بیمه ۱۰
بیمه الکترونیک ۱۰
سابقه تحقیقات و مطالعات انجام گرفته داخلی ۱۱
‏سابقه پژوهش ها و مطالعات انجام گرفته خارجی ۱۲
بیمه و مراحل تجارت الکترونیکی ۱۳
رویکرد شرکت‌های بیمه به خدمات بیمه‌ای الکترونیکی ۱۳
اهداف و کاربرد ۱۴
مسائل و مشکلات فراروی صنعت بیمه ۱۵
بررسی بیمه الکترونیکی جهت افزایش کارایی در صنعت بیمه ۱۶
تاثیرات تجارت الکترونیکی بر بیمه ۱۷
ریسک الکترونیکی : فرصتی برای صنعت بیمه ۲۰

تسهیلات شرکت‌های بیمه‌گر برای کاربران اینترنتی ۲۳
وضعیت استفاده از تجارت الکترونیکی در بیمه های خارجی ۲۳
وضعیت استفاده از تجارت الکترونیکی در بیمه های ایران ۲۵
راهکارها و پیشنهادات ۲۸
نتیجه گیری ۳۱
منابع و مآخذ ۳۲
مقدمه
مقایسه تحولات سه دهه اخیر حاکی از آن است که این تحولات نسبت به گذشته تفاوت اساسی دارد که علت اصلی این اختلافات مربوط به انقلابی است که در این دهه ‌ها رخ داده است. شرایط و روش های انجام کسب و کار مدام در حال تغییر و تحول بوده و هر روزه گزینه‌های بیشتری در اختیار کسب و کارها قرار می‌گیرند.گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در تمامی ابعاد زندگی بشر تحولی بنیادین ایجاد کرده و دنیای کنونی را در جریان یک انقلاب کامل قرار داده است. امروزه، فناوری اطلاعات و ارتباطات محور توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورهای مختلف قرار گرفته است. تجارت الکترونیک یکی از نمونه های عینی انقلاب فناوری اطلاعات و ارتباطات در عرصه های اقتصادی است. ظهور اینترنت و تجاری شدن آن در دهه های اخیر شیوه های سنتی تجارت را متحول نموده و تجارت الکترونیکی انقلابی در شیوه‌ها و رویه‌های تجاری گذشته ایجاد کرده است. یکی از مصایق تجارت الکترونیک، بیمه الکترونیکی است که به عنوان بخشی از تجارت الکترونیک و موجی که کمتر از انقلاب صنعتی نیست در دنیا از رشد بی‌سابقه‌ای برخوردار بوده است و بیمه و به طور کلی موسسات مالی از جمله صنایعی هستند که تجارت الکترونیک می‌تواند نقش بسزایی در رشد و توسعه آنها ایفا کند، چرا که صنعت بیمه صنعتی است با حجم زیاد اطلاعات، لذا دارای زمینه مناسبی جهت استفاده گسترده از تکنولوژی اطلاعات می‌باشد[۲].
بیمه الکترونیکی، در یک نگاه کلی به فراهم ساختن امکان دسترسی مشتریان به خدمات بیمه‌ای با بهره گرفتن از واسطه های ایمن بدون حضور فیزیکی اطلاق می‌شود. به عبارت دیگر، بیمه الکترونیکی به معنای استفاده از روش‌های الکترونیکی برای کمک به مبادله کالاها و خدمات بیمه‌ای است[۴]. بیمه الکترونیک علاوه بر کاهش دادن هزینه‌های اداری و مدیریتی (داخلی) از طریق مکانیزه شدن مراحل کار، باعث می شود تا نوعی ارتباط شبکه‌ای بین واحدهای شرکت‌ها به وجود آید و اطلاعات مدیریتی ارتقا پیدا کند. همچنین خریداران هزینه کمتری خواهند داشت. بیمه الکترونیک زمانی تحقق خواهد یافت که مخاطبان آن از آن استقبال نموده و سعی در بکارگیری آن داشته باشند[۲].
اما با وجود این مزایا، موانع و چالش‌های زیادی در استقرار بیمه الکترونیکی وجود دارد که در یک دسته بندی کلی، شامل موانع ساختاری، زمینه‌ای و محتوایی می‌شود. ایجاد زیرساخت های لازم در این راستا از جمله مهم‌ترین اولویت‌های لازم در ارائه بیمه الکترونیکی است[۲]. تنظیم چارچوب مقاله به این صورت است که ابتدا
تجارت الکترونیک و مسائل و ویژگی های آن مطرح گردیده، سپس با مطالعه مقالات مختلف درخصوص بیمه الکترونیک مسائل پیش روی صنعت بیمه و نیز مزایای استفاده از تجارت الکترونیک در این صنعت و تاثیر آن بر بخش های مختلف بررسی گردیده و در آخر راهکارها و پیشنهادات جهت پیشروی هر چه بهتر تجارت الکترونیک در این صنعت را بررسی خواهیم کرد.
مفهوم تجارت الکترونیک
تعاریف مختلفی برای تجارت الکترونیکی ارائه گردیده است برخی از این تعاریف عبارتند از:
تجارت الکترونیک انجام مبادلات تجاری در قالب یک فرایند الکترونیکی است. در تعریفی دیگر هر شکلی از مبادلات که در آن طرفین ذی‌نفع به جای تبادلات فیزیکی به صورت الکترونیکی تعامل کنند را تجارت الکترونیک می نامند[۹].
«تجارت الکترونیکی، به معنای انجام معاملات تجاری بین مشتریان و عرضه‌کنندگان، به صورت الکترونیکی می‌باشد که بیشتر از طریق شبکه اینترنت برای برقراری این ارتباط الکترونیکی استفاده می‌شود.»
«تجارت الکترونیکی عبارت است از مبادله ارزش‌ها به صورت Online بین سازمان‌ها و شرکای تجاری، کارکنان و مشتریان آنها بدون وجود محدودیت‌های زمانی و مکانی.»[۴]
«تجارت الکترونیکی عبارت است از مبادله کالا و خدمات از طریق شبکه‌های رایانه‌ای از جمله شبکه جهانی اینترنت.»[۳]
به طور اجمالی می‌توان گفت که تجارت الکترونیکی عبارت است از مجموعه فعالیت‌های اقتصادی و کسب و کار که از طریق ارتباطات الکترونیکی به انجام می‌رسد و هر فعالیتی را دربر می‌گیرد که چه در داخل سازمان و چه در ارتباط با مشتریان و تامین‌کنندگان آن ارزش ایجاد می‌کند.
تاریخچه تجارت الکترونیکی
شروع تجارت الکترونیک از سال ۱۹۶۵ بوده‌است. هنگامی‌که مصرف کنندگان از دستگاه‌های خودپرداز، پول برداشت می‌کردند و خرید خود را با بهره گرفتن از کارت‌های و پایانه‌های فروش انجام ‌می‌دادند.
این وسایل به همراه سیستم های نوین مرزهای سازمانی را درهم نوردیدند و سازمان ها را قادر ساختند تا تبادل اطلاعات و انجام کسب و کار را به صورت الکترونیکی انجام دهند. این سیستم ها به سیستم‌های بین سازمانی^[۱] معروفند. تا قبل از دهه ۱۹۹۰، موسساتی که از تجارت الکترونیک استفاده می‌کردند، منحصراً فرم‌های محدود و استاندارد بین کامپیوتری را مورد استفاده قرار می‌دادند که به مبادله الکترونیکی داده‌ها^[۲]، معروف بود. لذا در تکامل تجارت الکترونیک امکان دارد تا بین تجارت الکترونیک سنتی و مبتنی بر اینترنت، تمایل قائل شوند.
در سال‌های آغازین دهه ۹۰، تجارت الکترونیک مترادف با مبادله الکترونیکی بود و با سراسری شدن اینترنت باعث خلق فرصت‌ها برای توسعه زیرساخت‌ها و کاربردهای تجارت الکترونیک، هم در سطح سازمان و هم در سطح ملی گردید. سدان^[۳] توسعه تجارت الکترونیک را با گسترش قابلیت های فن‌آوری اطلاعات مرتبط می‌داند که البته از دیدگاه وی با کاهش هزینه‌های به کارگیری فن‌آوری اطلاعات متناسب است. از دیدگاه وی جهش فن‌آوری اطلاعات دو دوره بیست ساله را پشت سر گذاشته و اکنون وارد دوره سوم شده است.
۱۹۷۴-۱۹۹۵ : عصر پردازش الکترونیکی^[۴]
۱۹۹۴-۱۹۷۵ : عصر سیستم های اطلاعاتی مدیریت^[۵]
۲۰۱۴- ۱۹۹۵ : عصر اینترنت
در هر دوره فناوری جدیدی معرفی گردید. در دوره نخست کارت‌های اعتباری و دستگاه‌های خودپرداز، دوره دوم امکان استفاده از مبادله الکترونیکی، سیستم‌های بانکی بین‌المللی و انتقال الکترونیکی وجوه فراهم گردید. اما توسعه اینترنت و کاربردهای آن باعث تحولی اساسی در این روند شد و میان نوع اینترنتی تجارت الکترونیک و نوع سنتی آن می‌توان تمایز قائل شد[۱۲].
ویژگی‌های تجارت الکترونیکی
تجارت الکترونیکی دارای ویژگی‌هایی است که آن را نسبت به سیستم سنتی متمایز می‌کند. پاره‌ای از این ویژگی‌ها به شرح زیر می‌باشد:
جهانی کردن تجارت و برداشتن محدودیت‌های زمانی و مکانی: تجارت الکترونیکی به واسطه استفاده از اینترنت بعنوان ابزار اولیه، این امکان را در اختیار فروشندگان و خریداران در اقصی نقاط جهان قرار می‌دهد که در کمترین زمان ممکن با هم‌دیگر ارتباط برقرار کنند. بر اساس آمار و مطالعات انجام شده، امروزه بر اساس همین خصوصیت مهم بین ۲۰ تا ۷۵ درصد در هزینه‌های عملیات تجاری صرفه‌جویی می‌گردد.
کاهش قیمت منابع جهت خرید: در تجارت الکترونیکی هزینه‌های بازاریابی و توزیع و سرویس‌دهی در مقایسه با تجارت سنتی بسیار کاهش می‌یابد. در این نوع تجارت وجود واسطه‌ها معنایی ندارد. زیرا بزرگترین تولید‌کنندگان می‌توانند با مصرف‌کننده ارتباط مستقیم برقرار کنند. در حقیقت تولید‌کننده مشتریان خود را می‌شناسد و آنها را از دست نمی‌دهد. مشتریان نیز با مراجعه به یک سایت سعی دارند بعدا نیز از همان سایت خرید کنند. یک دلیل آن این است که اغلب آنها مایل نیستند شماره کارت اعتباری خود را دائما در همه جا پخش کنند. البته با ایجاد پول الکترونیکی این مشکل نیز مرتفع خواهد شد. در این نوع تجارت مشتری می‌تواند بدون هیچ هزینه‌ای به سایت تولید‌کننده مراجعه کند و از کیفیت محصول مورد نظر مطلع شود و آن را با دیگر محصولات مقایسه کند. یعنی اینکه همه تولید‌کنندگان در دسترس هستند. این امر امکان انتخاب بهتری به مصرف‌کننده می‌دهد و کاملا مشخص است که مسئله رقابت در این حالت بسیار دارای اهمیت است.
افزایش درصد فروش: از آنجایی که در سیستم جدید، کانال‌های توزیع و فروش افزایش یافته و همچنین فعالیت‌های تبلیغاتی به شکلی فراگیرتر و کاراتر صورت می‌گیرد، حجم فروش شرکت افزایش می‌یابد. از طرف دیگر به واسطه تسهیل در تحویل کالاها و کاهش زمان تحویل کالا و ارائه خدمات بهتر به مشتری، احتمال حفظ مشتری افزایش یافته است.
عدم وجود محدودیت زمانی در استفاده: به واسطه online‌ بودن سایت‌های فروشندگان و ارائه خدمت بصورت ۲۴ ساعته، مشتریان به‌راحتی قادرند به سایت‌های مورد نظر خود دست یابند و فعالیت‌های مورد نیاز را بر روی آنها انجام دهند.
راهنمای تولیدکنندگان و مراجعین: از آنجا که سایت‌ها دارای قسمتی هستند که نظرات مشتریان و مصرف‌کنندگان در آن قرار می‌گیرد، تولید‌کنندگان قادر خواهند بود بطور پیوسته خود را با نیاز‌های مشتری منطبق نموده و کالاهای بهینه تولید نمایند. از طرف دیگر از آنجایی که مشخصات مربوط به هر محصول بر روی سایت‌های تولید‌کنندگان وجود دارد، مصرف‌کنندگان قادر خواهند بود محصول مورد نیاز خود را خریداری نمایند[۱۲].
منافع به‌کارگیری تجارت الکترونیکی برای سازمان‌ها و مشتریان آنها
به‌کارگیری تجارت الکترونیکی توسط سازمان‌ها، منافع دوجانبه‌ای هم برای آنها و هم برای مشتریانشان به دنبال خواهد داشت. خلاصه‌ای از این منافع عبارت است از:
افزایش فروش محصولات و یا تقاضا برای دریافت خدمات به همراه کاهش هزینه‌ها
کسب بازارهای کوچکی که به صورت جغرافیایی پراکنده شده‌اند
افزایش فرصت‌های فروش برای فروشندگان و در مقابل افزایش تنوع انتخاب‌ها برای خریداران
فراهم‌سازی امکان دسترسی به شرکای جدید کسب و کار و تامین‌کنندگان جدید
افزایش سرعت و دقت تبادل اطلاعات به همراه کاهش هزینه‌ها
افزایش امکان دسترسی مشتریان به اطلاعات مورد نیاز در کمترین زمان ممکن[۱۲]