دلسوزی
4
74/0
3-3-3- مقیاس همدلی اساسی[108]:
مقیاس همدلی توسط جولیف و فارینگتون[109] (2006) ساخته شده است. ویژگیهای روانسنجی این مقیاس توسط آلیبر و همکاران (2008) در بین دانشآموزان ایتالیایی نیز مورد ارزیابی قرارگرفت. نسخه نهایی مقیاس همدلی دارای 20سوال (جولیف و فارینگتون، 2006) و2 خردهمقیاس است (پیوست 3). خردهمقیاس عاطفی ـ هیجانی که از 11 سوال (1، 2، 4، 5، 7، 8، 11، 13، 15، 17، 18) تشکیل شده است و خردهمقیاس شناختی که از 9 سوال (3، 6، 9، 10، 12، 14، 16، 19، 20) تشکیل شده است. این پرسشنامه یک ابزار نگرش سنج و از نوع مقیاس لیکرت 5 گزینهای است که پاسخ به هر عبارت آن در دامنهای از 1 (کاملا مخالفم) تا 5 (کاملا موافقم) قرار دارد.
در مطالعه آلیبر و همکاران (2008) برای کل مقیاس ضریب آلفای کرونباخ 87/0 و برای خردهمقیاس عاطفی ـ هیجانی 86/0 و شناختی 74/0 گزارش شده است. همچنين در تحقيق نوروزي (1389)، پايايي کل مقیاس به روش آلفاي كرونباخ به ميزان 84/0 و به تفكيك 78/0 براي مقياس ـ هیجانی و 74/0 براي مقياس شناختي گزارش شده است. آلیبر و همکاران (2008)، برای تعیین روایی پرسشنامه از روایی سازه استفاده کردند. آنها آزمون همدلي اساسی را با پرسشنامه همدلي هيجاني محرابيان (1996) با شاخص كنشورزي بينشخصي ديويس (1980) و مقياس جامعهپسند كاپرا و همکاران (2005) همگرا كردند و همبستگي بالايي را به دست آوردند كه اين نشان از روايي سازه است (نوروزي، 1389).
در پژوهش حاضر برای بررسی پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده شد و میزان ضریب آلفای کرونباخ 87/0 به دست آمد. جهت بررسی روایی از همبستگی خردهمقیاسها با نمره کل استفاده شد و ضرایب همبستگی برابر 91/0 و 90/0 به ترتیب برای خرده مقیاس عاطفی ـ هیجانی و خرده مقیاس شناختی به دست آمد.
3-3-4- مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی[110]:
این مقیاس در سال 1998 توسط سازمان بهداشت جهانی ساخته شده و به مطالعه 4 بعد از کیفیت زندگی میپردازد که شامل: 1 - سلامت جسمانی 2- سلامت روانی 3- روابط با دیگران 4 – کیفیت محیط زندگی است (نصیری، 1385). این ابزار از 26 گویه تشکیل شده که یکی از آنها به دلیل عدم تناسب با محتوای پژوهش حاضر حذف گردیده، و مقیاس به 25 گویه رسید (نصیری، 1385). در این ابزار، جهت سنجش سلامت جسمانی، از 7 گویه (سوالات 3، 4، 10، 15، 16، 17، 18)، جهت سنجش سلامت روانی، از 6 گویه (سوالات 5، 6، 7، 11، 19، 25)، جهت سنجش روابط اجتماعی، از 2 گویه (20، 21) و جهت سنجش کیفیت محیط زندگی، از 8 گویه (سوالات 8، 9، 12، 13، 14، 22، 23، 24) استفاده میشود. 2 گویه نیز کیفیت آشکار زندگی و سلامت عمومی افراد را مورد بررسی قرار میدهند. سوالات (3، 4، 25) به صورت معکوس نمرهگذاری میشوند. برای هر گویه، نمرهای از 1 تا 5 در نظر گرفته میشود که از (هرگز، خیلی ناراضیام ) تا (همیشه، خیلی راضیام) است.
پایایی این مقیاس نیز توسط سازندگان آن در 10 مرکز بینالمللی سازمان بهداشت جهانی مورد بررسی قرار گرفته و ضریب آلفای 73/0 تا 89/0 را برای خردهمقیاسها و کل مقیاس گزارش نمودهاند (نصیری و رضویه، 1385). رحیمی (1386)، نیز پایایی این مقیاس را به روش آلفا برابر با 88/0گزارش نمود. در پژوهش صبری (1390) نیز پایایی این پرسشنامه با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ برابر با 89/0 گزارش شده است. در پژوهش حاضر جهت بررسی پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید و برای ابعاد سلامت جسمانی، سلامت روانی، روابط اجتماعی و کیفیت محیط زندگی ضرایب آلفا به ترتیب 77/0، 81/0، 66/0، 81/0 بدست آمد.
در ایران، نصیری (1385)، جهت تعیین روایی این مقیاس از روش روایی همزمان، استفاده نمود و روایی مطلوبی را گزارش نمود. همچنین در پژوهش صبری جهت بررسی روایی از روش همبستگی خردهمقیاسها با نمره کل استفاده شد و دامنه ضرایب همبستگی بین 61/0 تا 88/0 به دست آمده است و خردهمقیاسها همبستگی معناداری با نمره کل پرسشنامه نشان دادند (p=0/001). علاوه بر این، این مقیاس با مقیاس سلامت عمومی (GHQ- 28)، همبستگی مطلوبی نشان داد که حاکی از روایی مطلوب این مقیاس بود.
در پژوهش حاضر جهت تعیین روایی از همبستگی هر خردهمقیاس با سوالات تشکیلدهندهی آن خردهمقیاس استفاده شد. نتایج حاصله در جدول 3-4 ارائه شده است.
جدول 3-4: همبستگی خرده مقیاسهای پرسشنامهی کیفیت زندگی
با سوالات مرتبط به هر خرده مقیاس
خردهمقیاسها
تعداد سوالات
دامنه ضرایب همبستگی
سلامت جسمانی
7
50/0 - 78/0
سلامت روانی
6
53/0 - 84/0
روابط اجتماعی
2
86/0 - 86/0
کیفیت محیط زندگی
8
55/0- 68/0