است که به انگیزه جلوگیری از اطناب از بیان آن خودداری می گردد.
خداوند متعال غیر از سوره نور در آیات ۱۵ و ۱۶ سوره نسا نیز به جرایم اخلاق و عفت عمومی «زنا» اشاره نموده است.
«وَاللاتی یَأتِینَ الفَاحِشَۀَ مِن نِّسَائِکُم فَاستَشهِدُوا عَلَیهِنَّ أربَعۀ منکُم فَإن شَهِدوا فَأمسِکُوهُنَّ فی البُیُوتِ حَتَّیَ یَتَوَفَّاهُنَّ المَوتُ أو یَجعَلَ اللهُ لَهُنَّ سَبیلاً»^[۶۶]
معنی آیه شریفه:«زنانی از (جامعه) شما که عمل ناشایسته کنند چهار شاهد مسلمان بر آنها بخواهید. چنانچه شهادت دادند آن زنان را در خانه نگهدارید تا عمرشان به پایان رسد یا خدا برای آنها راهی پدیدار کند.»
«وَاللَّذَانَ یَأتیِانِهَا مِنکُم فَآذوهُمَا فَإن تَابَا وَأصلَحَا فَأعرِضوا عَنهُما إنَّ اللهَ کَانَ تَوَّاباً رحیماً» ^[۶۷]
معنی آیه شریفه:«و هر کس از شما (مسلمانان) عمل ناشایست مرتکب شود چه زن و چه مرد، آن را به (سرزنش و توبیخ) بیازارید. چنانچه توبه کردند و به کار شایسته پرداختند متعرض آنها نشوید، که خدا توبه پذیر و مهربان است.»
البته در خصوص این دو آیه شریفه اقوال گوناگونی مطرح است که نظر غالب نسخ حکم این آیه به موجب آیه دوم سوره نور است که در ماضی بیان گردید.^[۶۸]