از تعاریف ذکر شده چنین استنباط می شود که بین ساعات کار افراد و اوقات فراغت آنها رابطه ای با لقوه معکوس و بین اوقات فراغت و توسعه گردشگری رابطهای با لقوه مستقیم وجوددارد.
به بیان دیگر کاهش ساعات کار افزایش اوقات فراغت را به دنبال دارد و این افزایش خود زمینه مناسبی را برای افزایش تقاضای گردشگری و توسعه روز افزون این منتقت فراهم می کند.(ضرغام،۱۳۸۷، ۵۷)
۲-۴ انواع گردشگری
در یک تقسیم بندی گردشگری به سه نوع فرهنگی، طبیعت گردی و ماجراجویانه دسته بندی شده است که به طور مختصر از آن به عنوان گردشگری ACE یاد می شود.
گردشگری ماجراجویانه
در هر جامعه کسانی هستند که به انجام دادن کارهای متهو را نه و مخاطه آمیز علاقه وافر دارند. برخی از این افراد با اقدام به مسافرتهای ماجراجویانه به این نیاز دورنی خود پاسخ می دهند.
چنین گردشگرانی می خواهند از راه های جدید یا غیر عادی ” مهارتها وتوانایی های جسمی خود را در مواجهه با سختی ها و دشواری ها بیازمایند لذا نوعی از گردشگری برای انان لذت بخش و جذاب است که توام با تهور و هیجان بیشتر بر فراز قله ها و جنگلها ونظایر ان انجام می شود.
از نظر تاریخی یکی از نمونه های بسیارمشهورسفرهای مخاطره امیزاین است که گرشگران افریقا برای شکار حیوانات وحشی به دنبال انها در محیط های بکرودست نخورده به راه می افتندوتجربه ای مهیج وبه یاد ماندنی کسب می کنند. نمونه دیگر این نوع سفرها کوهنوردی همراه با عملیات خطرناک یا قایق سواری در ابهی خروشان رودخانه های فصلی است که به این ترتیب افراد مهارت وتوانایی خود را دربرابر طبیعت می ازمایند.
گردشگری فرهنگی
درگردشگری فرهنگی، هدف اصلی گردشگر دیدن جلوه های فرهنگی یک مقصد از قبیل مراسم، رفتارها، نمایشنامه ها، نمایشگاه ها و هنر و موسیقی آن است. برای مثال بازدید از موزه لوور در فرانسه یا حضوردر سالنی که در ان برنامه ی هنری اجرا می شود.
طبیعت گردی
طبیعت گردی نوعی از گردشگری با انگیزه و هدف گرایش به طبیعت است. در یک تقسیم بندی دیگر، از دونوع گردشگری یاد دشده است؛ گردشگری عادی و گردشگری طبیعت گرا.(عبدی،۱۳۹۰، ۴۹)
گردشگری عادی نوعی از گردشگری است که مقصد انتخابی آن الزاماً با طبیعت سر و کار نداشته باشد؛ مانند آثار باستانی و جاذبه های تاریخی و مذهبی.
گردشگری طبیعت گراهم آن دسته از فعالیتهای گردشگری را شامل می شود که مستقیماً با منابع و جاذبه های طبیعی سروکار دارند.(محسنیان راد،۱۳۸۹، ۲۵)
۲-۵ گونه شناسی گردشگران
گردشگران انبوه سازمان یافته
این نوع گردشگران به شدت به سازمانهای خدماتی مرتبط با صنعت گردشگری وابسته اند . ویژگی آنها دنبال کردن تعطیلات به صورت از پیش برنامه ریزی شده و آماده است.
گردشگران انفرادی سازمان یافته
این گروه از گردشگران نیز از تسهیلات ویزه سیستم گردشگری استفاده می کنند و سعی می کنند تا حدامکان قبل از ترک خانه، برنامه سفرشان مشخص باشد.
گردشگران اکتشافی
این گروه کسانی اند که به دنبال مقاصد جدید و ناشناخته می گردند. بیشتر علاقه دارند که مقصد خود را نه از طریق بروشورهای تبلیغاتی، بلکه از درون مقالات و کتابهای مربوط به مسافرت پیدا کنند.
گردشگران آسانگرد
این گردشگران، در پی چیزهای نو و جدیدند و در این راه هزینه ها و حتی سختیها و خطرهای سفر را متقبل می شوند.
گردشگران ماجراجو
این گروه افرادی ورزیده و آموزش دیده و در پی کسب تجارت نو و ملاقات با مردمان و زمینهای جدیدند. سفر در زندگی انها نقش مهمی دارد.
گردشگران محافظه کار
کسانی که اعتماد به نفس لازم برای سفرهای دشوار یا طولانی را ندارند. بیشتر تمایل دارند که تعطیلات را در سفرهای داخلی دارای امنیت بگذرانند.
گردشگران رویایی
اشتیاق زیادی به سفر و دیدار از مقاصدی دارند که در شرایط عادی امکان ان وجود ندارد. تمایل دارند از نقشه ها برای سفر استفاده کنند.
گردشگران مقتصد
این گروه برای کسب تجربه و اشنایی به اماکن جدید مسافرت نمی کنند بلکه از دیدن انها روشی برای ارامش وتمدد اعصاب است. انها تمایلی به دادن هزینه بیشتر برای تسهیلات و خدمات بهتر در سفر ندارند.
گردشگران مرفه
عموما افرادی ثروتمندند که اهمیت زیادی برای تسهیلات و خدمات بیشتر در سفر می دهند..
رویکردهای گردشگری:
رویکردسازمانی
این رویکرد بر عملکرد موسسات و سازمان های گردشگری که به صورت زیر مجموعه نظام مدیریت طبقه بندی شده اند تاکید دارد.
رویکرد تولیدی
به مطالعه تولیدات صنعت گردشگری و چگونگی بازاریابی آن می پردازد.
رویکرد تاریخی
بر روند تکامل صنعت گردشگری و افت و خیزهای آن در گذشته تاکید می کند.
رویکرد مدیریتی
به بررسی روند مدیریت سازمان های گردشگری، در جهت پاسخ گویی به الگوهای متغیر تقاضا در جامعه می پردازد.
رویکرد اقتصادی
دیدگاهی اقتصادی درباره عوامل مختلف عرضهو تقاضاست که میزان اشتغال و توازن پرداختها و بازده اقتصادی را بررسی میکند.
رویکرد اجتماعی
رفتارهای اجتماعی گردشگران، الگو های مشارکت و تاثیر آن بر جامعه مد نظر قرار میگیرد.
رویکرد جغرافیایی
این رویکرد مسائل مربوط به تاثیرات محیطی و فضاهای گردشگری را در دامنه ی وسیع بررسی می کند.
رویکرد میان رشته ای
این رویکرد علومی چون انسان شناسی –روانشناسی و علوم سیاسی به عنوان عواملی در درک و فرهنگ و دیگر ابعاد اجتماعی گردشگری بررسی میشوند.
رویکرد سیستمی
این رویکرد گردشگری را به عنوان مجموعه ای از عناصر و بخشهای مرتبط به هم می داند که به عنوان یک کل واحد در جهت تحقق اهدافی خاص حرکت می کند.