۲-۱۵-۵٫ تبریز
ورودی شرقی تبریز: یکی از طرح های زیبا و فعال عمرانی تبریز طرح ورودی شرقی تبریز و اتصال آزاد راه تهران – تبریز به شریان های ورودی شهر می باشد.
این طرح ها شامل دو پل بزرگ در کنار هم می باشند که شامل طرح تبادل امام علی (ع) و پل اتصالی آزاد راه تهران تبریز به بزرگ راه کسایی می باشند که در فاصله ۵۰۰ متری هم در حال احداثند.
نقشه ۲-۱ پل های در دست احداث ورودی شرقی تبریز
ماخذ: (روابط عمومی شهرداری تبریز).
تشریح ورودی تبریز بعد از تکمیل آزاد راه تهران – تبریز، ورودی تبریز صد چندان زیباتر خواهد شد چرا که آزاد راه با گذر از میان باغات سعید آباد و با سمنج به شهرک مدرن خاوران منتهی خواهد شد که با عبور از مدرنترین شهرک مسکونی ایران به پارک جنگلی ائل باغی متصل شده از کنار جنگل کاری های انجام شده در ائل باغی گذر خواهد کرد. این آزاد راه با پلی زیبا که بر روی بزرگ راه کسایی تبریز در حال احداث است، به بزرگ راه کسایی متصل خواهد شد که در صورت تعیین مسیر به سوی تبریز به پل عظیم امام علی متصل شده و از طریق رمپ به داخل شهر وارد خواهد شد که نمای ورودی شهر تبریز صد چندان زیباتر و دل نشین تر خواهد شد.
تصویر۲-۱۱ نماهای ورودی پل امام علی(ع) شهر تبریز
ماخذ: (روابط عمومی شهرداری تبریز)
این پل با داشتن ۱۶ ورودی و خروجی یکی از بهترین پروژه های عمرانی تبریز قلمداد می شود که تاکنون برای احداث آن ۳۵ میلیارد تومان هزینه شده است. و این پل بیش از ۸۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که طبق اعلام شهرداری تبریز قرار است تا پایان شهریور به بهره برداری کامل برسد.
۲-۱۵-۶٫ کلاچای
تاکنون برای اجرای پروژه ساماندهی ورودی شهر کلاچای یک میلیارد و ۶۲۰ میلیون ریال هزینه شده است. عملیات اجرایی یک باند این پروژه که شامل تعریض، شن ریزی، جدول گذاری، زیرسازی و آسفالت به اتمام رسیده و باند دیگر آن نیز آغاز شده است. برای اجرای کامل این پروژه بلوار، روشنایی، فضای سبز و رفوژ وسط بلوار نیز پیش بینی شده است. با اجرای این پروژه علاوه بر تسریع و تسهیل در آمد و شد خودروها، از حجم بار ترافیک کاسته می شود و این مسیر پیش از این همواره آبستن حوادث جاده یی بوده و آسیب های جانی و مالی فراوانی را در برداشته است. این پروژه به طول ۶۵۰ متر از ابتدای پل شکسته نوده آغاز و تا سه راه نگین شمال کلاچای ادامه خواهد داشت ضمن اینکه یک دهنه پل به دهنه ۶ متر و به طول ۲۳ متر و با هزینه یی بالغ بر ۴۰۰ میلیون ریال از محل منابع استانی بر روی رودخانه نوده ساخته شده است. ساماندهی ورودی شهر کلاچای از خواسته های شهروندان منطقه بوده است و شهرداری خود را ملزم و متعهد به اجرای آن دانست. شهر کلاچای با جمعیتی بالغ بر۱۸هزار نفر در ۸۰ کیلومتری شرق مرکز گیلان قرار دارد.
ماخذ: (کلاچای, اجرای طرح ساماندهی ورودی شهر کلاچای، ۱۳۸۸www. keIachi. blogfa. com). مجری مهندسین مشاور پژوهش و عمران.
۲-۱۵-۷٫ قزوین
متاسفانه دربرنامه ریزی ها و طرح های رسمی شهری، نظیر طرح های جامع و تفصیلی، توجه چندانی به ساماندهی و تقویت جایگاه ورودی شهرها توجهی نمی شود. شهر قزوین نیز از این قضیه مستثنی نیست و مبادی ورودی آن مورد هجوم کاربری های مختلفی بویژه کاربری های تعمیرگاهی و کارگاهی قرار گرفته و بسیاری از کیفیت های تاریخی، هویتی، طبیعی و بصری شهر را به عنوان شهری تاریخی با بستر طبیعی منحصر بفردش مورد تهدید جدی و نگران کننده قرار داده است.
در این رهگذر سه ورودی شاخص شهر از سمت شهرهای تهران، رشت و همدان به دلیل فضا و کاربرد شهری توسط شهرداری قزوین مورد شناسایی قرار گرفت و در سال ۸۷ طرح آنها به مهندسین مشاور ارائه شد.
پس از بررسی در جلسات متعدد کارشناسی و تخصصی قزوین +۲۰ و کارگروه های مختلف، طرح در حال حاضر در مرحله تصویب در دبیر خانه کمیسیون طرح تفصیلی شهر قزوین است و از آنجا که عملیات اجرایی طرح در برنامه و بودجه اجرایی شهرداری قزوین قرار گرفته و محقق شده راه کارهای ارائه شده توسط مشاور عملیاتی شود. تخصیص بودجه یک میلیارد تومانی برای هر یک از مناطق یک و دو بعنوان محرک طرح در خصوص ساماندهی مشاغل مزاحم بودجه سال ۱۳۹۰ شهرداری قزوین، ضرورت اتخاذ سیاست های تشویقی وعدم استفاده از جبر برای واحدهای تعمیرگاهی موجود را مورد تاکید می توان قرار داد.
حفظ باغات سنتی شهر قزوین با در نظر گرفتن شعار گردشگری و فرهنگی، توجه خاص به محور رشت و همدان به عنوان اولویت نخست به دلیل شرایط مناسب و اعمال سیاست های مختلف شامل زیبا سازی و بهسازی، تغییر کاربری، جابجایی و تخریب با توجه به شرایط هر محور از جمله مواردی است که در دستورکار شهرداری قزوین قرار گرفته است.
کاربریهای تعریف شده جهت ورودی بلوار مرحوم ابوترابی را شامل مرکز فرهنگی، حمل و نقل، فضای سبز با قابلیت اقتصادی و گردشگری است و حدفاصل فلکه دروازه تهران قدیم تا سه راهی شهرصنعتی البرز به طول ۲/۷ کیلومتر علاوه بر کاربریهای عنوان شده، خدمات مورد نیاز مسافران، احداث هتل، بازارچههای فرهنگی و خوداشتغالی، تجاری کارگاهی، بازار سنگ، پمپ بنزین و کارگاههای نجاری، آهنگری، خرازی و خراطی را مطابق مصوبه در بر می گیرد. در خصوص محور ورودی بوئینزهرامی توان خاطرنشان کرد: حدفاصل پل خط راه آهن تا سه راهی ورودی غربی شهر صنعتی البرز موسوم به سه راهی مشعلدار به طول ۷٫ ۶ کیلومتر طبق نقشهها قطعه بندی شده و براساس سطح اشغال و تراکم ساختمانی، حریم جادهها و نوع بنای مجاز، مناطقی با کاربری حفاظتی، کشاورزی، انبار، مسکونی، مزرعه دامداری، خدمات حمل و نقل، ایستگاه خودروهای تاکسی و مسافربر، شهرک گلخانه ای و مراکز فروش محصولات آن، گردشگری، فضای سبز، خدمات مورد نیاز مسافران، تعاونی و اتحادیه کشاورزی و باغداری با تائید گروه ضوابط و مقررات شهرداری پیشنهاد شده است.
مشاور در این مصوبه، محور صنعت حدفاصل فلکه مینودر تا سه راهی پل وینا به طول سه کیلومتر را برای کاربری های بوستان عمومی و موزه ای، گردشگری، فضای سبز، شهربازی و باغ موزهها، خدمات بین راهی، پایانه حمل و نقل خودروهای مسافربری شمال شرق قزوین، خدمات گردشگری، سالن اجتماعات و سالنهای جشن، مراکز تفریحی جانبی با رعایت حریم مجاز معرفی کرده است.
تصویر ۲-۱۲ طرح ورودی شهر قزوین از سمت تهران
ماخذ: (مهر، شورای حمل و نقل استان قزوین(www. tinn. ir)
خاطرنشان کرد: کاربریهای پیشنهاد شده با توجه به توانمندی و شرایط هر ورودی و بکارگیری نظر متخصصان توسط مشاور به کارگروه مسکن و شهرسازی که نمایندگانی از استانداری، سازمان مسکن و شهرسازی و شهرداری در آن عضو هستند، ارائه شد و این طرح پیشنهادی به تصویب رسید.
رفع آلودگی هوا، آلودگی صوتی و ایجاد زیبایی بصری در این طرح در نظر گرفته شده هرچند هنوز ساز و کار اجرایی این طرح مشخص نشده است. دریافت مجوز تبصره یک ماده یک قانون اصلاح حفظ کاربری اراضی زراعی وباغها درمورد درخواست های خارج از محدوده شهر قزوین الزامی است. (مهر, شورای حمل و نقل استان قزوین، ۱۳۹۰).
۲-۱۵-۸٫ ورودی غربی تهران
اتوبان تهران کرج در امتداد اتوبان قزوین و با طول۳۳ کیلومتر، محور ارتباطی است که بار ترافیکی بیشتر از ۱۰ استان غربی و شمال غربی کشور را به دوش میکشد. حجم عظیم مسافران به تهران، همچنین جمعیت ساکن در کرج که به دلیل فاصله کوتاه تا تهران و قرارگیری کانونهای عمده صنعتی و شغلی وابسته به صنعت که در این محور تردد دارند، باعث شده است تا محور آزادراه تهران کرج از مهم ترین محورهای مواصلاتی شهری در کشور و از پر ترددترین جادهها در سطح کشورهای منطقه محسوب شود.
تصویر۲-۱۳ تعیین محدوده طراحی و همنشینی آن با یکدیگر
ماخذ:(سازمان زیباسازی شهر تهرانwww. zibasazi. ir).
محدوده طراحی در اتوبان تهران کرج
این محدوده باید به نحوی انتخاب میشد که با لکهای درشت شهری هم جوار اتوبان ارتباط برقرار میکرد. “موقعیت ورودی می بایست در حریم و قلمرو شهر باشد تا تعلق به شهر و تغییر حالت و احساس حضور از حوزهای به حوزه دیگر و رسیدن به حریم تمدن و شهر احساس گردد. همچنین در این حالت دسترسی به، خدمات و نقاط اصلی شهر آسانتر میگردد. ” همچنین جهت ایجاد نظرگاه به شهر، توجه به چگونگی شکلگیری منظر در محور حرکت به سمت شهر، چگونگی ادراک کاربران در حرکت با سرعت خودرو در آزادراه و چگونگی تعریف محورهای دید و شاخصههای ادراک بصری در آن، محدوده آنرا تعریف میکنند.
محل طراحی در مسیر اتوبان در محدوده تقاطع اتوبان آزادگان که امتداد آزادراه تهران شمال و به نحوی کمربندی تهران نیز میباشد انتخاب شد تا مسافران در دیگر محورهای واصل نیز از تجربه فضای ورودی بهرهمند شوند. این محل همجوار دو محدوده بزرگ سبز شهری، پارک چیتگر و پارک جنگلی خرگوش دره قرار گرفته است، تا به نحوی با نقش اتصال دهنده آنها را نیز داشته باشد.
محل مورد نظر از پلی که بعد از آن سیمای شهر تهران مشاهده میشود دو کیلومتر فاصله دارد و ارتفاع مطلوب حدود سی وپنج متر از سطح زمین در نظر گرفته شده تا منظره تهران بوضوح قابل مشاهده باشد و با توجه به شیب مجاز، حداقل طول مسیر نیاز باشد. در این محدوده و ارتفاع، چشماندازی از شهر قابل رویت است که در کلیت آن سیمای تهران مشخص ودر زمینه شهر، نمادها و نشانههای آن قابل تشخیصاند.
طرح ورود
مطالعه دیدهای پیاپی در هنگام حرکت با خودرو به عنوان بخشی از فرایند طراحی در نظر گرفته شده است. زیرا سعی بر آن بود که نحو مشاهده سکانسها با توجه به سرعت حرکت ناظر قابل پیشبینی باشد. طرح به صورت یک سری تصاویر پرسپکتیوی است که به سرعت به صورت سکانسها به نمایش در میآید تا در فرایند بصری چشماندازی کلی از منظر شهر را تداعی کند. به این لحاظ نیاز به سناریویی بود که با توجه به ماهیت ادراک در حرکت که مشخصات آن ذکر شد کاربر را در توالی مناظر قرار دهد. سناریو با بهره گرفتن از محرکهای موثر حسی در حین حرکت از مناظر مورد مشاهده که اینجا سیمای شهر است بوجود میآید. البته توجه به نوع و میزان محرکهای حسی و ترکیب شدن آن با سرعتهای بالا باید به نحوی صورت گیرد تا موجب انحراف حواس راننده از جاده و یا کم شدن سرعت نشود. طول مسیر در نظر گرفته شده با توجه به زمان خیره شدن به چشمانداز، زمان دیدن جسم و دریافت مشخصات و درک آن در سرعت ۱۰۰تا ۱۲۰ کیلومتر در ساعت برابر ۲۲۰ ثانیه در نظر گرفته شد. با سرعت ذکر شده حداقل طول مسیر اتوبان برای دریافت هر سکانس یک کیلومتر میباشد. (منبع قبلی).
تصویر ۲-۱۴ تعیین امتداد مسیر با توجه به مناظر تشکیل دهنده در ورودی غربی تهران
ماخذ: (سازمان زیباسازی شهر تهرانwww. zibasazi. ir).
با توجه به محدوده در نظر گرفته شده جهت طراحی و بررسی دیدهای قابل ارائه در وضعیت موجود و آینده طراحی آن ورودی به مثابه مسیری با چهار سکانس طراحی شد.
سکانس اول: صعود، ورودی با آغاز مسیر بالا رفتن شروع می شود. دید سمت راست کم کم محدود و دید به سمت چپ و مناظر پارک جنگلی خرگوش دره و در پس آن شهرکهای صنعتی و مسکونی در جوار رشته کوه البرز دیده میشود. مخاطب، پی به تغییر در ماهیت راه می برد و برای اتفاق بعدی آماده میشود. طول مسیر۲/۱ کیلومتر، شیب ۵/۲ درصد، دید محدود، زمان: ۵۵ ثانیه.
سکانس دوم: رویش هندسی سیمان، پس از گذر از مسیر سکانس اول ورسیدن به ارتفاع مطلوب، محدودیت های دید تمام شده و مسافر امکان آنرا می یابد که شهر تهران را نظاره کند، دید به سمت قسمتهای مرکزی شهر تهران و دشت فراخ پوشیده از ساختمان در دامنه کوه های شمالی شهراست، ناظر موقعیت خود را به شهر میسنجد، در سیمای کلی مورد مشاهده بسته به ذهنیت خود به خوانش متن میپردازد. طول مسیر ۱٫ ۲ کیلومتر، بدون شیب، دید باز، زمان: ۵۵ ثانیه.
سکانس سوم: کوهستان شمیران، اتوبان با گردشی نرم رو به شمال شهر امتداد پیدا میکند. رشته کوه البرز در شمال تهران از که مهم ترین عناصر طبیعی شهر و شاخص جهتیابی تهران است رخ می کند. شناخت شیب تهران به جهتیابی صحیح مسافران و خوانایی شهر می انجامد. همچنین در پس کوههای شمالی قله دماوند رخ می کند. که نقطه تمرکز ناظر بر سمت آن میباشد. طول مسیر ۲/۱ کیلومتر، بدون شیب، دید باز، زمان: ۵۵ ثانیه.
سکانس چهارم: فرود، پس از صعود و گذر از مسیر ورودی شهر اکنون موقع رسیدن به شهر فرا رسیده است، مسیر با شیب ملایم شروع به نزول می کند، راستای دید به سمت محور اتوبان و در امتداد آن شهر می باشد، در این سکانس مخاطب با مشاهده امتداد مسیر و موقعیت آن در شهر موقعیت خود را در هنگام ورود مییابد. از عناصر آشنای مسافران در این منظره میتوان به مجموعه اکباتان، ورزشگاه آزادی، پارک ارم اشاره کرد. دید در مسیر از سمت چپ محدود میشود تا علاوه بر تنوع، ناظر را به منظره جنوبی (مرکز شهر) متوجه کند. طول مسیر ۱٫ ۲ کیلومتر، شیب طولی ۵/۲ درصد به سمت پایین، دید محدود، زمان: ۵۵ ثانیه.
سکانسها بر مبنای معرفی شهر در حداقل زمان ممکن در کوتاهترین طول مسیر و کم ترین تغییر سرعت بوجود آیند. مسیر خروجی نیز به صورت اختلاف در تاریکی و روشنایی و فضای باز و تونل در آغوش توپوگرافی بوجود آمده از مسیر رفت شکل گرفته است.
کاربران پیاده
با بالا رفتن مسیر آزادراه، فضای ایجاد شده در قسمت زیرین و هم سطح زمین، پتانسیل آنرا دارد که به کاربران پیاده اختصاص داده شود و به عنوان یک فضای شهری که هم جوار دو فضای سبز بزرگ شهری اطراف محدوده طراحی در محدوده سایت موجود است، که ارتباطی میان شان وجود ندارد، عمل نماید. بالا بردن سطح آزادراه امکان استفاده از فضای شکل گرفته در سطوح زیرین را ایجاد میکند از طرف دیگر با بهره گرفتن از سطح وسیعی زمین بدون کاربری که در جنوب محدوده قرار دارد و تعریف آن به صورت فضای سبز واسط پارک چیتگر و پارک جنگلی خرگوش دره سبب احیاء این فضاها نیز خواهد شد. (کیمیایی, ۱۳۹۱).
۲-۱۵-۹٫ نصب دروازه ماهی ورودی شرق بندرانزلی
دروازه های ورودی نیز به نوعی باعث ایجاد کریدور بصری و ادراکی بین خارج و داخل شهر می گردند که به حس ورود به منزله مهم ترین وظیفه یک ورودی شهر اثر گذارند. (خادمی، ۱۳۸۸، ص۸۶). دروازه ها نقاط ورود به هر مکان و یا محیطی هستند که به لحاظ جایگاه مکانی ویژه ای که نسبت به آن مکان و یا محیط دارند، از حساسیت بصری و ادراکی بالایی برخوردار می باشند. ویلیام وایت معتقد است دروازه، نقطه عطف در فرایند ورود و خروج، میان دو مکان (داخل و خارج) می باشند. (وایت،۱۹۹۹، ص۱۸۷). دروازهها در ورودی شهرها با ایجاد تاکیدات ادراکی – بصری، حس ورود به محیط جدید را القاء می نمایند. در واقع دروازه ی ورودی یک شهر عموماً به صورت یک عنصر مسلط بصری در مسیر ورود به شهر با فضای شهر در نظر گرفته می شود که نه تنها به لحاظ ارزش های معماری و زیباشناختی دارای نقش نشانه ایست بلکه مکان یابی دقیق این عنصر مسلط که بایستی در محور دید ناظرین قرار گیرد، نقش دعوت کنندگی و جهت دهی به افراد و در نتیجه خوانایی و افزایش غنای بصری و حسی ایفاء می کند هر چند که در شهرهای بزرگ امروزی، دروازه ها نمی توانند به تنهایی بیان کننده پدیده ورود باشند. نصب دروازه ماهی توسط شهرداری بندرانزلی در تیرماه سال ۱۳۹۲ با هزینه ساخت ۵۵۰ میلیون تومان انجام گردید، این سازه ازجنس فلز با تیر و ورق با وزن حدود یکصد تن بوده، و با اضافه کردن قسمت میانی که نماد خورشید و حرکت موج و دریاست، دارای ۱۵ متر ارتفاع خواهد بود، و حداقل ارتفاع سازه دروازه ماهی هفت و نیم متر، و عرض آن ۴۰ متر دارای دو دهنه ی ۱۳ متری در دو مسیر عبوری رفت و برگشت می باشد. همچنین سایت این سازه دارای بخش های دیگری از جمله ایستگاه نشیمن و انتظار با سقف شیشه ای (یا طلق شفاف)، محلی برای استقرار بیلبوردها، تابلوها و نقش برجسته های معرف هویت شهری بندرانزلی است. و همچنین ساخت آب نما در سمت شمالی سازه، اجرا خواهد شد. و انتخاب طرح ماهی برای دروازه ی ورودی شهر بندرانزلی رابا توجه به شاخصه ی این شهر که از دیر باز با صید و صیادی و ماهیگیری به عنوان پیشه ی اصلی مردم انزلی عجین بوده و مناسب می باشد و این نماد به مسافران و گردشگران نشان می دهد، به چه شهری با چه هویت و خصوصیتی وارد می شوند.
تصویر ۲-۱۵ دروازه ماهی ورودی شرق بندرانزلی
ماخذ: (نظریه کمیسیون برنامه، بودجه و عمران شهری شورای اسلامی و شهرداری شهر بندرانزلی۱۳۹۲).
۲-۱۵-۱۰٫ دروازه قرآن ورودی غرب شهر خشکبیجار رشت
نصب دروازه ی قرآن در ورودی شهر خشکبیجار رشت توسط شهرداری در تیر ماه سال ۱۳۹۱ ساخته شد، و همچنین این دروازه قرآن برای اولین بار از نوع خود در سطح استان های شمالی، شمال غربی و شمال شرقی کشورمی باشد. پروژه دروازه قرآن در ورودی شهر خشکبیجار از سمت خمام نصب شده است. شهرداری این پروژه را از اعتبارات فرهنگی خود اختصاص داده است. کل اعتبارات هرینه شده برای این پروژه حدود ۴۶ میلیون تومان بوده است، که با احتساب رنگ آمیزی، پیاده روسازی و نورپردازی مجموعاً ۵۰ میلیون تومان هزینه داشت. طول پیاده رو، در نظر گرفته شده ۵/۱۱ متر می باشد تا هر مسافری که وارد خشکبیجار می شود بتواند در این مکان استراحت کند و از مناظر اطراف بهره مند شود.