در این برهه از زمان نرم افزارهایی به نام BOM PROCESSORS توسعه پیدا کردند. که هدف آن‌ها استخراج مواد لازم برای تولید تعدادی محصول بود. این نرم افزارها توجه زیادی به حجم تولید و یا به تعبیری دیگر Lot Sizing نداشته و از سوی دیگر زمان تحویل را هم مد نظر نمی‌گرفتند. به همین دلیل با بهره گرفتن از آن‌ها حجم موجودی در جریان افزایش پیدا نمی‌کرد.
بین سال‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ , در اوایل این دهه تمرکز نرم افزاری بیشتر بر روی سیستم‌های کنترل موجودی بود. در این مدت همچنان بیشتر از مفاهیم سنتی کنترل موجودی برای توسعه نرم افزار های مرتبط استفاده می‌شد. اما در اواخر این دهه مفهوم MRP و یا برنامه ریزی مواد مورد نیاز معرفی و نرم افزار MRP توسط IBM توسعه پیدا کرد. مهم‌ترین مشکل این نرم افزار و نرم افزار های مشابه، اجرای آن بر روی main frame های گران قیمت مستقر در مراکز دانشگاهی و یا نظامی بود؛ و همین امر فاصله زمانی بین برنامه ریزی‌ها را افزایش می‌داد. این سیستم به صورت بازگشتی زمان تحویل اقلام مورد نیاز برای ساخت یک محصول خاص را از زمان تحویل به مشتری تا زمان مورد نیاز برای مونتاژ، برنامه ریزی می‌کرد. سازمان‌ها در اجرای MRP مشکلات زیادی داشتند. این مشکلات بیشتر مشکلاتی سیستمی و ناشی از کاربران بود تا مشکلات تکنولوژیکی. از طرف دیگر این سیستم ارتباط بین تولید و استراتژی‌های رقابتی سازمان را چندان مد نظر قرار نمی‌داد. ضمن ظرفیت‌های تولید سازمان چندان در این سیستم لحاظ نمی‌شد.
بین سال‌های ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰, تمرکز با توجه به برنامه کلان تولید یا MPS و توسعه MRP حلقه بسته بود. در این سیستم‌ها، امکان بروز رسانی در زنجیره تولید به حد اقل رسید اما همچنان این سیستم‌ها فقط برنامه ریزی تولید را انجام داده و حمایت چندانی از سایر منابع تولید نداشتند.
بین سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۹۰, گسترش MRP به سایر حوزه‌ها و اضافه نمودن سیستم‌های پشتیبان تصمیم به آن‌ها توسعه در تمام عرصه های تولیدی، خدماتی، تجاری، توزیع و غیره، کارایی داشت؛ و نهایتاً ظهور ERP بود. مشکل عمده سیستم‌های MRP و توسعه یافته های آن، این بود که تنها سیستم تولیدی ساخت به منظور انبار یا MTS را پشتیبانی می‌کرد؛ و سایر سیستم‌های تولیدی را چندان پوشش نمی‌داد. اما با ظهور ERP در حوزه تولید، تمامی سیستم‌های تولیدی تحت پوشش قرار گرفتند. بخش‌ها، فرایندها و وظایف مختلفی از جمله کنترل کیفیت، نگه داری و تعمیرات، حسابداری و مالی و غیره به سیستم‌های تولیدی متصل شده و ERP به عنوان حد فاصل سیستم‌های SCM و CRM مطرح گردید. این سیستم بیش از آنکه عنوان جدیدی برای MRP باشد، به عنوان سطح بعدی در سطوح تکاملی سیستم‌های کامپیوتری طراحی شده برای پشتیبانی از عملیات سازمان مطرح گردید.
در سال ۱۹۹۵ , مقوله اینترنت وارد ERP شد و در سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۰ , EDI و ERP با یکدیگر پیوند خوردند. در سال ۲۰۰۰ اینترنت به عنوان جزئی تفکیک ناپذیر از ERP محسوب و سیستم‌های ERP تحت وب توسعه یافتند که فناوری چند لایه ای در معماری سیستم اطلاعاتی را پشتیبانی می‌کنند. امروزه هم سیستم‌های جدیدی با عنوان ERP در حال توسعه‌اند که اساس آن‌ها وب بوده و تمرکز زیادی بر حمایت از ماژول SCM دارند و عملاً در تعریف امروز ERP , آن را کاملاً مرتبط و جدایی ناپذیر از SCM تعریف می‌نمایند. قابل ذکر است که در سال ۱۹۹۸ , بیش از ۲۰۰۰۰ سازمان در سراسر جهان، مبلغی افزون بر ۱۷ میلیارد دلار در زمینه ERP سرمایه گذاری نمودند که این رقم در سال‌های بعد بین ۳۰ تا ۵۰ درصد رشد داشته و در سال ۲۰۰۳ به رقمی نزدیک به ۱۰۰ میلیارد دلار رسیده است.
جدول۲-۱- پیشرفت سیستم ERP
| ERP | ۲۰۰۵ |
| Extended ERP | ۲۰۰۰ |
| Enterprise resource planning (ERP) | ۱۹۹۰ |
| Manufacturing resource planning( MRP ) | ۱۹۸۰ |
| Material require planning (MRP) | ۱۹۷۰ |
| Inventory control packages | ۱۹۶۰ |
از طرفی، هزینه نگهداری و به روز رسانی سیستم‌های پیاده سازی شده در سال ۲۰۰۰ به رقمی در حدود ۲۱٫۵ میلیارد دلار بالغ شده که نرخ رشدی برابر ۱۳٫۱% نسبت به ۱۹۹۹ داشته است. ضمناً طبق بررسی‌های صورت گرفته در حال حاضر، بیش از ۷۰ % از ۱۰۰۰ شرکت طراز اول جهان از دید مجله fortune, سیستم‌های ERP را با موفقیت پیاده نموده‌اند و یا در حال پیاده سازی آن هستند. [۸]
لازم به ذکر است که از ERP به عنوان کاتالیزور[۷] و یا تسهیل کننده در BPR و یا مهندسی مجدد نام برده می‌شود. اما در مورد اینکه ERP و BPR کدام یک مقدم بر دیگری است، بحث‌های زیادی مطرح شده است. برخی ERP و BPR را لازم و ملزوم هم دانسته‌اند و تاکید بسیار بر اجرای کامل BPR همزمان با پیاده سازی ERP و یا قبل از آن دارند در حالی که برخی دیگر بسیار تاکید بر عدم اجرای BPR سنگین در فرایند های سازمان به منظور افزایش احتمال موفقیت پروژه پیاده سازی ERP در سازمان دارند. تاکید گروه دوم بیشتر بر افزایش دقت در انتخاب ERP مناسب برای سازمان که دارای بیشترین انطباق با فرایند های سازمانی است، می‌باشد.
اما به هر حال باید اشاره کرد که در برخی موارد، نرم افزار ERP خریداری شده و منطبق با آن BPR صورت می‌گیرد. که به آن BPR منطبق بر بسته[۸]می‌گویند؛ و در نوع دیگر BPR استاندارد، اعمال و سپس ERP منطبق با آن انتخاب می‌شود. هر کدام از این روش‌ها مزایا و معایبی دارند.
نکته بسیار مهمی که باید به آن توجه شود این است که پیاده سازی یک سیستمERP به صورت موفق در یک سازمان بسیار مشکل است، به گونه ای که بر اساس مطالعاتی که صورت گرفته، تاکنون در ۵۰% موارد، پیاده سازی این سیستم با شکست مواجه شده است و در ۹۰ % سیستم‌های پیاده شده موفق، فراتر از زمان و بودجه مصوب اولیه عمل شده است. بنابراین با وجود مزایا بسیاری که پیاده سازی آن دارد، تا زمانی که توجیه لازم برای انجام آن وجود ندارد، نباید هیچ سازمانی خود را با آن درگیر کند. تصمیم به خرید و پیاده سازی ERP در یک سازمان به منزله قماری است که کل سازمان در آن شرط بندی می‌شود. در صورت عدم موفقیت پروژه پیاده سازی، ادامه حیات سازمان با مشکل مواجه خواهد شد. از دلایل و توجیهاتی که برای پیاده سازی ERP در سازمان‌ها می‌توان بیان کرد شامل:
شکل ۲-۱- دلایل تکنولوژیکی پیاده سازی ERP [8]
شکل ۲-۲- دلایل تجاری پیاده سازی ERP [8]
۲-۲-۱مفهوم:
سیستم برنامه ریزی سازمان، یک بسته نرم افرازی قابل تنظیم و بر اساس استانداردهای جهانی است که هدف آن یکپارچگی اطلاعات و جریان اطلاعات بین تمامی بخش‌های سازمان از جمله مالی، حسابداری، منابع انسانی، زنجیره عرضه و مدیریت مشتریان با رویکرد مشتری گرایی و پاسخ به بازار می‌باشد.
در ERP کلیه برنامه های کاربردی سازمان به صورت یک برنامه نرم افزاری یکپارچه بر روی یک پایگاه داده به گونه ای عمل می‌کنند که کلیه بخش‌ها بتوانند به سادگی اطلاعات خود را به اشتراک گذارده و با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. این یکپارچه سازی، در صورت تحقق، بازگشت سرمایه عظیمی را برای سازمان به ارمغان خواهد آورد.
سیستم‌های ERP که در دهه ۹۰ تولید و توسعه یافته‌اند به صورت یکپارچه و یک جا ارائه می‌شدند و سازمان‌ها می‌بایستی کلیه ماژول‌ها را راه اندازی می‌کردند. رویکرد فعلی در ERP به گونه ای است که سازمان‌ها می‌توانند بخشی از ماژول‌های ERP از قبیل مالی و یا منابع انسانی را خریداری، نصب و راه اندازی نمایند و توسعه سایر ماژول‌ها را به زمان دیگری موکول نمایند.
۲-۲-۲ تعاریف :
سیستم برنامه ریزی منابع سازمان، ابزار نوینی است که رفع ناهماهنگی‌ها را با تاکید بر بهبود فرایندهای سازمان و تصمیم گیری صحیح‌تر و آسان‌تر مدیران، هدف قرار داده است. به بیان دیگر:
ERP یک بسته نرم افزاری تجاری است که هدف آن یکپارچگی اطلاعات و جریان اطلاعات بین تمامی بخش‌های سازمان ازجمله مالی، حسابداری، منابع انسانی، زنجیره عرضه و مدیریت مشتریان است. [۹]
سیستم‌های ERP سیستم‌های اطلاعاتی قابل تغییر و تنظیمی هستند که اطلاعات و فرایند های مبتنی بر اطلاعات در سازمان را در درون واحد های سازمانی و بین آن‌ها یکپارچه می‌نمایند.[۱۰]
