یکپارچه سازی اطلاعات
صرفه جویی های ناشی از تخصیص و مصرف بهینه منابع
کمک به تصمیم گیری های بهتر و دقیقتر در سطوح تصمیم گیری (شفیع زاده، ۱۳۸۳).
درسیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی تغییر اطلاعات به صورت بی درنگ یا با تاخیری بسیار اندک اعمال شده و این تغییر هر بخش از زنجیره تأمین را به سرعت به دیگر اجزای زنجیره تأمین انتقال می دهد.
شواهد تجربی تاکید دارد که مزایای بکارگیری برنامه ریزی منابع سازمان موجب ارتقای توانمندی ها و شایستگیهای مدیریت زنجیره تامین میشود(فن سو،۲۰۱۰).[۴۹]
۲-۲۸ چالش های سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان
۱- سازگاری با سایر سیستم های اطلاعاتی
۲- حمایت مدیران ارشد
۳- نارضایتی کارکنان در مواجه با تغییر
۴- تغییر ابزارها، فرایند ها، متد ها و پروسه ها(دفت،۱۹۹۹).[۵۰]
۲- ۲۹ دلایل موفقیت ERP در ایران
هرچند استفاده از سیستم ERP با استقبال گرمی از سوی سازمانها و شرکتها ایرانی روبهرو نشده است ، اما در بین همان گروه اندک هم که این نرمافزار را در سیستم خود پیادهسازی کردهاند میتوان شاهد تجارب موفقیتآمیزی بود که در ادامه به تاثیرات پیاده سازی ERP در چند شرکت ایرانی پرداخته می شود.
شرکت ذوبآهن اصفهان
این شرکت، اولین شرکت ایرانی است که سیستم ERP را مورد استفاده قرار داده است. ذوبآهن اصفهان که از محصول شرکت ORACLE استفاده میکند از سال ۱۳۸۲ به استفاده از این سیستم روی آورده است. از جمله عامل موفقیت این شرکت در استفاده از این سیستم، حمایت همهجانبه مدیران ارشد شرکت ذوبآهن اصفهان بوده است. بنابراین در پیادهسازی چنین پروژه پیچیدهای نیاز به حمایت مدیران ارشد به شدت حس میشود حمایتی که در این شرکت به معنای واقعی در پیادهسازی ERP تاثیر بسزایی داشته است. یکی دیگر از دلایل موفقیت پیادهسازی ERP در ذوبآهن اصفهان، سابقه این شرکت در استفاده از سیستمهای حوزه فناوری اطلاعات می باشد دلیل بعدی که این شرکت را در پیادهسازی ERP با موفقیت همراه کرد سابقه ۳۰ الی ۴۰ ساله ذوبآهن در استفاده از سیستمهای نوین است در واقع این شرکت با تغییر یک سیستم جدید و مشکلات احتمالی آن آشنا بود و تجربههای زیادی در این خصوص داشته است که در راستای اجرایی این نرم افزار مورد توجه قرار داده است.
شرکت ایران خودرو
شرکت دیگری که موفقیتش را در اجرای این سیستم می بیند شرکت ایران خودرو می باشد، استفاده و پیادهسازی ERP در تولید خودرو تندر با موفقیت نسبی همراه بوده است؛ چرا که در جمعبندی، یکپارچگی اطلاعات و دسترسی آنلاین به دادهها برای تصمیمگیری مدیریتی به موفقیت قابل توجهی دست یافته اند، اما به دلیل مسائل مربوط به تحریم محصول ERP شرکت SAP[51] نتوانسته است برخی از توقعات آنها را برآورده سازد. پیادهسازی موفق ERP دراین شرکت به دانش و فهم مدیران ارشد شرکت ایران خودرو باز میگردد؛ چراکه اجرای این پروژه تغییرات بزرگی را در هر نهادی ایجاد میکند که عدم آمادگی مدیران با این تغییرات و شفاف سازیها میتواند بحران غیرقابل کنترلی ایجاد کند. آمادگی سازمانی در مقابل فرایند تغییر و فرهنگسازی برای جلوگیری از مقاومت پرسنل هر سازمان یا شرکت همچنین فراهم کردن زیرساختهای فنی، میتواند در اجرای موفقی پروژه ERP نقش تعیینکنندهای داشته باشد.
۲-۳۰ نتیجه گیری بخش برنامه ریزی منابع سازمانی
در این بخش از تحقیق به ارائه مطالبی در زمینه، تعریف، استقرار و راه اندازی، و مزایای سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی و… در جهت آشنایی با این سیستم و اثرات آن در بالا بردن مدیریت کیفیت زنجیره تامین در شرکت پرداخته شد. و در فصول بعدی تاثیرات پیاده سازی آن بر روی مدیریت زنجیره تامین در بالا بردن توانایی ها و ظرفیتهای در یک شرکت سنجیده می شود.
بخش چهارم
شرکت پتروشیمی باختر کرمانشاه
۲-۳۱ صنعت پتروشیمی
پتروشیمی به عنوان یکی از بخشهای اصلی صنعت نفت از جمله صنایع مهم و مادر کشور است. این صنعت بهعنوان یکی از گزینههای مهم صادرات غیر نفتی در جهت شکوفایی اقتصادی کشور، توسعه، بومی کردن فناوری و گسترش صنایع جانبی اعم از صنایع پایین دستی و یا صنایع تامین کننده نیازهای فنی، مهندسی و تحقیقاتی در کشور نقش اساسی دارد. شرکت پتروشیمی باختر از جمله طرح های عظیم استان کرمانشاه می باشد که با اهدافی از جمله ارتقای فن آوری در بخش پتروشیمی، جبران عقب ماندگی های استانها و مناطقی که شاخصهای توسعه آنها زیر شاخص میانگین کشور است، ایجاد اشتغال و … درآبان ماه سال ۱۳۸۱ شروع به کار کرد در این بخش از تحقیق برای آشنایی بیشتر علاقه مندان به شرح مختصری از شرکت پتروشیمی باختر، تاریخچه شرکت، هدف از تاسیس شرکت، مشخصات طرح های اجرایی و… پرداخته می شود.
۲-۳۲ تاریخچه شرکت پتروشیمی
فعالیت پتروشیمی در سال ۱۳۴۲ با بهره برداری از واحد تولید کود شیمیایی مجتمع پتروشیمی شیراز آغاز شد و متعاقب آن شرکت ملی صنایع پتروشیمی در سال ۱۳۴۳ با مالکیت دولت، تحت پوشش شرکت ملی نفت ایران تاسیس گردید. پتروشیمی باختر کرمانشاه در آبان ماه سال ۱۳۸۱ دولت جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی مبنی بر انتقال گاز اتیلن به وسیله خط لوله ای به طول ۲۲۰۰ کیلومتر از مبدأ عسلویه تا مهاباد به منظور:
ایجاد ارزش افزوده بر گاز طبیعی به عنوان ماده خام
تولید محصولات باارزش جهت مصرف در بازارهای داخلی و صادرات به بازارهای خارجی
جبران عقب ماندگی های استانها و مناطقی که شاخصهای توسعه آنها زیر شاخص میانگین کشور است
تحرک بخشی به فرایند تولید در مناطق کمتر توسعه یافته
اشتغال زایی در مناطق مزبور
ارتقای فن آوری در بخش پتروشیمی
را اتخاذ و اجرای آن را به وزارت نفت واگذار نمود تا با مشارکت فعال بخش خصوصی نسبت به احداث و بهره برداری از واحدهای پتروشیمی در استانهای غرب کشور اقدام نماید. در این راستا و در جهت نیل به اهداف ملی و اقتصادی حاصل از اجرای پروژه های مزبور شرکت پتروشیمی باختر (سهامی خاص) به عنوان یک شرکت مادر تخصصی (هلدینگ) با هدف سرمایه گذاری در شرکتها، مجتمع ها، طرحها و واحدهای تولیدی و صنعتی عموماً و صنایع پتروشیمی خصوصاً در تاریخ ۱۷/۱۱/۸۳ تأسیس و آغاز به کار نمود.
۲-۳۳ ماموریت اصلی شرکت
تشویق و تسهیل امر سرمایه گذاری بخش خصوصی داخلی و خارجی جهت سرمایه گذاری درطرحهای پتروشیمی و سایر طرحها و واحدهای تولیدی
مدیریت و نظارت بر طرحهای در دست اجرا
مدیریت و نظارت بر واحدهای تولیدی در دوران بهره برداری
مشارکت با بخش خصوصی فعال داخلی و خارجی در جهت ایجاد و راه اندازی واحدهای تولیدی در بخش صنایع پایین دستی
جذب تکنولوژی های روز دنیا
پتروشیمی باختر درجهت نیل به اهداف بالا ۶ شرکت زیر مجموعه خود را به نام شرکت های پتروشیمی کاویان (واحد تولید اتیلن)، لرستان و مهاباد (پلی اتیلن سنگین و سبک خطی)، کردستان (پلی اتیلن سبک خطی)، کرمانشاه (پلی اتیلن سنگین) و گچساران (واحد تولید اتیلن ثانوی) را تأسیس و سازماندهی نموده است.
۲-۳۴ شرکت پلیمـر کرمانشـاه (سهامی خاص)
طرح پتروشیمی پلی اتیلن سنگین کرمانشاه به منظور توسعه تولیدات پتروشیمیایی در کشور و ایجاد کار و اشتغال و تولید مولد و همچنین توسعه صادرات پتروشیمیایی و استفاده بهینه از منابع گازی کشور و ایجاد ارزش افزوده بر روی سرمایههای ملی و همچنین جذب و بکارگیری تکنولوژی های جدید پتروشیمیایی و با توجه به مصوبات هیئت محترم وزیران شرکت پلیمر کرمانشاه شکل گرفته است. شروع عملیات اجرایی پروژه از آذرماه ۱۳۸۴ آغاز شده است. موقعیت جغرافیایی اتیلن استان کرمانشاه: استان کرمانشاه- کیلومتر ۳ جاده هرسین - پل چهر- کیلومتر ۵ جاده سرماج طرح پلی اتیلن سنگین کرمانشاه
۲-۳۵ مشخصات طرح
نام طرح: پلی اتیلن سنگین کرمانشاه
مجری طرح: شرکت پلیمر کرمانشاه
محل اجرا: استان کرمانشاه
مساحت:۵۵ هکتار
مالکیت: ۱۰۰درصد شرکت پتروشیمی باختر
پیمانکاران مهندسی و تدارکات ساختمان و نصب و پیش راه اندازی و راه اندازی ۱- بخش فرایند : سازه (ایران) و اوده (آلمان ) ۲- بخش یوتیلیتی، آفسایت و هیدروژن: کنسرسیوم قدس نیرو، بینا و تبدیل انرژی پایا (ایران).
۲-۳۶ کاربرد محصولات
پلی اتیلن سنگین در مصارفی مانند تولید فیلم ، لوله، روکش کابل، قالب گیری تزریقی و قالب گیری بادی بکار می رود. جدول۲-۳ مقدار محصولات تولیدی و خوراک و محل تامین را نشان می دهد.
۴-۴ محاسبه ضریب انتقال حرارت جا به جایی و عدد ناسلت سیال غیرنیوتنی پایه
با داشتن دمای دیواره در هر نقطه از طول لوله و محاسبه دمای توده سیال در آن نقطه، ضریب انتقال حرارت جا به جایی موضعی سیال به دست میآید. در شکل ۴-۴ منحنیهای مربوط به این مقادیر برای سیال غیرنیوتنی پایه که در این تحقیق محلول ۵/۰ درصد وزنی کربوکسی متیل سلولز در آب است برای سه عدد رینولدز ۳۰۰۰، ۴۵۰۰ و ۶۰۰۰ ترسیم شده است. این منحنیها از ورودی لوله و ناحیه توسعه یافته و انتهای لوله امتداد مییابند. همانطور که مشاهده میشود با افزایش عدد رینولدز ضریب انتقال حرارت سیال افزایش یافته است.
شکل ۴-۴ تغییرات ضریب انتقال حرارت موضعی سیال غیرنیوتنی پایه در طول لوله و اثر عدد رینولدز
شکل ۴-۵ تغییرات عدد ناسلت را در سه عدد رینولدز متفاوت برای سیال غیرنیوتنی پایه نشان میدهد. همانطور که ملاحظه میشود مطابق انتظار عدد ناسلت با افزایش رینولدز افزایش یافته است.
شکل ۴-۵ تغییرات عدد ناسلت موضعی سیال غیرنیوتنی پایه در سه رینولدز مختلف
۴-۵ تأثیر غلظت نانوذرات بر ضریب انتقال حرارت جا به جایی و عدد ناسلت
در جدول ۴-۴ تا ۴-۶ و همچنین شکل ۴-۶ تا شکل ۴-۸ ضریب انتقال حرارت جا به جایی میانگین محاسبه شده برای نانوسیال غیرنیوتنی حاوی ذرات ۳۰، ۶۰ و ۹۰ نانومتری اکسید مس با غلظتهای حجمی ۱، ۳ و ۴ درصد، در رینولدزهای ۳۰۰۰، ۴۵۰۰ و ۶۰۰۰ گزارش و ترسیم شده است.
جدول ۴-۴ و شکل ۴-۶ مقادیر ضریب انتقال حرارت جا به جایی میانگین نانوسیالات حاوی ذرات اکسید مس به اندازه ۳۰ نانومتر را در رینولدزهای مختلف و همچنین غلظتهای متفاوت نشان میدهد.
جدول ۴-۴ مقایسه مقادیر ضریب انتقال حرارت جا به جایی میانگین نانوسیالات حاوی ذرات اکسید مس به اندازه ۳۰ نانومتر
نوع سیال
Re=3000
Re=4500
Re=6000
سیال غیرنیوتنی با ۱ درصد اکسید مس
۴۵۸۵/۳۱۴۶۶
۸۹۷۵/۴۱۹۶۳
۹۶۸۶/۵۱۲۵۵
سیال غیرنیوتنی با ۳ درصد اکسید مس
۵۸۹۳/۳۶۷۱۰
۷۵۸۴/۴۹۰۹۱
۵۸۷۵/۶۰۰۹۶
سیال غیرنیوتنی با ۴ درصد اکسید مس
۶۴۶۸/۳۸۹۸۶
۶۳۲۳/۵۲۲۱۹
۲۱/۶۳۹۳۸
شکل ۴-۶ اثر غلظت ذرات و عدد رینولدز بر ضریب انتقال حرارت جا به جایی میانگین برای ذرات با اندازه ۳۰ نانومتر
با افزایش غلظت نانوذرات با اندازه ذره ۳۰ نانومتر، از ۱ درصد به ۳ درصد در رینولدز ۳۰۰۰، ضریب انتقال حرارت جا به جایی میانگین حدود افزایش مییابد. به طور مشابه برای رینولدز ۴۵۰۰و ۶۰۰۰ ضریب انتقال حرارت جا به جایی میانگین افزایش مییابد. در غلظت ثابت ۱ درصد، با افزایش عدد رینولدز از ۳۰۰۰ به ۴۵۰۰ ضریب انتقال حرارت جا به جایی میانگین افزایش و با افزایش عدد رینولدز از ۴۵۰۰ به ۶۰۰۰ نیز ضریب انتقال حرارت جا به جایی میانگین افزایش مییابد.
جدول ۴-۵ و شکل ۴-۷ مقادیر ضریب انتقال حرارت جا به جایی میانگین نانوسیالات حاوی ذرات اکسید مس به اندازه ۶۰ نانومتر را در رینولدزهای مختلف و همچنین غلظتهای متفاوت نشان میدهد.
جدول ۴-۵ مقایسه مقادیر ضریب انتقال حرارت جا به جایی میانگین نانوسیالات حاوی ذرات اکسید مس به اندازه ۶۰ نانومتر
در فرهنگ عامه غرب، جن سرگردانی که معمولاًشرور و خبیث است. می گویند گابلین ها در
غارها زندگی می کنند اما به خانه های مردم هم می آیند و دیگ ها و قابلمه ها را به صدا در
می آوردند، لباس خفتگان را چنگ می زنند، شب ها اثاثیه را جا به جا می کنند، و پس از کوبیدن به
در و دیوار می گریزند. تصور بر این است که آنان والدین را در امر انضباط فرزندانشان یاری
می کنند، به این طریق که اگر کودک خوب باشد برایش هدیه می آورند و اگر لجبازی کند تنبیهش
می کنند (همان: ۱۲).
۳ –۶ الف(Elves):
شکل ۳-۴ الف های جنگلی
در میان اقوام رژمن همانند رومیان باستان، که به جان پرستی ارواح معتقد بودند الف ها موجوداتی مجسم می شوند که در روشنایی می رقصیدند و یا در خانه به انسان کمک می کردند( ایزدپناه،۱۳۸۱ :۳۶).
الف در فرهنگ عامه ژرمن ها، ابتدا به هرگونه روح اطلاق می شد و بعدها به معنی خاصتر موجود
کوچکی معمولا به شکل انسان استفاده شد.
اسنوری الف ها را به الف های روشن(که زیبا بودند) و الف های تاریک(از قیر تاریکتر
بودند) دسته بندی کرد. الف ها به شرارت و بی ثباتی معروف بودند. در زمان ها و مناطق مختلف
تصور می شد که الف ها باعث بروز مرضدر میان آدمیان و حیوانات می شوند و بر سینه فرد
خفته می نشینند و برایش کابوس ایجاد می کنند(ژرمن ها به کابوس، آلپ دروکن می گویند که
معنای لفظی آن، فشار الف است). نیز، کودکان مردم را می دزدند و جای آن ها کودکان الف یا
غیرآدمیزاد که نحیف یا دگرگون یافته اند می گذارند. گاهی هم پیش آمده است که الف ها خیر و
سودمند انگاشته شوند. در ارتفاعات اسکاتلند، کودکان را تا پایان مراسم غسل تعمیدشان به خوبی
می پایند تا موجودات موهوم آنان را ندزدند یا عوض نکنند. در شعر الف شاه اثر گوته، الف ها از
جن ها، دیوها و پریان دیگر متمایز شده اند(تالکین: ۱۲- ۱۳).
۶ –۳-۱ گیل- گالاد(gil _gallad)
به معنی «ستاره ی فروزش»، نامی که اربینون پسر فین گون بعدها به آن معروف شد. پس از مرگ تورگون، آخرین شاه برین نولدور در سرزمین میانه او بود ، و پس از دوران نخست در لیندون ماند ؛ همراه با الندیل، رهبر آخرین اتحاد آدمیان و الف ها بود و با او در نبرد سائورون کشته شد. در کتاب سیلماریلیون آمده است، زمانیکه گیل گالاد کودکی بیش نبود در نبرد داگور براگولاخ ( Dagoar Bragolloch) معروف به جنگ «شعلههای ناغافل» چهارمین نبرد از نبردهای بزرگ که در سرزمین میانه ، رخ داد، پدربزرگش آنگرود کشته شد.
آنگرود( Angrod) پسر سوم فینارفین بود و با برادرش آیگنور دامنههای شمالی را در اختیار داشت.) فین گون پدر گیل گالاد در نبرد لیرنائت کشته شد و تاج و تختش به گوندولین منتقل شد. او با باقیمانده شهر سیریون(Sirion) در اواخر دوران اول زندگی میکرد. پس از نابودی بلریاند (Beleriand) گیل گالاد پادشاهی خود را در لیندون بنا نهاد و قدرتش رو به فزونی نهاد. تا اینکه سائورون فرمانروای تاریکی دشمنی خود را نشان داد. گیل گالاد به همراه الندیل وارد موردور شد و دژ سائورون را محاصره کرد. سائورون در نبرد مردامرد گیل گالاد را از پای درآورد. گرچه گیل گالاد قبل از رمان یاران حلقه کشته شده، حضور ندارد ولی در وقایع حلقه و شخصیت سائورون نقش عمده و تعین کننده ای ایفا نمود و با خردمندی با الندیل متحد شد و شجاعانه در برابر سائورون کشته شد.
۶-۳-۲گالادریل (Galadriel)
دختر فینارفین و خواهر فین رود فلاگوند؛ یکی از رهبران شورش نولدوری ها بر ضد والار؛ با کله بورن اهل دورپات پیوند زناشویی بست و پس از دوران نخست با او در سرزمین میانه ماند؛
وقتی که چهارمین فرزند فینارفین پادشاه والاری نولدورها و ائارون شاهزاده ای تلری ها به دنیا آمد، پدرش او را آرتانیس یا بانوی نجیب نام نهاد. او به طرز غیرقابل معمولی بند قامت و تنومند شد.
شکل ۵-۲۹ گالادریل
اما ممتازترین ویژگی او موهایش بودند، که رنگ طلایی-نقره ای نادری داشتند و بطور خیره کننده ای درخشان بودند. مواهای او میراث به جامانده از سه قوم الدار بودند. از ویژگی های دیگر او اینکه بسیار زیباروی بودند و می توانست ذهن و قلب مردم را بکاود و به آنها خیره شود. شاید به خاطر زیبایی و قدرت عجیبش بود که بسیار مغرور بود. با توجه به نوشته های تالکین، او همراه خویشاوندان تلری خود در الکو الونده زندگی می کرد. در همان آلکو آلونده بود که او تله پور، شاهزاده جوان تلدی که پسر یا نوه الوه بود، را ملاقات کرد. آن دو سرانجام عاشق هم شدند. گالادریل ستاینده ی دیگری نیز داشت: فئانور عموی ناتنی او، که عاشق زیبایی و درخشش او مخصوصاً موهایش شده بود. فئانور سازنده سیلماریل ها، شاید به تقلید از موهای او سیلماریل ها را ساخته بود. فئانور از او درخواست کرده بود که بخشی از موهای زیبایش را به او ببخشد، او برای سه بار درخواست عمویش را رد کرد و فئانور هم دیگر اصرار نورزید. در زمان تاریکی والینور، او درست مانند فئانور از حرارت و رویابینی خاصی برخوردار بود.
با این وجود فئانور را تحقیر می کرد در ماجراهایی که به وجود آمد او هیچگونه نقشی در بی رحمی ها و قصاوت وارد شده بر تله ریان نداشت، اما تله پور را متقاعد ساخت که با او از دریا بگذرند و به سرزمین میانه وارد شوند. به محض اینکه وارد بلریاند شدند از سوی پادشاه تینگول مورد استقبال قرار گرفتند؛ زیرا هر دوی آنان در اصل تلری بودند. در نبرد داگور- نویین –گیلیات، گالادریل ارتباطش را با برادرانش دوباره برقرار ساخت و آنها یکدیگر را ملاقات نمودند. زمانیکه در دوریات بود از ملیان چیزهای زیادی گرفت و با هم ارتباط برقرار ساختند.
در نهایت، از آنجائیکه حدس و گمان های ملیان زیرکانه و بسیار دقیق بود، گالادریل حوادث را برای او بازگو کرد مگر مرگ فینوه، خویشاوندکشی و سوزاندن کشتی ها در اوسگار. گالادریل علی رغم همدردی های تینگول با خاندان های فینارفین و فین گولفین به خاطر همه مشقت هایی که به ناحق کشیده بود، از دوریات فرار کرد. در سال۳۰۰ او به دوریات بازگشت و همراه همسرش زندگی آرامی را سپری نمود. در زمان نبرد خشم به آنها این انتخاب داده شد که در سرزمین میانه بمانند و یا به آمان بروند، که آنها نیز به طرز باورنکردنی در سرزمین میانه ماندند. گالادریل هنوز هم مغرور و خودخواه بود.
گالادریل و همسرش در لیندون، فرمانروایی نوه برادرش گیل گالاد ماند. آنها مدتی را آنجا سپری کردند و بر مردم نولدور رهبری نمودند. سرانجام به اره گیون نقل مکان کردند؛ کله بریمور در آنجا زندگی می کرد و در میان آهنگران بالیده بود. شاید برای نفرت گالادریل، (کلبه ریمور از خاندان فئانور بود، هر چند از اعمال بد و زشت آنها را رد کرده بود) کله بورن و گالادریل با ناندوهای آمریر که در جنگل های لوریناند، ارتباط برقرار کردند. نقش گالادریل را در ساختن حلقه های قدرت را نباید فراموش کرد. هرچند به دلیل این کار در مقابل کلب ریمور مقاومت کرد با کمک آناتار ، الف های اره گیون حلقه های زیادی ساختند. کلب ریمور حلقه های سه گانه الف ها را ساخت که از حلقه های کوچکتر قوی تر بودند.
در سال۲۴۶۳ ، شورای سفید تشکیل شد. گالادریل یکی از خردمندان بود و بزرگترین خطر برای زندگی سائورون محسوب می شد.
گالادریل از دوستان خوب و نزدیک گندالف بود و به او توصیه کرد که ریاست شورا را به او بدهد. اما تشخیص داده شد که سارومان ریاست را بر عهده بگیرد در حال که گالادریل به او اعتماد نداشت. این پیشینه مختصری از بانو گالادریل بود ولی در داستان، گالادریل در سال ۳۰۱۹ یاران حلقه را ملاقات کرد.
او توجه حاصی به فورودو بگینز حامل حلقه، داشت. او نینا را به فورودو نشان داد و به او اجازه داد که به آیینه اش نگاه کند. فورودو حلقه را به گالادریل نشان داد و او بر خلاف میل باطنی اش در برابر حلقه مقاومت نمود . او یاران حلقه ها را با هدایا و ره توشه هایی راهی کرد. دوتا از مهمترین هدایا را به آراگورن و گیملی داد. او به آراگورن سنگ الفی که خود و دخترش کلبریان ساخته بودند را داد، و از چیزی که می خواست به گیملی دورف بدهد زیاد مطمئن نبود، بخاطر همین از او پرسید که چه می خواهد. بعد از آنکه گیلمی از زیبایی مواهای او تعریف کرد، دسته ای از موهای گالادریل را خواستار شد. گالادریل یاد درخواست فئانور افتاد اما قلب و سرشت گیملی را جستجو کرد و دانست که باطن گیملی پاک و زلال است. او هم به عنوان جایزه سه دسته مو هدیه داد و گیملی هم موهای او را در جعبه کریستالی قرار داد تا از بین نرود.
چیزی که در مورد گالادریل جالب است این است که در ارباب حلقه ها، برخلاف گذشته اش ، بسیار محترم ، عاقل و بدون غرور ظاهر می شود.
۶-۳-۳الروند(Elrond)
پسر ائارندیل و الوینگ، که در پایان دوران نخست، خواست که او را از نخست زادگان (فرزندان ایلوواتار، اِلف ها) به شمار آورند و تا پایان دوران سوم در سرزمین میانه باقی ماند. ارباب ایملادریس (ریوندل) و حافظ ویلیا( Vilya، یکی از سه انگشتر الف ها، انگشتر هوا، که نخست متعلق به گیل گالاد بود و سپس به الروند رسید) ،
معروف به ارباب الروند نیم الف در کتاب سیلماریلیون، الروند اولین کسی است که به ظاهر فریبنده سائورون مشکوک می شود و الف ها را از دوستی کردن با او بر حذر می دارد.
سائورون خطاب به الف ها می گوید:« دریغا از ضعف بزرگان ! چه گیل گالاد پادشاهی تواناست، و استاد الروند در جمله معرفتها فرزانه است و با این حال آن دو مرا یاری نمی دهند. آیا مایل نیستند که دیگر سرزمین ها را به سان دیار خویش سعادتمند ببینند».
او از همان اوایل نسبت به سائورون و کارهای او مظنون بود. استاد الروند با تشکیل شورای ریوندل و درخواست از نمایندگان مختلف از جمله انسان ها، دورف ها، الف ها و …. همه را نسبت به موضوع حلقه آگاه کرد. الروند ابتدا از داستان حلقه و جنگ انسان ها و الف ها با سائورون و بعد از سقوط نومه نور (NumeNor) و شکوه آن سخن به میان آورد: الروند خود در آخرین نبرد حضور داشت و در جایی که گیل گالاد کشته شد، الندیل از پا افتاد و نارسیل در هم شکست از یاران گیل گالاد بود. او حلقه را بلای «جان ایزیلدور» معرفی کرد.
الروند با پیشگویی بسیار دقیق خود مبنی بر قدرت گرفتن مجدد سائورون و پیدا شدن حلقه قدرت اقدام به تشکیل شورای ریوندل نمود. او نگرانی خود را این چنین ابراز داشت:
« با این حال دلم گواهی می دهد که آن حلقه یگانه پیدا خواهد شد و آنگاه دوباره جنگ درخواهد گرفت، و در آن جنگ این دوران به پایان خواهد رسید. به راستی فرجام را کار به تاریکی دوم خواهد کشید، مگر فرصتی عجیب دست دهد و ما را رهایی بخشد، اما چشمان من از دیدن آن عاجز است.»
گفتن ندارد که این پیشگویی زمانی اتفاقی افتاد که سائورون مخفی شده بود و اثری از آثارش نبود. با این حال حلقه دوباره پیدا شد و این بار قدرت سائورون چندین برابر شده بود. اما الروند با درایت تمام اقدام به مدیریت و طرح ریزی برای تشکیل گروه یاران حلقه کرد و راه را برای پیروزی نهایی بر جبهه تاریکی هموار نمود.
۶-۳-۴لگولاس (Legolas)
یکی دیگر از اعضای گروه یاران حلقه. او در واقع نماینده مردمان اِلف در گروه به حساب می آید. اطلاعات درباره لگولاس کمتر است زیرا او نقش کمی در گروه ایفا می کند. لگولاس فرزند تراندویل (Thrandvil) رئیس اِلف های جنگلی سیاه بیشه شمالی است. از زمان های کهن اعقاب تراندویل در جنگل سبز بیشه بودند با قصرهای زیبا و دالان های فراخ و طولانی.
اولین حضور لگولاس در داستان به شورای الروند بر می گردد. آن جا که بعنوان پیک از جانب پدر جهت حفظ و حراست از حلقه گسیل شده بود.
در این شورا لگولاس لباس سبز و قهوه ای رنگ به تن دارد. و خبر فرار گالوم را بیان می کند . آراگورن با لحنی در خور توبیخ علت فرار او را می پرسد و لگولاس بیان می کند که الف ها تقصیری در فرار گالوم نداشتند.
لگولاس در شهر تاریک موریا کمترین نقش را برعهده دارد. علی رغم این که گفته می شود الف ها در تاریکی بهتر می بینند. لگولاس برای رفتن به شهر لورین (سکونتگاه الف های جنگلی) هیجان زده و مشتاق است و برای کل گروه از زیبایی های آنجا تعریف می کند. آراگورن نیز از حضور گروه در آنجا خرسند می شود و گروه آهنگ آن جا را می کند.
در حین ورود به شهر لوروین نگهبانان چشمان یاران حلقه را می بندند و آنها را بازداشت می کنند. گیملی دورف در صورتی قبول می کند که چشمانش را ببندند که چشمان لگولاس نیز بسته باشد.
در شهر لوروین بر خلاف کینه قدیمی دورف ها و الف ها گیملی و لگولاس با هم دوست می شوند و لگولاس از ترجمه ترانه های سوگواری الف هابرای جدایی گندالف تن می زند و می گوید دل این کار را ندارد. در هنگام گذر از رودخانه لگولاس از افرادی است که می تواند قایق رانی کند.
تیراندازی ماهرانه و نشانه گیری های دقیق از او کمان گری بی بدیل ساخته است.
در داستان های بعدی از جمله در دو برج نقش او بیشتر محسوس می شود و کارهای بزرگتری به او محول خواهد شد.
۶-۳-۵گلورفیندل GlorFindel
درصورتیکه که خرید ناگهانی از لحاظ اجتماعی امری مناسب و منطقی تلقی شود افراد ضرورت بیشتری را در خود برای خرید بصورت ناگهانی و بصورت تفننی از خود نشان می دهند. (Rook and Fisher, 1995)
تحقیقات درباره این نوع خرید نشان می دهد که تغییر در موقعیت های اجتماعی فرد را ملزم می سازد تا انواع اقلام مناسب، با تقاضا در شرایط مختلف و با مخاطبان مختلف را انتخاب کند. (Erevelles, 1998)
یافته پاربوته(۲۰۰۵) حاکی از آن است که افراد در حالت عمومی بیش از حالت خصوصی یعنی زمانی که به تنهایی خرید می کنند رفتار خرید ناگهانی را آشکار می کنند تا تاثیرات مطلوبی را بر دیگران پدید آوردند، حتی اگر این امر به معنای انتخاب اقلام نامطلوب از نظر خودشان باشد.
حضور اشخاص دیگر می تواند بر تصمیم های فردی برای خرید تاثیر بگذارد. حضور دیگران بر گزینش نامهای تجاری برتر نیز موثر است یعنی احتمال این که شرکت کنندگان، یک نام تجاری گران قیمت و دارای کیفیت بالا را زمانی که دیگر مشتریان نزدیک او هستند، خریداری نماید، بیشتر از زمانی است که همین افراد در فاصله دورتری نسبت به او قرار دارند. (Rook and Fisher, 1995)همچنین زمانی که مصرف کنندگان معتقد باشند که از لحاظ اجتماعی خرید بدون برنامه و ناگهانی مناسب نیست، این گرایش را در خود را سرکوب می نمایند. (Dawson& Kim, 2009)
بر اساس مطالعات، بسته بندی می تواند در نقطه فروش، مصرف کنندگان را به خرید ناگهانی و اتفاقی ترغیب کند و در واقع از جمله مهمترین فاکتورها در تحریک خریدار به رفتار خرید آنی است. (Kuvykaite, Dovaliene and Navickiene, 2009) همانطور که می دانیم در این تحقیق تاثیر بسته بندی سوهان و گز بر خرید مد نظر است به اعتقاد نگارنده این محصولات می توانند مستعد به خرید ناگهانی باشند لذا ترغیب به خرید این محصولات از طریق بسته بندی جذاب و مناسب نباید از نظر دور نگه داشته شود.
۲-۱۶ پیشینه پژوهش در جهان
تحقیقات ابتدایی در مورد بسته بندی بیشتر بر لزوم طراحی مناسب و شاخص های کلی بسته بندی متمرکز بودند که از آن جمله می توان به تحقیقات چسکین(۱۹۷۱) و شوارتز(۱۹۷۱) اشاره کرد که بسته بندی را متغیری می دانند که ارزیابی از محصول را تحت تاثیر قرار می دهد.
در مطالعاتی که توسط گاردنر(۱۹۶۷) صورت گرفت بسته بندی به عنوان نوعی ابزار ارتباطی شناخته شد که این موضوع توسط تحقیقات لینکلن نیز مورد تایید قرار گرفت. (فیض و سلحشور، ۱۳۸۹، ۱۱۵)
اثر بسته بندی بر درک مصرف کنندگان از کیفیت محصول توسط ریگاکس(۱۹۸۲) مورد مطالعه قرار گرفت و در مطالعه ای دیگر ثابت شد که بسته بندی بر درک مشتری از کیفیت محصول تاثیر مستقیم می گذارد. (Vasquez, Bruce and Studd, 2003)
رویه تحقیقات اخیر بیشتر به مسائل جدیدی چون فناوری نانو و بازاریابی اخلاقی در بسته بندی محصولات پرداخته شده است. هانس و همکاران(۲۰۰۹) در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که به مرور زمان با تغییر رنگ، فونت و قالب بسته بندی سیگارها و از بین رفتن جذابیت آن ها نوجوانان کمتر به خرید سیگار تمایل می یابند.
در حوزه موضوعات اخلاقی بسته بندی بون و کوری(۲۰۰۰) تحقیقات خود را انجام داده اند. در این بررسی ها به مسئولیت اجتماعی تولید کنندگان محصولات غذایی اشاره شده است. مسئولیت ها و وظایفی را که طراحان می بایست در هنگام طراحی و عرضه محصولات به آنها توجه کافی داشته باشند.
از مطالعات فوق چنین بر می آید که محققین به دنبال بررسی این واقعیت بوده اند که بسته بندی محصول تا چه اندازه قدرت دارد. نتایج این مطالعات، اثرات قابل ملاحظه بسته بندی را در مرحله ارزیابی محصولات و تحت تاثیر قرار دادن انتخاب های مشتریان را به اثبات می رساند. با توجه به موضوع این تحقیق سعی شده است که مطالعات در خصوص پارامترهای تحقیق به تفکیک مورد بررسی قرار گیرد.
۲-۱۶-۱ مطالعات در خصوص اندازه بسته بندی
اثر اندازه بسته بندی بر کاربرد مصرف کنندگان از مواردی بود که توسط وان سینک(۱۹۶۷) مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق رابطه مستقیمی میان اندازه بسته بندی و نوع کاربرد آن بدست آمد.
کریشنا و راقوبیر(۱۹۹۹) در مورد اندازه بسته محصول تحقیقی را انجام دادند که این نتیجه حاصل گردید که مصرف کنندگان، بسته بندی های درازتر را بزرگتر تصور می کنند و این موضوع ربطی به تجربه استفاده از محصول ندارد به عبارتی دیگر حتی وقتی که مرتبا محصول خاصی را خریداری می کنند این تجربه تکرار می شود. حتی عدم تایید بزرگتر بودن بسته بندی بعد از مصرف باعث نمی شود که مصرف کننده در قضاوت خود در مورد حجم محصول در دراز مدت تجدید نظر کنند، به ویژه زمانیکه تفاوت خیلی زیاد نباشد. (آقازاده، حقیقی و ابراهیمی، ۱۱۷)
در تحقیقی که توسط کویکیت (۲۰۰۹) صورت گرفت مشخص شد که در بین عناصر بسته بندی اندازه مهم تر از بقیه بوده و در بین عناصر کلامی اطلاعات حک شده بر روی محصول و کشور سازنده از اهمیت بالاتری برخوردارند. همچنین نتیجه این تحقیق موید این مطلب است که با وجود فشار زمانی برای انتخاب محصول، مصرف کنندگان کماکان به عناصر کلامی توجه داشته اند در حالی که بر اساس تئوری در فشار زمانی می بایست به عناصر شفاهی بیش از عناصر کلامی توجه شود. (Kuvykaite , Dovaliene and Navickiene,2013,443)
۲-۱۶-۲ مطالعات در خصوص رنگ بسته بندی
مارشال و همکارانش(۲۰۰۶) اثر رنگ بسته بندی را بر انتخاب محصول توسط کودکان پیش دبستانی مورد بررسی قرار دادند. همچنین اثر رنگ بسته بندی بر تمایل خرید در نقطه خرید توسط ون هورلی(۲۰۰۷) مورد بررسی قرار گرفت. اگبا و جانسون(۲۰۱۰) اثر رنگ بسته بندی را بر انتخاب کودکان و همچنین رفتار خرید والدین آنها مورد بررسی قرار داده اند.
مک نیل و جی نیز مطالعه ای در خصوص رنگ بسته بندی و انتخاب محصول توسط کودکان پیش دبستانی در اسکاتلند انجام دادند. این تحقیق بر مبنای سن و جنسیت بوده و بر اساس سه طبقه از محصولات غذایی صورت گرفته است. نتایج مطالعه نشان می دهد که در مجموع، همبستگی زیادی میان ابعاد بصری بسته بندی مانند رنگ و به خاطر آوردن برند و در نتیجه انتخاب بسته های مختلف محصولات غذایی وجود دارد. این تحقیق این طور نتیجه گیری می کند که در ذهن کودک فهرستی از برندها وجود ندارد، بلکه ابعاد بصری بسته بندی، به مانند یک کد، نام برندها را در ذهن آنها تداعی می کند. (Rundh, 2005)
بر طبق مطالعات آمپیور و همکاران (۲۰۰۶) به نظر می رسد محصولاتی که در کلاس بالایی ارائه می شوند و قیمت زیادی دارند و حس زیبایی شناسانه را بر می انگیزند نیازمند این هستند که در بسته بندی از رنگ های سرد استفاده شود و در این بین رنگ سیاه از اولویت بیشتری برخوردار است. در مقابل محصولاتی که بیشتر جنبه مصرفی دارند معمولا از رنگ های روشن بخصوص سفید استفاده می شود. همچنین برای محصولات امن و بی خطر و گارانتی دار و محصولاتی که ساخت داخل است و جنبه میهن پرستانه دارد بهتر است از رنگ قرمز استفاده شود.
این مطالعات صورت گرفته حاکی از آن است که درک مصرف کننده از رنگ قابل قبول بسته بندی با درک او از سایرخصوصیات کیفی محصول، مانند مزه، طعم و کیفیت آن و نیز با سطح رضایت مصرف کننده ارتباط دارد. اثر مثبت بر رضایت مصرف کننده می تواند از طریق تغییر در متغیرهای بسته بندی نظیر، رنگ و شفافیت به دست می آید.
۲-۱۶-۳ مطالعات در خصوص تصاویر بسته بندی
بررسی تاثیر نقش ارتباطی تصاویر بر روی بسته بندی توسط “آندروود” مورد بررسی قرار گرفت. او و همکارانش دریافتند که اثر تصاویر روی بسته بندی به عنوان نقش ارتباطی یک اثر اقتضایی است و در مورد برندهایی که کمتر آشنا هستند توجه خریداران را به برند افزایش می دهند. (آقازاده، حقیقی و ابراهیمی،۱۳۹۰،۱۱۸)
در تحقیقاتی که توسط “ماندلر و جانسون” انجام گرفت مشخص شد زمانی که اطلاعات، در قالب تصاویر بیان شوند به جای آنکه تنها از کلمات استفاده شود، یادگیری افراد سریعتر می شود و در نقطه فروش و در ارتباط با محصولات بی دوام- که اغلب نیازمند فرایند انتخاب با اشیاق کم هستند- تصاویر روی بسته بندی اهمیت ویژه ای دارند.( ۱۸۴foxall and pallistar,1998,)
۲- ۱۶-۴ مطالعات در خصوص شکل گرافیکی
در نتیجه مطالعه ای که توسط هیل و تیلی (۲۰۰۲) در مورد بسته بندی مواد غله ای که برای صبحانه با شیر مورد استفاده قرار می گیرد انجام گرفت اثر طرح و شکل گرافیکی روی بسته بندی بر افزایش میزان خرید و مصرف کودکان به اثبات رسید.
در مورد ارتباط دو بُعد رنگ و شکل بسته بندی گنکالوز و ریکاردو(۲۰۰۸) تحقیقی انجام دادند که این نتیجه حاصل شد که از نظر مصرف کننده، اشکال هندسی با طیف های مختلف رنگی همخوانی دارند. به عنوان مثال، چنانچه در بسته بندی محصول، طیف رنگ های سرد، مانند آبی و سبز مورد استفاده قرار گیرد این رنگ ها می توانند درک مصرف کننده از کیفیت محصول را افزایش دهند و احتمال خرید را بیشتر کنند در صورتیکه با اشکال هندسی پایدارتر، مانند مربع و مستطیل، همراه شوند.
۲- ۱۶-۵ مطالعه در خصوص اطلاعات روی بسته بندی
در مطالعه ای که توسط آندرود (۲۰۰۱) صورت گرفت اثر اطلاعات و تصویر بر میزان خرید مورد تایید قرار گرفته است. مطالعه ای که توسط سیلایو و اسپیس(۲۰۰۴) در تایلند صورت گرفت علاوه بر ابعاد بصری، نظیر رنگ و گرافیک، به ابعاد اطلاعاتی بسته بندی نیز توجه شده است و تاثیر هر کی از روندهای تسهیل گرایی، تصویر گرایی و مباحثی که در حوزه سلامت می بایست مورد توجه قرار گیرد از دید مشتری سنجیده شد. همچنین در این تحقیق مشخص گردید که چنانچه اطلاعات نوشتاری در سمت چپ و تصاویر در سمت راست بسته بندی قرار داشته باشند، احتمال به خاطر آوردن محصول و در نتیجه، انتخاب آن بیشتر است.
با این وجود، تحقیقی که توسط رتی و بروار در انگلیس انجام گرفت عکس نتیجه فوق بدست آمد. این نتایج متضاد، موید این نکته مهم است که طراحی بسته بندی باید با نیازهای خاص هر بازار منطبق شود تا بیشترین اثربخشی را داشته باشند. (Rundh, 2005)
از نتایج مطالعات بر می آید که درک خریداران از هر یک از ابعاد دیداری بسته بندی مشخص کننده موضع خاصی از محصول است. لذا برای پیاده سازی هر یک از استراتژی های مربوط به تولید محصول، ابعاد دیداری متناسب با آن استراتژی باید در بسته بندی محصول به کار رود. این مطلب توسط آمپیور و ویلا (۲۰۰۶) که پیرامون ادارک مشتری از خصوصیات بسته بندی مطالعه کرده اند نیز به تایید رسیده است.
۲-۱۶-۶ مطالعه در خصوص ویژگی های کارکردی
مطالعات انجام گرفته در مورد ویژگی های کارکردی بسته بندی نسبت به ویژگی های بصری و دیداری آمار کمتری دارد چنانچه در تحقیقات داخلی مطالعات جامع و کاملی صورت نگرفته است و تنها می توانیم تعداد محدودی را نام ببریم همچنین در پژوهش های خارجی می توانیم به مطالعاتی که راند (۲۰۰۵) انجام داده است اشاره کرد. در این مطالعه تنها اثر این ویژگی ها بر سهولت در حمل کالا بررسی شده و اثر مثبت آن به تایید رسیده است اما اثرات این ویژگی بر خرید مشتریان مورد مطالعه قرار نگرفته است.
۲-۱۶-۷ مطالعه در خصوص تعدیل گری ویژگی های جمعیت شناختی
تاثیرات متفاوت رنگ بسته بندی در رده های مختلف سنی در مطالعات مارشال و همکارانش (۲۰۰۶) به اثبات رسید. در نتیجه بر اساس این پژوهش، متغیر سن رابطه بین رنگ بسته بندی و خرید را تعدیل می نماید. همچنین مطالعات دوئیرز (۲۰۰۹) و گاربر(۲۰۰۰) اثر بسته بندی بر خرید در دوره های مختلف سنی مشتریان را مورد بررسی قرار دادند و معلوم گردید که متغیر سن می تواند رابطه میان ویژگی های بسته بندی و خرید را تعدیل کند. در مطالعاتی که توسط کولسون (۲۰۰۰) صورت گرفت مشخص شد که با افزایش تحصیلات اثر اطلاعات روی بسته بندی بر خرید افزایش می یابد.
۲- ۱۷ پیشینه پژوهش در ایران
بررسی های پیرامون تحقیقات داخلی در ارتباط با جنبه های بازاریابی بسته بندی و مباحث مرتبط با آن، نشان دهنده انجام تحقیقاتی به مراتب محدودتر در کشور است. اکثر تحقیقات صورت گرفته در حوزه بسته بندی، مبتنی بر مباحث فنی و هنری از قبیل طراحی گرافیکی، تکنولوژی و ماشین آلات بسته بندی می باشند.
مسلمی زاده (۱۳۷۵) در مورد نقش طراحی در بسته بندی به منظور بالا بردن رشد صادرات کشور پایان نامه ای را تدوین نمود که در آن به اهمیت بسته بندی، طراحی بسته بندی، رنگ در بسته بندی، تاثیر شرایط فرهنگی و جغرافیایی بر بسته بندی پرداخته شده است.
موسسه پژوهش ها و مطالعات بازرگانی در یک پژوهش جامع اقدام به بررسی کیفیت بسته بندی کالاهای صادراتی نمود. در این طرح سه مرحله، به شناسایی تکنولوژی بسته بندی، بررسی مواد اولیه بسته بندی و سپس شناسایی محصولات صادراتی پرداخته شد. بر اساس نتایج این تحقیق که در ۱۰۰ کارگاه نمونه به انجام رسید، ۸۰ درصد از بسته بندی های صادارتی ایرانی از ترکیب خوب و مناسب، طرح، رنگ و گرافیک به عنوان عواملی که در جذب مشتریان اثر گذار می باشد استفاده نکرده بودند.(آقازاده، حقیقی و ابراهیمی، ۱۳۹۰، ۱۱۹)
در پایان نامه ای که توسط خانم زند تهیه شد معلوم گردید که رنگ های شاد در جلب توجه خریداران کاملا موثر است و بهتر است که بسته بندی های مواد غذایی شیرین با رنگ های گرم تهیه و معرفی شوند، برای بسته بندی مواد غذایی منجمد شده رنگ های روشن مناسب است و رنگ های شاد و لطیف معمولا بیشتر مورد توجه خانم ها قرار می گیرد.(فیروزیان و دیگران، ۱۳۸۸ ، ۱۳۳ )
تاثیر ویژگی های بسته بندی شیر پاستوریزه بر فرایند انتخاب مشتری توسط شعبانی (۱۳۸۵) مورد بررسی قرار گرفت در این مطالعه، آنچه بر انتخاب مشتری اثر گذار است در ابعاد، اندازه مناسب، رنگ های جاذب و نافذ، شیوه اطلاع رسانی نوع، جنس مواد اولیه و متمایز بودن طرح بسته بندی تقسیم بندی می شود.
در پایان نامه ای که توسط استیری (۱۳۸۶) بر روی رفتار مصرف کننده صورت گرفت رفتار مصرف کننده بر اساس دیدگاه ویلکی(که این را یک فرایند سه مرحله ای قلمداد می کند) در نظر گرفته شده است و سپس اولویت ابعاد مختلف تصویری و اطلاعاتی بسته بندی طی این سه مرحله – آگاهی از نیاز و جستجوی اطلاعات، انتخاب، و پس از انتخاب- تعیین شده است.
فیروزیان در بررسی های خود عوامل مختلف بسته بندی را بر رفتار مصرف کنندگان محصولات غذایی در طی مراحل پیش از خرید، در حین خرید و پس از خرید مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. نتایج بدست آمده از این تحقیق مشخص کرد که در میان متغیرهای جمعیت شناختی تنها سن و وضعیت تحصیلی پاسخگویان در زمره متغیرهای معنادار قرار داشته و از نظر خریداران محصولات غذایی، کلیه مولفه های بسته بندی از اهمیت زیاد و تاثیر گذاری قابل توجهی بر رفتار مصرف کنندگان برخوردار می باشند.(فیروزیان، حسنقلی پور و استیری، ۱۳۸۸)
در تحقیقی که توسط رحیم نیا و همکاران (۱۳۸۸) صورت گرفت حاکی از عدم تایید نقش واسطه گری متغیر بسته بندی در رابطه بین استراتژی تمایز و عملکرد سازمانی بود. این در حالی است که مولفه هایی همچون طراحی و رنگ بسته بندی رابطه بین استراتژی تمایز و مولفه فروش از عملکرد سازمانی را واسطه گری می نمایند.
کاربرد نسبت طلایی در بسته بندی و تاثیر آن بر رفتار خرید توسط فیض و سلحشور (۱۳۸۹) مورد بررسی قرار گرفت و نتیجه بر این شد که بسته بندی هایی که با نسبت طلایی طراحی شده باشند از نظر خریداران جذاب به نظر می رسند. در عین حال نتایج این تحقیق نشان داد، جنسیت و سن تاثیری بر انتخاب بسته بندی های دارای نسبت طلایی ندارند.
آقازاده و همکاران در رتبه بندی عوامل نشان می دهند که اولویت عوامل اطلاعاتی در شرایط عادی و اولویت عوامل بصری در شرایط فشار زمانی بیشتر است. همچنین تاثیر متغیرهای اطلاعاتی بسته بندی بر تصمیم خرید افراد، با سطح اشتیاق بالا و اثر متغیرهای بصری بر تصمیم خرید افراد، با سطح اشتیاق پایین به محصول بیشتر می شود.(آقازاده، حقیقی و ابراهیمی، ۱۳۹۰)
۲- ۱۸ جمع بندی پایه های تجربی
پژوهش های خارجی و داخلی بسترهای مناسب و مفیدی را برای اجرای هر چه بهتر تحقیق فراهم می سازند، علیرغم آنکه پیشینه های ذکر شده مستقیما با موضوع مورد مطالعه نگارنده و جامعه آماری ویژه این تحقیق ارتباط ندارند، اما پیشینه های مطرح شده هم از نظر موضوعی و هم از نظر محتوایی زمینه ها و زاویه های دید مناسبی را فراهم می آورند به طوری که شاخص های مطالعه براساس پیشینه های مطرح شده استخراج شده اند.
با توجه به اهمیت اثر گذاری این دو ویژگی اساسی بسته بندی بر خرید مواد غذایی و تاکید بر این نکته مهم که به استثنای چند پژوهش شاخص سطح کشور در این زمینه مطالعه داخلی چندانی در زمینه ی آثار بسته بندی با رویکردی بازاریابی محور، به چشم نمی خورد. هدف مطالعه پیش رو آن است که با ارائه چارچوبی نظری بر مبنای پژوهش های داخلی و خارجی پیشین، افزون بر تبیین ویژگی بسته بندی مواد غذایی و زیر مولفه های آن به بررسی اثر این ویژگی ها بر خرید محصولات سنتی توسط دانشجویان خارجی مقیم در استان قم پرداخته و اعتماد پذیری این آثار را بسنجد. پیشنهاد های برآمده از این بررسی می تواند با راهکارهای مناسبی برای طراحی بسته بندی های متمایزتر و از سویی، مشتری مدارتر همراه شود.
فصل سوم:
روش پژوهش
۳- اله یعلمُ ما تحملُ کلُّ أَنثی و ما تَغِیضُ الاَُرحامُ و ما تزدادُ و کُلُّ شی ءٍ عندهُ بمقدارٍ» (سورۀ رعد، آیه ۸ ).
ترجمه : تنها خدا می داند که بار آبستنان عالم چیست و رحمها چه نقصان و چه زیادت خواهد یافت و مقدار هر چیز در علم ازلی خداوند معین است.
وجه استدلال : در اینجا کاستن از نوزاد در رحم ها به فاسد کردن، بلعیدن و کم کردن از آن و هم چنین افزودن بر نوزاد در رحم یا در مدت آبستنی، چیزی نیست مگر همان، خلقت پس از خلقت، بر پایه آنچه اندازه اش نزد خداوند معین شده است این افزودن به جنین، خواه یکی باشد و خواه چند تا، به مواردی دیگر بر می گردد که متعلق به زن، یعنی صاحب رحم است و بر این اساس نسبت به نطفه منحصر نمی شود(موسوی،۷۹:۱۳۸۳).
گواه این مطلب روایات باب رضاع است که پدری و مادری و بلکه نسب را مطلق قرار می دهد و از اثرگذاری شیر در این مسأله و بلکه از اثر گذاری شوهر دایه که خرجی او را می دهد و همچنین تأثیر دَین و خلق و خوی دایه سخن به میان می آورد(همان)
.
۲- استناد روایات (نطفه ملاک نسب نیست ،منشاء انتساب فرزند مادر است).
الف-روایت اول
محمد بن علی بن الحسین باسناد، عن الحسن بن محبوب عن هشام بن سالم عن یزید العملی عن ابی جعفر(علیه السلام) فی حدیث إنّ رسول اله صلی الله علیه و آله: قال: یحرم من الرضاع مایحرم من النسب (حرعاملی، ۲۸۰:۱۴۲۴).
ترجمه : به واسطۀ شیر دادن همان چیزهایی حرام می شود که به واسطۀ نسبت .
ب- روایت دوم
محمد بن یعقوب عن بن ابراهیم عن ابید ابی بحران عن عبداله بن سنان عن ابی عبداله علیه السلام قال : سمعه یقول یحرم من الرضاع ما یحرم من القرابه (وسایل الشیعه، ج۱۴: ۲۸ ).
ترجمه: به واسطۀ شیر دادن همان چیزهایی حرام می شود که برواسطه ی خویشاوندی .
در روایات اخیر مقصود از قرابت، همان نسب و خویشاوندی نسبی است، روایات، حرام بودن حاصل از شیر دهی، و الحاق آن به نسبت، به این بر می گردد که دایه شیرده به منزله مادر، و مردی که خرجی دایه را می دهد و شوی او است به منزلۀ پدر دانسته شده و این بدان معناست که شیردر تحقق پدری و مادری اثر دارد، این هم معلوم است که مستند به یک اعتبار جعلی شرعی نیست بلکه حاکم بر یک موضوع خارجی و رعایت تأثیر و تأثر است. بنابراین با استناد به روایت این باب روشن می شود ملاک نسب، نطفه نیست(همان).
اشکال: در باب قرابت و خویشاوندی ما سه نوع اصطلاح داریم :۱- نسب، ۲- سبب، ۳- رضاع و این نسب غیر از آن مسألۀ خویشاوندی قرابت است. بله اگر به طور کلی بحث محرمیت را در نظر بگیریم. هر سه دسته از موجبات حرمت نکاح را شامل می شود، و می توانیم ادعا کنیم که ملاک نسب منحصر در نطفه نیست ولی این روایات فقط بیان کننده حرمت نکاح بین طفل شیر خوار و اقارب رضاعی خود، است، لذا نمی توان به وسیله این روایات ادعا کنیم که چون اقارب رضاعی را شرع به خویشاوندی شناخته و حکم به حرمت نکاح داده در حالی که نطفۀ طفل از آنان نیست . پس ملاک نسب هم منحصر به نطفه نیست و رضاع را هم در بر می گیرد. چنان که روشن شد مسألۀ رضاع غیر از نسب است و این دو، دو بحث جدای از هم هستند هر چند که ممکن است در باب نکاح یک حکم بر آنها بار شود(امامی،۴۶۲:۱۳۷۳).
.
۲- راه اثبات نسب
از آنجا که تشخیص بارداری زن به وسیله شوهر کار بسیار دشواری است و حتی علوم پزشکی با پیشرفت چشمگیری که در قرن اخیر داشته است، در بعضی موارد نتوانسته است مشخص کند که طفل از اسپرم شوهر به وجود آمده است، از این رو قانونگذاران برای اثبات نسب و حفظ آرامش خانواده ها، امارات مختلفی را به عنوان راه های ثبوت نسب مشروع بیان کرده اند(علوی قزوینی ،۲۰۷:۱۳۷۴)، بررسی تمام این امارات از موضوع بحث خارج است ولی از آنجا که قاعدۀ فراش از مهمترین نوع این امارات است و با بحث مورد نظر ما نیز ارتباط مستقیم دارد مناسب است بررسی کوتاهی پیرامون این قاعده به عمل آوریم.
۲- قاعده فراش دومین اماره اثبات نسب
قاعده فراش مستفاد از حدیث نبوی مشهور:« الولدللفراش والعاهر الحجر» و برخی روایات دیگر است(صحیح مسلم،۱۷۱:۱۴۰۷).
روایت مذکور را تمام علمای شیعه و سنی پذیرفته اند(جواهر الکلام،ج۳۱: ۲۳۲).
از نظر لغوی: فراش به معنای چیزی است که برای خوابیدن یا غیر آن، روی زمین می گسترانند. در این حدیث، فراش کنایه از شوهر است، به ملاحظۀاینکه زوج حق مضاجعه (هم خوابگی) و استمتاع نسبت به همسر خود دارد(بجنوردی،۲۴:۱۳۷۲).
کلمۀ «العاهر» به معنای زانی و کلمۀ «حجر» به معنای سنگ است(همان).
در تفسیر جملۀ «والعاهرالحجر» دو نظر به مطرح است .
۱- واژۀ حجر کنایه از طرد زناکار و عدم الحاق ولد به اوست . همان طور که عرفاً در مقام حرمان و منع گفته می شود که باید سنگ یا خاک به او داد(بحرانی ،ج۲۵: ۱۴).
۲- حجر کنایه از حد(مجازات رجم) برای زناکار است . روشن است که انتفای نسب از زانی وعدم الحاق طفل به وی متوقف بر اثبات معنای اول است. سید رضی، گردآورنده نهج البلاغه، در کتاب المجازات النبویه، در ذیل حدیث و دو تفسیر یاد شده، آورده است: احتمال دوم زمانی قابل پذیرش است که زناکار محصن باشد ولی چنانچه غیر محصن باشد، مقصود از حجر در حدیث، شدت و سخت گیری در اجرای حد، بر زناکار است، ولی این تفسیر نیز خالی از تحکم نیست. زیرا اطلاق حجر بر سخت گیری و شدت در اجرای حد، زمانی که عبارت از شلاق است صحیح نیست و از آداب فصاحت دور است. پس بهتر است که حدیث بر معنای اول حمل شود(همان:۱۵).
از این رو معنای حجر در حدیث مذکور کنایه طرد زانی و نفی نسب از او و فرزند ناشی از زناست مؤید این تفسیر این است که در برخی روایات، از قبیل روایت شعیب، از حضرت محمد(ص) روایت شده است: «الولد للفراش و العاهر الاثلب…» اثلب به معنای خاک مخلوط به سنگ است. پس مقصود از حجر در حدیث مورد بحث، شیء بی ارزش است که منفعت عقلائی ندارد و تعبیر به خاک کنایه از حرمان است.
حدیث مزبور، صرفاً به موارد تعارض و تنازع که در مقابل شوهر، مرد دیگری هم مطرح است اختصاص ندارد و در مواردی هم که تعارض نیست جریان دارد(نجفی ،بی تا:۳۱).
با توجه به توضیحات بالا، معنای حدیث چنین خواهد بود:« فرزند متولد در زمان زوجیت در صورت امکان الحاق، ملحق به شوهر است و حرمان و طرد مختص به زناکار است .»
نکتۀ مهم و قابل توجه این است که قاعده فراش از امارات معتبر شرعی در مقام اثبات نسب مشروع است. از از این رو اعتبار این قبیل امارات، در ظرف عدم وجود یقین به خلاف یا مدلول اماره است، زیرا در صورت یقین به خلاف مضمون اماره، موضوعی برای تعبد به این قبیل امارات باقی نمی ماند و در فرض یقین به مضمون آن نیز، اعتبار اماره فراش تسهیل خواهد بود. بدین لحاظ امارات و ظنون غیر معتبر نمی تواند با امارۀ فراش معارضه نماید، از این رو در صورت تردید در تکّون طفل از نطفه شوهر ( با امکان تحقق آن) قاعدۀ فراش جاری و طفل ملحق به شوهر می شود، هم چنانکه در صورت یقین، طفل ملحق به شوهر می شود(علوی قزوینی،۱۴۲۴ :۲۱۰ ).
برای اجرای قاعدۀ فراش سه شرط لازم است:
۱- نزدیکی
۲- تولد طفل بعد از گذشتن شش ماه از تاریخ نزدیکی
۳- نگذشتن بیش از ده ماه از تاریخ نزدیکی تا زمان تولد طفل
از آن که بررسی دو شرط اخیر خارج از هدف این نوشتار است، به بررسی شرط اول بسنده می کنیم.
بیشتر فقهای امامیه نزدیکی (اعم از مجرای طبیعی و غیر آن) را از شرایط اجرای قاعدۀ فراش می دانند، هر چند که انزال منی هم نشده باشد(یوسف بحرانی، ج۲۵: ۱-۲) .
اطلاق سخن فوق از این نظر مورد انتقاد قرار گرفته است که در صورت عدم انزال منی شوهر و یا دخول از غیر مجرای طبیعی (دُبر)، چگونه ممکن است طفل تولد یافته به شوهر منتسب گردد؟ (همان : ۱۰ ) و در پاسخ گفته شده است که اگر همۀ فقها مطلق دخول را در اجرای قاعده فراش معتبر دانسته اند، بدین خاطر است که سبب آن، موضوع فراش تحقق می یابد و پس از تحقق موضوع، هر گاه در تکون طفل از نطفۀ شوهر تردید حاصل گردد قاعده فراش جاری خواهد بود. ولی اگر به طور کلی، علم به عدم انزال داشته باشیم و یا دخول از غیر مجرای طبیعی باشد، به طوری که احتمال تکون طفل منتفی گردد.به صرف دخول به الحاق طفل به شوهر حکم نمی شود(علوی قزوینی ،۲۱۱:۱۳۷۴).
مؤید توجیه فوق روایتی است که در قرب الاسناد از جعفر بن محمد علی(ع) نقل شده است:
جاء رجل الی رسول اله (ص) فقال کنت اعزل عن جاریه لی فجائت بولدٍ . فقال (ع) الوکاء قد ینفلت، فالحق به الولد. طبق این حدیث، صرف دخول در الحاق طفل به صاحب نطفه کافی نیست ، زیرا در این صورت موردی برای تعلیل «الوکاء قد ینفلت» باقی نمی ماند، بلکه از این تعلیل استفاده می شود که منشاء الحاق طفل به پدر، احتمال تکوّن فرزند از نطفه اوست و چون در بسیاری از مواقع، منی مرد بدون آن که وی متوجه شود به داخل رحم زن منتقل می شود، پیامبر(ص) فرزند را به صاحب نطفه ملحق فرموده اند(حائری: ۳۶۴ ).
بنابر مطالب فوق روایت یاد شده ، دخول در مجرای طبیعی و انزال منی در اجرای قاعدۀ فراش موضوعیتی ندارد و اعتبار آن، تنها بدین خاطر است که مقاربت و انزال ، مقدمه اسپرم مرد به رحم زن می باشد(بجنوردی،۳۰:۱۳۷۲).
نتیجه
اینکه به موجب حدیث «الولد للفراش» فرزندی که در زمان زوجیت از زوجین متولد گردد و امکان تکون آن از نطفه مرد موجود باشد، ملحق به شوهر است، هر چند آمیزش و نزدیکی میان زوجین انجام نشده باشد، زیرا همان گونه که در شروط اجرای قاعدۀ فراش ذکر کردیم، آمیزش و مقاربت جنسی در الحاق طفل به زوجین موضوعیتی ندارد و تنها به عنوان مقدمۀ اتصال نطفۀ زوج به رحم زن اعتبار دارد. به همین جهت است که طفل متولد از تفخیذ زن و شوهر، از نظر شرعی و قانونی منتسب به زوجین است.
۳-۱-۲- نسب در تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر
با توجه به آنچه ذکر کردیم، به این نتیجه رسیدیم که عمل تلقیح مصنوعی زن با اسپرم شوهر تقریباً بلا اشکال است حال باید به این پرسش پاسخ داد که طفل حاصل از تلقیح مصنوعی زن با نطفه شوهر را می توان فرزند مشروع آن دو شمرد یا به دلیل عدم وقوع نزدیکی بین زن و شوهر، نسب نامشروع است و به پدر و مادر طبیعی منتسب نخواهد شد ؟
بر اساس قواعد موجود حقوق خانواده ارکان تحقق نسب در خانواده را می توان در شرایط زیر خلاصه کرد:
- زن و مردی که نسب کودک به آنان مورد گفتگو است، باید زن و شوهر باشند.
- طفل در اثر نزدیکی آن دو به وجود آمده باشد.
- نزدیکی و انعقاد نطفۀ طفل بعد از نکاح واقعی صورت پذیرفته باشد(کاتوزیان،۶:۱۳۷۲).
ماده ۱۱۵۸ قانون مدنی مقرر می دارد که طفل متولد در زمان زوجیت ملحق به شوهر است مشروط بر این که از تاریخ نزدیکی تا زمان تولد کمتر از ۶ ماه و بیشتر از ۱۰ ماه نگذشته باشد. بنابراین برابر مادۀ فوق الذکر طفل متولد در زمان زوجیت در صورتی به شوهر نسبت داده می شود که بین او و زن نزدیکی واقع شده باشد به گونه ای که بتوان طفل را نتیجۀ نزدیکی شمرد.
آیا با توجه به ارکان تحقق نسب در خانواده بر گرفته از ماده ۱۱۵۸ ق.م می توان نتیجه گرفت که به دلیل عدم وقوع نزدیکی بین زن و شوهر، طفلی که به وسیلۀ عمل نامتعارف تلقیح مصنوعی زن و شوهری به دنیا آمده است، نامشروع است و به علت فقدان رابطه جنسی بین زن و شوهر و موجود نبودن شرط نزدیکی در تحقق نسب فرزند به شوهر منتسب نمی گردد و اگر اعتقاد به تجزیه ناپذیر بودن نسب مشروع داشته باشیم، چنین فرزندی را به شوهر زن نمی توان نسبت داد پس به خود زن نیز نباید ملحق گردد؟ (کاتوزیان ،۷:۱۳۷۲ )
استدلال فوق ناتمام است چرا که کلمۀ «نزدیکی» در مواد ۱۱۵۸، ۱۱۵۹، و۱۱۶۰ ق.م به عنوان فرد تابع و معمول ایجاد جنین بیان شده است و قانونگذار در مقام بیان این نبوده که ایجاد رابطۀ مشروع را منحصر به آمیزش طبیعی کند و تکیه کردن بر کلمۀ «نزدیکی» در این مواد به منظور انحصار نسب مشروع دور از روش استنباط احکام حقوقی است (شهیدی،۱۴۷:۱۳۷۵ )
اشارۀ قانون به «نزدیکی زن و شوهر» فقط ناظر به راه متعارف و عادی ایجاد جنین است و از آن بر نمی آید که «نزدیکی» را وسیله منحصر مشروع ساختن نسب قرار داده باشد، به همین دلیل هم در مشروع بودن نسب طفلی که در اثر تفخیذ یا سایر تماس های بدنی زن و شوهر ایجاد شده است، تردید وجود ندارد (کاتوزیان ،۱۲:۱۳۷۵) .
در تلقیح مصنوعی رابطه زوجیت بین زن و مردی که پدر و مادر محسوب می شوند، وجود دارد و طفل نیز بنا به فرض از ترکیب نطفه های این دو ایجاد شده است پس باید وسیله امتزاج را از یاد برد و با تحقق این شرایط، نسب طفل را مشروع دانست( کاتوزیان، ۱۳۷۵: ۱۱و۱۲) .
دکتر سید حسن امامی نیز بر این عقیده است که طفل متولد شده، «طفل قانون» است و تمامی شرایط لازم را برای نسب قانونی دارا می باشد و فرقی که مورد لقاح مصنوعی با موارد عادی دارد آن است که در لقاح مصنوعی، طفل به وسیلۀ طبیعی یعنی «نزدیکی زن و شوهر» به وجود نیامده است و این امر تأثیری در نسب قانونی ندارد زیرا قانون «نزدیکی» را شرط نسب قانونی قرار نداده و به همین جهت است که طفل متولد از تفخیذ زن و شوهر منتسب به پدر و مادر می باشد (حقوق مدنی ،ج۵: ۱۸۴و۱۸۵)
دکتر کاتوزیان معتقد است که نزدیکی جنسی فقط معیار آبستنی است و نفس این اقدام به تنهایی اثری در احکام نسب ندارد و آنچه سبب انتساب طفل به پدر و مادر می شود، رابطۀ زوجیت بین آنان یا اعتقاد به وجود چنین رابطه ای است و در انتساب طفل به پدر و مادر نباید تردید کرد چرا که هیچ عمل نامشروعی انجام نگرفته است (کاتوزیان،۱۳۷۲-۲۲:۱۳۷۱) .