برنامه های برچسب زنی پایدار

De Boer (2003)

زنجیره تأمین پایدار

Seuring et al. (2008)

بسیاری از تحقیقات زنجیره تأمین در موضوعات گوناگون از مسئولیت پذیری اجتماعی^[۱۱۷] (CSR) سازمانی و پایداری به صورت مستقل و جدا از هم انجام شده اند به طوری که شناخت کمی از این موضوعات و روابط بین آنها وجود دارد. محیط زیست، تنوع، حقوق بشر، نوع دوستی، امنیت و واقعیت، اجزایی از مفاهیم بزرگ و کلی CSR و پایداری هستند که برای مدیریت زنجیره تأمین به اجرا در می آیند. به همین دلیل ، مدیران زنجیره تأمین اغلب پروژه های مربوط به این زمینه ها را به صورت مستقل از هم اجرا و مدیریت می کردند، بدون اینکه یک درک واضح، کلی و استراتژیک از چگونگی تناسب این اجزا با هم برای ساخت یک موقعیت پایدار سازمانی داشته باشند. (کارتر و جنینگس^[۱۱۸] ، ۲۰۰۲).

اقتصاد یکی از جنبه هایی است که در ادبیّات زنجیره تأمین پایدار بسیار کم به آن توجه شده است. این یک فرصتی را برای تحقیقات آینده فراهم می کند (کارتر و ایستون^[۱۱۹] ، ۲۰۱۱).
۵-۳-۲- مراحل پیاده سازی زنجیره تأمین پایدار
توسعه پایدار تولیدات براساس روابط اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی است که تأثیرات آن بر تولیدات و ارائه خدمات در طول زنجیره تأمین مشخص می شود. میزان مشارکت سازمان ها ممکن است در حوزه های تولید و یا ارائه خدمات در مراحل مختلف زنجیره تأمین متفاوت باشد. هرچند تعدادی موضوع مرتبط وجود دارد که در پیشروی مراحل و فرآیندها کمک میکند.
انجمن کسب و کار جهانیِ توسعه پایدار^[۱۲۰] مراحل زیر را جهت پیاده سازی زنجیره تأمین پایدار ارائه داده است (www.Wbcsd.org):
مرحله اول : ابتدا فرآیندهای داخلی سازمان را در نظر بگیرید و ریسک های آن را شناسایی کنید
سازمان ها قبل از اینکه با سازمان دیگر در زنجیره تأمین در ارتباط باشند، باید مواردی را که در سازمان خودشان رخ می دهد شناسایی، درک و مدیریت کنند. ایجاد زنجیره تأمین پایدار می تواند در مرحله بعدی قرار گیرد که باید گزارشات توسعه آن تهیه و بررسی شود.
برای ایجاد زنجیره تأمین پایدار یک کلید اساسی وجود دارد و آن مشارکت تمامی شرکت ها و سازمان های مجموعه در توسعه زنجیره تأمین پایدار است، به طوری که در صورت مدیریت نامناسب یکی از بخش های سازمان، رسیدن به این مرحله غیر ممکن خواهد بود.
مرحله دوم : شناخت زنجیره تأمین خود
ابتدا تعریفی که سازمان شما از زنجیره تأمین دارد بشناسید، سپس مشخص کنید در چه مواردی با سازمان های دیگر در زنجیره تأمین در ارتباط هستید. گاه برای شرکت هایی که مشارکت های پیچیده دارند شناخت ارتباطات دشوار است. چنین شرکت هایی ممکن است دریابند که مدیریت زنجیره تأمین با مسئولیت کلی در حوزه تولید، توزیع و لجستیک معکوس می تواند محوریت لازم را فراهم کند.
مرحله سوم : فراهم سازی بخش توسعه پایدار در استراتژی کسب و کار شما
مدیر توسعه پایدار در سازمان، فعالیت های داخلی سازمان را پیش می برد به طوری که روند کلی پایداری در سازمان را مشخص می کند. توسعه پایدار در هر سطح مدیریت به عنوان مشخصه کلیدی برای سازمان تعریف شده است.
مرحله چهارم : بکارگیری ابزار سنجش مناسب برای سازمان
این مرحله شامل سیاست های نوشته شده، وسیله ارتباطات، صلاحیت تأمین کنندگان، فراهم کردن راهبردها و مشارکت شرکا است.
مدیران لازم است مجهز به ابزار تصمیم گیری مناسب برای سنجش پایداری توسعه باشند تا تشخیص و یا ارزیابی ریسک ها و سودهای مرتبط با زنجیره سازمان را تسهیل نماید. در این خصوص رویکردهایی برای مدیریت ریسک تا توسعه استراتژی پایدار بلند مدت مطرح شده است. از آن جمله موارد ذیل قابل ذکر است :

• رویکرد تطابق

در زنجیره تأمین، شناسایی و ردیابی منشأ مواد اولیه، منابع، وضعیت مواد از ابتدا تا تولید و توزیع به مشتریان بدون استفاده از سیستم های تطابق انجام پذیر نیست. در این خصوص سیستم هایی برای کمک به شرکتها معرفی شده که از آن جمله Enviro-Mark, AA 1000T ,SA8000, ISO 14001 هستند. این نوع سیستم ها قادر هستند با استانداردهای محیط زیست و سلامت از جمله HACCP ^[۱۲۱]یکپارچه شوند.

• روی آوردن به مدیریت فرآیندها

اصولاً برای بعضی شرکت ها، لازم است از بابت هزینه و منابع مورد نیاز، مطمئن باشند که در راستای نیازهای سازمان حرکت می کنند. مدیریت فرایند هم مانند سیستم انطباق باید دقیق باشد.
مرحله پنجم : مشارکت و ارتباطات داخلی و خارجی سازمان بطور مقدماتی در سطح کل تعریف شود
سطوح مختلفی از سیاست ضایعات صفر تا کارایی انرژی در دسترس است. توسعه پایدار در طول زنجیره تأمین وقتی قابل حصول است که کل ارتباطات در طول این مجموعه از تأمین کننده تا مشتریان، رسیدن به اهداف توسعه پایدار را پشتیبانی نمایند (رضایی و طالشی ، ۱۳۹۰).
۶-۳-۲- فرآیندهای مدیریت زنجیره تأمین پایدار
لینتون و همکاران^[۱۲۲] بیان کردند پایداری باید فرآیندها و جریان هایی که در هسته زنجیره تأمین وجود دارد را با هم یکپارچه کند. این فرآیندها شامل : طراحی محصول، تولید محصولات فرعی^[۱۲۳]، محصولات فرعی تولید شده در جریان استفاده از محصول^[۱۲۴] ،گسترش طول عمر محصول^[۱۲۵] و پایان عمر محصول ^[۱۲۶]و فرآیندهای احیاء در پایان عمر^[۱۲۷] می شود.

• طراحی محصول: تکنیک هایی نظیر ارزیابی چرخه عمر(ربیتزر و همکاران ^[۱۲۸]،۲۰۰۴) برای تعیین اینکه چطور یک محصول طراحی شود تا اثرات زیست محیطی آن در سراسر طول مدت مصرف حداقل شود، استفاده می شود.

• تولید محصولات فرعی : با تحقیق در سطح فرایند تولید، باید تلاش ها را بسوی توسعه فرایند تولید پاک تر و کاهش تولید محصولات فرعی که ممکن است موجب تخریب محیط زیست و سلامت انسان شود، متمرکز کرد. تکنولوژی های فرایند باید طوری طراحی و عملیاتی شوند تا به آسانی محصولاتی با قابلیت استفاده مجدد هم راستا با کاهش استفاده از منابع طبیعی تولید شوند.

• افزایش طول عمر محصول : انواع مختلفی از روش ها وجود دارد که برای افزایش طول عمر محصول استفاده می شوند. از طریق افزایش عمر محصول، از کاهش منابع ناشی از تولید محصولات جدید اجتناب می شود، این رویکرد برخلاف طراحی برای خصوصیت از رواج افتادگی در یک جامعه مصرف گرا عمل می کند. با این حال، این امر ارزش ایجاد شده به وسیله یک محصول منحصر بفرد را افزایش می دهد.

چالش پیش روی ارائه دهندگان محصول، توسعه عرضه ای است که به آن ها اجازه می دهد ارزش محصول بیش تری را بدست آورند. چنین رویکردی توسط نویسندگانی که در حوزه های مرتبط با محصولات فرعی تولید شده در طول استفاده از محصول مورد نظر کار می کنند، مورد بحث قرار گرفته است. در حالی که برخی تولید کنندگان بر روی فرصت های ایجاد شده بوسیله افزایش طول عمر محصول سرمایه گذاری کرده اند (نمونه ها عبارتند از : ووالرت^[۱۲۹]،۲۰۰۶ ؛ گاید و همکاران^[۱۳۰]،۲۰۰۳ ؛ لینتون و جانستون^[۱۳۱]، ۲۰۰۰)

• پایان عمر محصول : وضع محصول در پایان عمر خود تا حد زیادی به اقدامات صورت گرفته در مراحل قبلی متّکی است. طراحی اولیه محصول تأثیر زیادی بر میزانی که یک محصول می تواند مورد استفاده مجدد قرار گیرد، بازیافت، سوزانده و یا دفع شود،دارد.

• فرایند های احیاء در پایان عمر : احیاء محصولات مصرف شده حوزه ای است که اهمیت آن به سرعت رو به رشد می باشد.

مهندسی سیستم های فرایند، نقشی مهم در هر یک از حوزه های بالا بازی می کند و در جهت یک ارزیابی چرخه عمر کلی برای دستیابی به این اهداف مشارکت می کند. توسعه روش های سیستماتیک و ابزارهایی که طراحی محصولات بی خطر زیست محیطی را ضمانت می کند و فرآیندهایی که با زنجیره تأمین پایدار مرتبط هستند، اهدافی برای اجرا می باشند(لینتون و همکاران ، ۲۰۰۷).