۱-۶ سوالات پژوهش
سوالات پژوهش در راستای اهداف شامل سه سوال زیر میباشند:
چگونه عملکرد شغلی از روابط بین کارکنان تاثیر میگیرد؟
چه تفاوتی بین روابط آفلاین و آنلاین در تاثیرگذاری بر عملکرد شغلی وجود دارد؟
کدام عوامل فرهنگی بیشترین تاثیر را بر اثرپذیری عملکرد شغلی کارکنان از روابط دارند؟
۱-۷ فرضیات پژوهش
در این پژوهش سه مجموعه فرضیه توسعه داده شده که ارتباطات شبکهای را شرح میدهند که شامل ارتباطات مستقیم و غیر مستقیم در شبکههای آنلاین و آفلاین بنا بر عملکرد شغلی میباشند. مجموعه اول و دوم فرضیهها به ترتیب درباره تاثیرات روابط آفلاین و روابط آنلاین استدلال میکنند و مجموعه سوم فرضیهها درباره تعاملات ارتباطات آنلاین و آفلاین استدلال میکنند.
H1a - روابط مستقیم آفلاین با عملکرد شغلی ارتباط مثبت خواهند داشت.
H1b- روابط غیرمستقیم آفلاین با عملکرد شغلی ارتباط مثبت خواهند داشت.
H1c - روابط غیر مستقیم آفلاین ارتباط بین روابط مستقیم آفلاین و عملکرد شغلی را به طور مثبت تعدیل میکنند.
H2a - روابط مستقیم آنلاین با عملکرد شغلی ارتباط مثبت خواهند داشت.
H2b- روابط غیرمستقیم آنلاین با عملکرد شغلی ارتباط مثبت خواهند داشت.
H2c- روابط غیرمستقیم آنلاین ارتباط میان روابط مستقیم آنلاین و عملکرد شغلی را به طور مثبت تعدیل میکنند.
H3- روابط مستقیم آفلاین ارتباط میان روابط مستقیم آنلاین و عملکرد شغلی را به طور مثبت تعدیل میکنند.
H4- روابط غیرمستقیم آفلاین ارتباط میان روابط غیرمستقیم آنلاین و عملکرد شغلی را به طور مثبت تعدیل میکنند.
H5- روابط مستقیم آفلاین ارتباط میان روابط غیرمستقیم آنلاین و عملکرد شغلی را به طور مثبت تعدیل میکنند.
H6 - روابط غیرمستقیم آفلاین ارتباط میان روابط مستقیم آنلاین و عملکرد شغلی را به طور مثبت تعدیل میکنند.
۱-۸ روش پژوهش
این پژوهش از نظر هدف تحقیق کاربردی و از نظر روش پژوهش، توصیفی میباشد و از دو پرسشنامه به عنوان ابزار تحقیق برای آزمون فرضیههای تحقیق استفاده شده است. دادههای پژوهش با بهره گرفتن از نظرات کارکنان دانشی سازمان شامل مهندسان نرم افزار، تحلیلگران سیستم و رهبران فنی جمع آوری شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل ۱۴۳ نفر از کارکنان دانشی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات و ۱۰۰ نفر از خبرگان رشتههای مدیریت فناوری اطلاعات، مدیریت بازرگانی و مهندسی فناوری اطلاعات و سایر رشتهها میباشد. تجزیه و تحلیل دادهها با بهره گرفتن از نرمافزارUCINET.6 و نرمافزار آماری SPSS.20 انجام شده است و از آزمون همبستگی پیرسون جهت آزمون فرضیهها استفاده شده است و جهت آزمون مدل نیز از رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شده است. آزمون فریدمن نیز به منظور رتبهبندی عوامل فرهنگی (فنی، سازمانی و فردی) موثر بر روابط و عملکرد کارکنان جهت بررسی دلایل اختلاف در نتایج پژوهش با پژوهش مشابه در آمریکا که توسط ژنگ و ونکاتش انجام شده است، به کار رفته است.
۱-۹ مفاهیم و واژگان کلیدی
۱-۹-۱ شبکه ارتباطی
هرگاه یک فرایند ارتباطی به حداقل یک فرایند ارتباطی دیگر متصل شود، یک شبکه ارتباطی ایجاد میشود. شبکههای ارتباطی، به صورتهای فنی و سخت (دیجیتال و آنالوگ چون تلفن و اینترنت) و نیز به صورت ارتباطات میانفردی و گروهی از طریق شفاهی و مکتوب بروز میکنند که نوع اول آن از زیرساختهای مهم جامعه اطلاعاتی است.
۱-۹-۲ شبکه روابط آفلاین
جایی است که افراد به صورت رو در رو در تعامل هستند. شبکه ارتباطات آفلاین، به هر نوع شبکه ارتباطی میگویند که بر اساس ارتباطات شفاهی میانفردی یا گروهی صورت گیرد. چه شبکه بهصورت” فردی” باشد چون جامعه بهطور کامل میتواند برحسب شبکههای ارتباط درک گردد و چه به صورت” سازمانی” زیرا سازمانها چیزی به جز مجموعهای از چند شبکه نیستند.
۱-۹-۳ شبکه روابط آنلاین
جایی است که افراد با بهره گرفتن از فناوریهای ارتباطی متنوع از قبیل ایمیل، پیغام رسانی فوری، پیامک تلفن همراه و کنفرانسهای ویدئویی و شنیداری که در محل کار در دسترس آنهاست با یکدیگر در تعامل هستند. تعامل در فضای مجازی از طریق سازوکارهای نوینی مانند شبکههای اجتماعی، وبلاگها[۱۷]، ایمیل[۱۸]، سایتهای اینترنتی، کنفرانسهای ویدیویی، اتاقهای گفتوگو )چت[۱۹](، سیستمهای ثبت پیام فوری، فهرستهای پستی، امکانپذیر میشود. هرکدام از این سازوکارهای ارتباطی، با توجه به ویژگی خود، سطح خاصی از تعامل را فراهم میکنند. انتخاب سازوکار ارتباط، با توجه به هدفگذاری تعامل، نیازها و الزامات محیط نرمافزاری انجام میشود و پیامدها و نتایج تعامل از طریق آنها ممکن است متفاوت باشد.
۱-۹-۴ ارتباط مستقیم آفلاین[۲۰]
به ارتباط مستقیم و بهصورت رو در رو گفته میشود؛ به طوری که طی آن پیام بدون واسطه و مستقیم بین پیامگیرنده و پیامدهنده مبادله میشود. چون در ارتباط مستقیم، پیام مستقیماً بین دو فرد مبادله میشود، اغلب فرستنده و گیرنده پیام میتوانند نقش خود را به نوبت تغییر دهند. این نوع ارتباط دارای ویژگیهایی همچون، فرصت جابجایی پیامگیرنده و پیامدهنده، فرصت تصحیح یکدیگر، ارتباط چهره به چهره و عمیق، قابل رویت بودن آثار پیام میباشد.
۱-۹-۵ ارتباط غیرمستقیم آفلاین[۲۱]
ارتباطی است که طی آن پیام از طریق واسطه و غیر مستقیم بین پیامگیرنده و پیامدهنده مبادله میشود. ارتباط غیرمستقیم یا با واسطه، چهره به چهره نیست و جنبه شخصی ندارد. در ارتباط غیرمستقیم، فرستنده و گیرنده پیام یکدیگر را نمیشناسند، مانند مؤلف و خوانندگان یک کتاب یا مقاله.
۱-۹-۶ ارتباط مستقیم آنلاین[۲۲]
ارتباطی است در آن پیام بدون واسطه و به طور مستقیم با بهره گرفتن از ایمیل، پیغام رسانی فوری، پیامک تلفن همراه و کنفرانسهای ویدئویی و شنیداری بین پیامگیرنده و پیامدهنده مبادله میشود.
۱-۹-۷ ارتباط غیر مستقیم آنلاین[۲۳]
ارتباطی است که در آن پیام از طریق واسطه و به طور غیر مستقیم با بهره گرفتن از ایمیل، پیغام رسانی فوری، پیامک تلفن همراه و کنفرانسهای ویدئویی و شنیداری بین پیامگیرنده و پیامدهنده مبادله میشود.
۱-۹-۸ شبکه اجتماعی
شبکههای اجتماعی از گروههایی اغلب فردی یا سازمانی تشکیل شده که ازطریق یک یا چند نوع از وابستگیها به هم متصل هستند. شبکههای اجتماعی با یک یا چند نوع ویژه از وابستگی مانند دوستی، خویشاوندی، مبادله مالی، روابط جنسی، ارتباطات اعتقادی و غیره به یکدیگر متصل میشوند (رمضانی و میرزامحمدی، ۱۳۹۲). شبکههای اجتماعی مجازی سایت یا مجموعه سایتی است که در آن کاربران میتوانند علاقهمندیها، افکار و به عبارتی، فعالیتهای خود را با دیگران به طور متقابل به اشتراک بگذارند (امیری و همکاران، ۱۳۹۰). اصطلاحی برای توصیف ابزارها و پایگاههایی است که در آن کاربران اقدام به انتشار و به اشتراکگذاری مطالب خود میکنند (موسویپور، ۱۳۸۹)
۱-۹-۹ تکامل ( رابطه مکمل)[۲۴]
در علم اقتصاد، این مفهوم بر تاثیر تغییرات قیمت بر تقاضای کالاهای مکمل تاکید دارد .تغییر در قیمت یک کالا یا خدمت به تغییر در تقاضا برای سایر کالاها و خدمات منجر میشود (Pindyck & Rubinfeld, 2001). کاربرد مفهوم منابع مکمل در بررسی فناوری، بر همکاری سطح کلان فناوری در الگوهای نرمفزاری/ سختافزاری اشاره دارد (Milgrom & Roberts,1995). به طوری که بهبود در یک فناوری (سختافزار) اثر دیگری (نرمافزار) را برای افزایش تاثیر کلی سیستم تقویت میکند Xu et.al, 2009)).
۱-۹-۱۰ عملکرد شغلی (متغیر وابسته)
عملکرد شغلی به عنوان ارزش سازمانی، رفتارهای شغلی کارمند در موقعیتهای شغلی مختلف تعریف میشود. در واقع، عملکرد شغلی انجام وظایفی است که از طرف سازمان بر عهده نیروی انسانی گذاشته شده است.
۱-۱۰ قلمرو پژوهش
بخش اول این پژوهش در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات (مرکز تحقیقات مخابرات) انجام شده است. از نظر زمانی، کار اجرایی این پژوهش در اواخر اردیبهشت و خرداد ۱۳۹۳ صورت پذیرفته است. فرایند کار به این صورت بود که ابتدا بر طبق بررسیهای صورت گرفته و نظر اساتید، پرسشنامه ارتباطات و عملکرد شغلی تهیه و توزیع شد و سپس نتایج مورد بررسی قرار گرفت و با مقاله مرجع مقایسه شد و به دلیل اختلاف در نتایج، پرسشنامه دوم به منظور بررسی عوامل فرهنگی طراحی و بین خبرگان مربوطه توزیع شد. در نهایت کار جمع آوری و کدگذاری پرسشنامهها در اوایل شهریور ۱۳۹۳ به پایان رسید.
۱-۱۱ ساختار پژوهش
این پژوهش شامل پنج بخش میباشد. فصل اول به کلیات پژوهش اختصاص دارد و در آن به مسئله پژوهش، ضرورت و اهداف پژوهش، زمینه پژوهش که مربوط به تحقیقات صورت گرفته پیرامون موضوع مورد بررسی است سوالات و فرضیات پژوهش، و نیز مواردی همچون، تعاریف متغیرها و ساختار کلی پژوهش پرداخته است. فصل دوم به توضیح مبانی نظری پژوهش اختصاص دارد و به ادبیات موضوع میپردازد. فصل سوم به توضیح روش پژوهش میپردازد. در این فصل فرایند و گامهای پژوهش، جامعه و نمونه آماری مورد بررسی، ابزار و روش تحقیق مورد استفاده در بخشهای مختلف پژوهش و موارد کاربرد هرکدام شرح داده شده است. فصل چهارم به تجزیه و تحلیل دادهها میپردازد. در این فصل اطلاعات گردآوری شده مورد پردازش قرار میگیرند. فصل پنجم با عنوان نتیجهگیری شامل نتایج و دستاوردهای نهایی پژوهش میباشد.
شکل ۱-۱ ساختار پژوهش
راهنمای نگارش مقاله درباره :بررسی تاثیر شبکههای ارتباطی محیط کاری آنلاین و آفلاین بر ...