شکل ۴-۴- توزیع تصادفات بر اساس علت تامه تصادف
همانطور که در نمودار مشخص است عدم رعایت فاصله طولی ۴.۳ % ، عدم رعایت فاصله عرضی ۸ % ، عدم رعایت حق تقدم ۷.۱ % ، تخطی از سرعت مقرر ۱۵.۴ % ، انحراف به چپ ۲۸ % ، عدم توجه به جلو ۲۳ % ، عدم توانایی در کنترل وسیله نقلیه ۵ % ، تغییر مسیر ناگهانی ۴.۲ % و سایر علت ها ۵ % می باشد که در آن انحراف به چپ و عدم توجه به جلو از بیشترین علل تامه در تصادفات بوده است. نکته قابل ذکر اینکه در پژوهشی که بر روی عوامل موثر بر تصادفات موتورسیکلت در استان زنجان انجام شد، این دو مورد از بیشترین علل تامه در تصادفات بوده است.
۴-۶- توزیع تصادفات موتورسیکلت بر اساس وضعیت برخورد
نمودار زیر توزیع تصادفات موتورسیکلت بر اساس وضعیت برخورد را نشان می دهد. همان طور که در نمودار نیز مشخص است توزیع تصادفات براساس وضعیت برخورد، جلو به پهلو از عمده وضعیت برخورد در تصادفات بوده است. بر اساس مصاحبه با افسران راهنمایی و رانندگی از دلایل وضعیت برخود این تصادفات عدم توجه به جلو، عدم توجه در هنگام تردد فرعی به اصلی، نبود چراغ قرمز ( چراغ خطر ) در برخی سه راه ها و چهارراههای سطح شهر، عدم رعایت حق تقدم از عمده دلایلی است که این برخوردها را به وجود آورده است.
شکل ۴-۵- توزیع تصادفات بر اساس وضعیت برخورد
۴-۷- توزیع تصادفات موتورسیکلت بر اساس ماه
نمودار زیر تصادفات موتورسیکلت بر اساس ماه را در دوره مذکور نشان می دهد. همانطوری که در نمودار زیر مشخص است تصادفات موتورسیکلت در ماه های مرداد و شهریور بیشتر از ماه های دیگر سال است. اب هوای استان یزد در فصل تابستان بسیار گرم و خشک می باشد و در این هوای گرم یکی از بهترین وسایل نقلیه، موتورسیکلت می باشد. دلیل دیگر را می توان تعطیلات جوانان و نوجوانان برشمرد که با توجه به جذابیت های ویژه موتورسیکلت در این دو ماه بیشترین استفاده را دارند. قبلا اشاره شد که امارها به صورت جرحی، فوتی و خسارتی هستند که ما برای نمایش مجموع هرسه را رسم کردیم. یکی از علت تصادفات فوتی موتورسیکلت را می توان به عدم داشتن کلاه ایمنی اشاره کرد. تابستان های گرم و سوزان استان یزد و عدم وجود تهویه مناسب در کلاههای موجود، محدود کردن دید راکب، وزن نامتعارفی برخی کلاه های ایمنی و حتی کاهش شنوایی از جمله دلایلی است که باعث می شود راکبان از کلاه ایمنی استفاده نکنند.
شکل ۴-۶- توزیع تصادفات بر اساس ماه
با توجه به استفاده بیشتر موتورسیکلت در فصل تابستان گرچه پلیس جریمه های سنگین برای حرکات مارپیچ و عبور از چراغ قرمز و توقیف چندماهه به همراه جریمه برای تنبیه در نظر می گیرد شاید تا حدی مناسب باشد اما صد در صد کارایی ندارد.
با توجه به مصاحبه انجام شده بر اساس نظرات افسران راهنمایی و رانندگی استان برخی علل کم شدن تعداد تصادفات در فصل زمستان به دلایل زیر باشد:
۱ – استفاده کمتر از موتورسیکلت در فصول سرد و ماه های سردتر سال و استفاده بیشتر در ماه های گرم
۲ – سرعت کمتر موتورسیکلت در هوای سرد به دلیل اینکه راکبان فاقد تجهیزات موتورسواری در رانندگی در هوای سرد خود نیز آسیب می بینند.
۳ – استفاده بیشتر از کلاه ایمنی در فصول سرد ( هم به عنوان محافظ سر در مقابل ضربه و هم محافظ سر و صورت در مقابل سرما که باعث افزایش توان رانندگی و تسلط راننده بر موتورسیکلت می شود.
۴ – کاهش ساعت روشن روز و افزایش خطرات رانندگی موتورسیکلت در ساعات تاریکی نسبت به ساعات روشن روز
۵ – کاهش سفرهای غیر ضروری در فصل سرما نسبت به فصل گرما ( استفاده کمتر از موتورسیکلت به عنوان وسیله تفریحی برای جوانان )
۴-۸- توزیع تصادفات موتورسیکلت بر اساس روز
نمودار زیر تصادفات در روزهای هفته را نشان می دهد. همانطوری که از نمودار نیز مشخص است تعداد تصادفات در اوایل و اواسط هفته بیشتر از اواخر هفته می باشد. به طوری که بیشترین میزان تصادفات موتور در روز چهارشنبه اتفاق افتاده است. در نمودار بعدی ما تعداد تصادفات کل وسایل نقلیه را نشان دادیم تا روند تصادفات موتورسیکلت بیشتر روشن شود. در این نمودار نیز ما کمترین تصادفات را در روزهای اخر هفته یعنی پنجشنبه و جمعه داریم.
شکل ۴-۷- توزیع تصادفات بر اساس روز
نکته قابل توجه این است که در روزهای کاری هفته ما بیشترین تعداد تصادفات را داریم و این کاملا روشن است چرا که بیشترین میزان رفت و امد وسائل نقلیه را در این روزها داریم.
شکل ۴-۸- توزیع تصادفات کل وسایل نقلیه و موتورسیکلت بر اساس روز
۴-۹- توزیع تصادفات موتورسیکلت بر حسب ساعت
در خصوص ساعت وقوع تصادف نیز می توان گفت که ساعت ۱۸ تا ۲۲ ساعات بحرانی تصادفات موتورسیکلت بوده و حدود ۳۳ درصد تصادفات در این ۴ ساعت اتفاق افتاده است. بر اساس اطلاعات جمع اوری شده دلایل ان می تواند نبود دید کافی در شب، عدم وجود روشنایی در این ساعات، استفاده از موتورسیکلت برای عبور و مرور از محل های شلوغ، رانندگان وسیله نقلیه دیگر موتورسواران را در شب نسبت به روز کمتر در دید خود دارند، نقص سیستم روشنایی موتورسیکلت ( عدم داشتن چراغ جلو یا عقب ) باشد. کمترین میزان تصادفات نیز در ساعات ۱۲ تا ۶ صبح بوده است. تصادفات در سایر ساعات شبانه روز نیز در نمودار مشخص است.
شکل ۴-۹- توزیع تصادفات بر اساس ساعت
۴-۱۰- توزیع تصادفات موتورسیکلت بر اساس روشنایی هوا
نمودار زیر توزیع تصادفات بر اساس وضعیت روشنایی هوا را نشان می دهد. حدود ۴۸ درصد تصادفات موتورسیکلت در روز اتفاق افتاده است. این نشان می دهد که اولا تردد موتورسیکلت در روز بیشتر از شب بوده است و دلایلی که باعث چنین تصادفاتی می شود همان علل تامه ای است که در بخش های قبلی ذکر شد.
شکل ۴-۱۰- توزیع تصادفات بر اساس روشنایی هوا
۴-۱۱- توزیع تصادفات موتورسیکلت بر اساس شرایط جوی
همانطوری که در جدول زیر مشخص است درصد تصادفات بر حسب وضع هوا در استان یزد در آب و هوای صاف بیشترین میزان تصادف با ۸۱.۸ درصد را دارا می باشد. در آب و هوای برفی و بارانی کمترین میزان تصادف را داشته است. اب و هوای برفی ۳.۳ % ، اب و هوای بارانی ۷.۱ % ، ، اب و هوای ابری ۷.۸ % و سایر اب وهوا ۱۱ درصد می باشد. مشخص است که ویژگی موتورسیکلت به گونه ای است که استفاده از ان در اب و هوای مه الود، برفی و بارانی بسیار دشوارتر از اب و هوای صاف است. میزان عبور و مرور در اب و هوای صاف بیشتر است چرا که لغزندگی و عدم دید کافی به علت مه یا غبار در اب و هوای صاف وجود ندارد و این از دلایل استفاده بیشتر از موتورسیکلت در این اب و هوا می باشد.
شکل ۴-۱۱- توزیع تصادفات بر اساس شرایط جوی
۴-۱۲- توزیع تصادفات بر اساس استفاده از کمربند و کلاه ایمنی
نمودار زیر یکی از پربحث ترین گزارشاتی است که در سیستم ثبت تصادفات راهنمایی ورانندگی وجود دارد. این نمودار نشان می دهد که ۶۱ درصد مردم از کمربند یا کلاه ایمنی استفاده نمی کنند. بر اساس مصاحبه ای که با یکی از افسران راهنمایی و رانندگی صورت گرفت سوال شد که چرا مردم از کلاه ایمنی استفاده نمی کنند؟ در پاسخ به این سوال اینگونه بیان شد که اگر مردم از یک قانون کلاه ایمنی تبعیت نکنند یا علت وضع آن را ندانند و یا اینکه از آن بی اطلاع باشند بعید است که آن قانون با موفقیت همراه باشد به همین ترتیب اگر کلاه ایمنی به راحتی در دسترس نباشد یا اینکه آنقدر گران باشد که اکثر مردم از تهیه آن عاجز باشند انتظار آن است که میزان استفاده از کلاه ایمنی همچنان پایین باقی بماند. بنابر گفته های جمع آوری شده از مصاحبه با افسران، بعضی مردم از کلاه ایمنی یا کمربند ایمنی فقط به جهت ترس از جریمه شدن توسط پلیس استفاده می کنند و بر این باور نیستند که قانون استفاده از کلاه ایمنی یا کمربند ایمنی فقط برای حفظ جان خودشان
نگاهی به پژوهشهای انجامشده درباره : بررسی و شناسایی عوامل موثر بر تصادفات موتورسیکلت در استان یزد و ارائه ...