• • تنوع در انواع سپرده ها و به حداقل رساندن تمرکز روی یک منبع از سپرده ها،

• • کاهش اتکا به دریافت وجوه در بازار بین بانکی،

• • دسترسی به وجوه از شریکان مربوط (به عنوان مثال شرکت مادر)،

• • نگهداری سطح مناسبی از داراییهای نقد،

• • بیمه سپرده ها (که در جلوگیری از سلب تدریجی اعتماد کمک میکند)،

• • کنترل مدیریت بر تطابق ساختار سررسید داراییها و بدهیها و نظارت بر نسبت وام به سپرده،

• • دسترسی به خطوط اعتباری آماده از سایر بانکهای بزرگ و یا بانک مرکزی در مواقع اضطراری. (بختیاری، ۲۵ تیر ۱۳۸۸)

    • • 1. 1. مدیریت نقدینگی

         

         

     

     

از نظر تئوری حسابداری، سطوح مختلف نقدینگی به شرح زیر بیان می شود:

• • توان نقدینگی (Liquidity):توان نسبی واحد انتفاعی در تبدیل داراییها به وجه نقد یا نزدیکی داراییها به وجه نقد.

• • • توان واریز بدهیها ((Solvency:توان واحد انتفاعی در تحصیل وجه نقد برای پرداخت کلیه بدهیهای خود در سررسید. توان واریز بدهیهای یک بانک، بقا و تداوم فعالیت آن را امکان پذیر می سازد و ناتوانی واریز بدهیها ممکن است به توقف یا ورشکستگی و انحلا‌ل آن منجر شود.

  

• • انعطافپذیری مالی :(Financial Flexibility) توان واحد انتفاعی در تامین وجه نقد در فاصله کوتاهی از زمان دریافت اطلا‌عات در خصوص نیازمندیهای مالی پیشبینی نشده یا پیدا شدن فرصت مناسب برای سرمایه گذاری.

توان نقدینگی، توان واریز بدهیها و انعطافپذیری مالی، سه سطح از مدیریت نقدینگی است که ترکیب و ساختار ترازنامه، اثر مستقیمی روی آنها می گذارد. مفهوم انعطافپذیری مالی وسیعتر از مفهوم توان واریز بدهیهاست و توان واریز بدهیها نیز مفهومی وسیعتر از توان نقدینگی دارد. نظام مالی هر کشور نقش بسیار مهمی در سلا‌مت، رشد و موفقیت اقتصاد کشور دارد. نهادهای مالی شامل بازارها و موسسه های مالی بهعنوان نهادهای واسطه ای نقش موثری در تامین، تجهیز، توزیع و تخصیص منابع مالی ایفا می کنند. هر کشوری که دارای سیستم مالی پیشرفته تری باشد میتواند ثبات مالی خود را در سطح ملی و بین‌المللی حفظ کند.
متنوع ساختن داراییهای بانکها در سراسر جهان باعث می شود مدیریت ریسک در بانکها بهبود یابد و در نتیجه سودآوری و ارزش افزوده سهامداران بالا رود. یکی از مشکلات کنونی بانکها داشتن داراییهای متعارف است که قابلیت عرضه در بازار را ندارد. هنگامی که بانکها داراییهای خود را به اوراق بهادار تبدیل میکنند، وظایف متعارف آنها دگرگون شده و دارای ساختاری می شوند که آن را ساختار عبوری می نامند. با تبدیل داراییهای معامله ناپذیر به داراییهای معامله پذیردربازار، قدرت راهبری، مدیریت و برنامه ریزی بانکها افزایش می یابد و باعث می شود:

• • مدیریت نقدینگی بانکها بهبود یابد و ریسک نقدینگی کم شود،

• • کیفیت داراییها از جمله وامها افزایش یابد در نتیجه از ریسک اعتباری کاسته شود،

کاهش میزان داراییهای موزون شده بر مبنای ریسک، نسبت کفایت سرمایه در بانکها را بهبود می بخشد. (بختیاری، ۲۵ تیر ۱۳۸۸)

• • 1. 1. بررسی میزان استفاده از بانکداری اینترنتی در ایران

     

     

فقط ۴۰ درصد دارندگان کارت‌ها خرید اینترنتی می‌کنند. آمار استفاده شده در این گزارش از معاونت فناوری بانک‌ها جمع‌ آوری شده و این آمار گرد شده‌اند. باید در نظر داشت که این نسبت‌ها چندان دقیق نیست چرا که آمار گرد شده در اکثریت موارد استفاده شده و هدف ما از تهیه این گزارش فقط نشان دادن وضعیت کلی ارائه و استفاده از خدمات اینترنتی بانک‌هاست و وظیفه آماردهی و جمع‌ آوری آمار برعهده سازمان‌های مربوطه است. سرویس بانکداری الکترونیکی – کمتر از ۴۰ درصد از دارندگان کارت‌های بانکی می‌توانند خرید اینترنتی انجام دهند. به گزارش عصر ارتباط، با وجود اینکه بیش از یک سال از فعالیت شبکه بانکی کشور در زمینه ارائه خدمات اینترنتی به مشتریانشان می‌گذرد ولی هنوز استفاده کننده‌ چندانی از این خدمات وجود ندارد.
دریافت رمز اینترنتی و رمز cvv2 دو عنصر اصلی برای انجام یک خرید اینترنتی است و با وجود اینکه بسیاری از بانک‌ها این سرویس را در اختیار مشتریانشان قرار می‌دهند ولی مشتریان بانک‌ها از این سرویس استفاده نمی‌کنند و فقط زمانی این مشکل خود را نشان می‌دهد که قرار بر این است یک خدمتی از طریق اینترنت به مردم عرضه شود.
بانک صادرات ایران تقریبا ۵/۵ میلیون کارت بانکی صادر کرده ولی تعداد مشتریان استفاده از خدمات اینترنتی‌اش به ۲۸۴ هزار نفر می‌رسد در اصل فقط ۲۸۴ هزار نفر از دارندگان کارت‌های این بانک درخواست رمز اینترنتی کرده‌اند و از این میان فقط ۴۰ هزار نفر از مشتریان توکن این بانک را خریداری کرده‌اند. در این صورت به صورت تقریبی می‌توان گفت که ۵/۵ درصد از مشتریان بانک بزرگ و شلوغی چون صادرات از خدمات اینترنتی استفاده می‌کنند.
این وضعیت در بانک‌های ملت و کشاورزی نیز دیده می‌شود به گونه‌ای که از ۱۱ میلیون حساب الکترونیکی موجود در بانک ملت فقط ۷۰۰ هزار نفر مشتری مجازی این بانک به شمار می‌آیند و اگر این آمار را با کل ۳۳میلیون حساب بانک ملت مقایسه کنیم وضعیت بدتر می‌شود. در این صورت فقط ۵/۷ درصد از مشتریان بانک ملت امکان خرید اینترنتی را دارند.
در بانک کشاورزی نیز تقریبا ۳۰ درصد از مشتریان رمز اینترنتی خود را دریافت کرده‌اند، از تقریبا ۶ میلیون کارت صادر شده توسط بانک کشاورزی فقط یک میلیون و ۷۶۲ هزار و ۹۱۳ کارت رمز اینترنتی صادر شده‌است.
همچنین بانک ملی نیز تعداد تراکنش‌های اینترنتی خود را ۱۳۷ هزار و ۵۶۴ تراکنش اعلام کرده ‌است و با توجه به حجم بالای این تراکنش‌ها، حجم تراکنش‌های اینترنتی این بانک به ۲۱۶ میلیارد و ۵۶۱ میلیون و ۳۶۱ هزار و ۲۸ ریال می‌رسد، در این صورت در بهترین حالت فقط در حدود ۱۳۷ هزار نفر از مشتریان این بانک از خدمات اینترنتی این بانک استفاده می‌کنند.
این درحالی است که رمز cvv2 برای تمامی دارندگان کارت‌های بانک ملی صادر شده‌ و رمز دوم را نیز با مراجعه به دستگاه‌های خودپرداز به راحتی می‌توانند دریافت کنند. در اصل از حدود ۵۰ میلیون کارت بانکی صادر شده از سوی شبکه بانکی کشور فقط در حدود ۵/۱۶ میلیون از کارت‌ها امکان خرید اینترنتی را دارند.
از میان بانک‌ها بانک‌های خصوصی پارسیان، سامان و اقتصاد نوین وضعیت بهتری دارند چرا که تقریبا برای تمامی دارندگان کارت‌های خود رمز اینترنتی صادر کرده‌اند ولی صدور رمز اینترنتی نیز به معنای استفاده از آن رمز نیست. یکی از مشکلات بانک‌ها در این زمینه ناآشنایی مردم به چگونگی استفاده از این سرویس‌ها است؛ برای رفع چنین مشکلی چاره‌ای جز فرهنگ‌سازی در این زمینه نیست، در غیر اینصورت هزینه‌هایی که بانک‌ها برای ارائه این سرویس‌ کرده‌اند بی‌ثمر خواهند بود و هیچ بازگشتی برای آنان نخواهد داشت.
از میان بانک‌ها نیز بانک توسعه صادرات، پست بانک ، تجارت، رفاه ، مسکن و سپه امکان خرید اینترنتی را به مشتریان خود عرضه نمی‌کنند در این صورت ۱۱ میلیون و ۳۱۳ هزار و ۹۶۱ کارت به صورت بالفعل از گردونه خریدهای اینترنتی حذف می‌شوند. البته تمامی این بانک‌ها اعلام کرده‌اند که عرضه این سرویس را در دستور کاری خود قرار داده‌اند و به‌زوردی این سرویس را به مشتریان خود ارائه می‌دهند.اما مشکل فقط به شبکه بانکی ختم نمی‌شود ضریب نفوذ اینترنت در کشورطبق گزارش شرکت مخابرات ایران ۵/۲۷ درصد است و به نوعی فقط در حدود ۱۹ میلیون نفر به اینترنت دسترسی دارند.  مقایسه آمار نشان می‌دهد که مشکل اصلی در نبود فرهنگ استفاده از این خدمات است . البته این موضوع را نیز باید در نظر گرفت که استفاده از خدمات اینترنتی بانک‌ها به نسبت مشکل است به گونه‌ای که افراد معمولی به سادگی نمی‌توانند از این خدمات استفاده کنند. (دژپسند و سلطانی، ۱۳۸۴)

• 1. 1. ده سال بانکداری الکترونیک به روایت آمار