N(حجم جامعه آماری)= ۶۴۰
۳-۶- روش گردآوری اطلاعات
مرحله گردآوری اطلاعات آغاز فرایندی است که طی آن محقق یافته های میدانی و کتابخانه ای را گردآوری می کند و به روش استقرایی به طبقه بندی و سپس تجزیه تحلیل آنها می پردازد و فرضیه های تدوین شده خود را مورد ارزیابی قرار می دهد و در نهایت حکم صادر می کند و پاسخ مسئله خود را به اتکای آنها می یابد، به عبارتی اتکای اطلاعات گردآوری شده واقعیت و حقیقت را آن طور که هست کشف می نماید، بنابراین، اعتبار اطلاعات اهمیت بسیاری دارد زیرا اطلاعات غیرمعتبر مانع از کشف حقیقت و واقعیت می گردد. و مسئله مورد نظر محقق به درستی معلوم نمی گردد (حافظ نیا، ۱۳۸۸).
در این تحقیق برای گردآوری اطلاعات از دو روش میدانی و اسنادی (کتابخانه ای ) استفاده گردید. در روش اسنادی بررسی جامعی در اسناد و مدارک صورت گرفت و نظریه های مختلف همراه با پیشینه تحقیق بررسی شدند و آرای صاحب نظران ذیربط نتیجه گیری و براساس اهداف تحقیق، مورد بهره برداری قرار گرفت که این امر سبب تحکیم پایه های نظری و تدوین چار چوب تحقیق گردید. در مرحله میدانی برای جمع آوری اطلاعات تحقیق از پرسش نامه محقق ساخته استفاده گردید.
۳-۷- ابزار تحقیق
برای اجرای هر گونه مطالعه تحقیقی یا پژوهشی داده هایی جمع آوری می شود که با بهره گرفتن از آنها
فرضیه ها مورد آزمایش قرار می گیرند و برای جمع آوری داده ها، ابزارها و روش های متعددی وجود دارد. این ابزارها گونه های مختلف دارند و داده ها را با روش مشخصی از نظر کمی و کیفی توصیف
می کنند. هر یک از این ابزارها برای نوع معینی از داده ها مناسب است و نوعی از اطلاعات را به صورت معینی ارائه می دهد تا به گونه مؤثرتری مورد استفاده قرار گیرد (شاه محمدی، ۱۳۹۱).
در این تحقیق به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه ای که توسط محقق تنظیم گردید استفاده شده است که شامل سه بخش می باشد:
۱- ویژگی های فردی و متغیرهای جمعیت شناسی (جنسیت، سن، محل سکونت، بومی و غیربومی بودن، ریشه تحصیلی دبیرستان، اولویت انتخاب رشته کشاورزی در کنکور، معدل دیپلم، معدل و تعداد واحدهای گذرانده در دوره کارشناسی، محل تولد، گرایش تحصیلی دانشگاهی، نوع دانشگاه، شغل پدر، شغل مادر، سابقه کار کشاورزی و اشتغال به کار کشاورزی در کنار تحصیل).
۲- گویه های مربوط به میزان علاقه به رشته کشاورزی قبل و بعد از ورود به دانشگاه، میزان شناخت رشته قبل و بعد از ورود به دانشگاه، میزان علاقه به کارهای عملی و میزان علاقه به طبیعت (۵ سؤال)
۳- گویه های مربوط به موضوع اصلی که اثربخشی درس عملیات کشاورزی می باشد شامل ۲۲ سؤال در قالب طیف پنج گزینه ای (از خیلی کم تا خیلی زیاد)
۳-۸- روایی و پایایی ابزار تحقیق
۳-۸-۱-روایی
ابزار سنجش می بایست از پایایی[۲] و روایی[۳] لازم برخوردار باشد تا محقق بتواند داده های متناسب با تحقیق را گردآوری نماید و از طریق داده ها و تجزیه و تحلیل آنها، فرضیه های مورد نظر را بیازماید و به سؤالات تحقیق جواب دهد. ابزار سنجش به دو دسته تقسیم می شود: ۱- استاندارد و میزان شده و ۲- محقق ساخته. ابزارها و پرسش نامه های سنجش استاندارد، از روایی و پایایی مناسبی برخوردارند. از این رو محققان
می توانند آنها را با اطمینان بکار گیرند، ولی ابزار محقق ساخته (مانند ابزار سنجش این تحقیق) فاقد این اطمینان و محقق می بایست از روایی و پایایی آنها مطمئن شود (حافظ نیا، ۱۳۸۸). روایی و پایایی
ویژگی هایی هستند که هر ابزار سنجشی از جمله پرسش نامه باید دارا باشند.
منظور از روایی این است که محتوای ابزار و یا سؤالات مندرج در پرسش نام، به طور تحقیق متغیرها و موضوع مورد مطالعه را می سنجد یا نه؟ بعبارت دیگر آیا آنچه را که فکر می کنیم اندازه می گیریم، واقعاً اندازه می گیرد؟ (مومنی، ۱۳۹۱).
اعتبار(روایی) ،شاخصی از درجه یا میزانی است که ارزیابی،دربرگیرنده نمونه مناسبی از مطالب تدریس شده در درس باشد. برای این اعتبار نمی توان ارزش عددی جایگزین کرد و باید مطابق اهداف ارزیابی مورد قضاوت قرار گیرد. اهداف درس چارچوبی است که بر پایه آن می توانید اعتبار محتوا را ارزیابی کنید(رابرت کنن و دیوید نیوبل،۱۳۸۵).
در این تحقیق جهت سنجش روایی پرسش نامه، از روایی صوری استفاده گردید. پس از اخذ نظرات خبرگان دانشگاهی و با اصلاحات مورد نظر استاد راهنما تغییر و اصلاح در بعضی از سؤالات و تبدیل به سؤالات قابل فهم تر برای جامعه آماری و در نهایت حذف برخی از شاخص ها یا سؤالات و اضافه نمودن سؤالات مهم دیگر، روایی پرسش نامه تأمین گردید.
۳-۸-۲- پایایی
اعتبار یا پایایی ابزار اندازه گیری است که اگر سنجش، تحت شرایط مشابه مجدداً تکرار شود، نتایج حاصل تا چه حد، مشابه و قابل اعتماد است؟ ابزار سنجشی معتبر است که دارای ویژگی های سازگاری و باز پدیدآوری باشد. یعنی بتوان آن را در موارد متعدد بکار برد و در همه موارد نتیجه یکسانی تولید نماید. اندازه گیری های نامناسب و ناکافی می تواند هر تحقیق علمی را ناروا و بی اعتبار سازد. در مبحث روایی به گونه کلی ذات واقعیت مورد پرسش قرار می گیرد. اعتبار را می توان بدون تفحص در باره مقیاس متغیرها مطالعه نمود. اما مطالعه روایی بدون بررسی ماهیت و معنای متغیرها امکان پذیر نیست. به قول «کرینر» حصول اعتبار تا حد زیادی یک امر فنی است. اما روایی فراتر از یک فن است و در ذات و جوهر اصلی علم قرار دارد معمولاً به منظور برآورد میزان روایی پرسش نامه و سؤالات مطروحه در آن، از نظر خبرگان، کارشناسان و اساتید مسلط به موضوع تحقیق و پرسشنامه استفاده می شود. اعمال نظر و در صورت نیز، اصلاحات خبرگان و اساتید، محقق را از روایی پرسش نامه و تطابق موضوع با سؤالات و قابلیت استفاده و به جا بودن سؤالات مطروحه مطمئن ساخته و مشخص خواهد نمود که سؤالات پرسش نامه تا چه اندازه قدرت توضیح دهی مدل و آزمون فرضیات را خواهند داشت. همچنین جهت محاسبه پایایی، روش های متفاوتی وجود دارد از جمله: روش اجرای دوباره (بازآزمایی)، روش موازی یا همتا، روش تصنیف یا دو نیمه کردن و ضریب آلفای کرونباخ (حافظ نیا، ۱۳۸۸).
در این تحقیق به منظور تعیین پایایی پرسش نامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. روش آلفای کرونباخ برای محاسبه هماهنگ درونی ابزار اندازه گیری از جمله پرسش نامه ها یا آزمون هایی که
خصیصه های مختلف را اندازه گیری می کنند، بکار می رود. در این گونه ابزار، پاسخ هر سؤال می تواند مقادیر عددی مختلفی اختیار کند. مقدار ضریب آلفای کرونباخ برای اصلی ترین موضوع (اثربخشی درس عملیات کشاورزی) که متشکل از ۲۷ گویه بوده ۹۷% محاسبه گردید که نشان از پایایی ابزار تحقیق دارد.
۳-۹- متغیرهای تحقیق
متغیر نمادی است که اعداد، مقادیر یا حالات به آن اختصاص می یابد و از هر نمونه به نمونه دیگر در جامعه تغییر می کند (دلاور، ۱۳۸۷). این تحقیق دارای سه دسته متغیر مستقل، وابسته و مداخله گر می باشد.
۳-۹-۱-متغیرهای مستقل:
۱- سن؛ ۲- جنسیت: ۳- رشته تحصیلی دبیرستان
۴- گرایش تحصیلی دانشگاهی ۵- نوع دانشگاه ۶- شغل پدر و مادر
۷- سابقه کار کشاورزی ۸- اشتغال به کار کشاورزی در کنار تحصیل
۹- معدل دیپلم و واحدهای گذرانده کارشناسی
۳-۹-۲- متغیر وابسته:
دیدگاه دانشجویان نسبت به میزان اثربخشی درس عملیات کشاورزی
۳-۱۰- فرضیه های تحقیق
فرضیه حدس بخردانه ای در باره رابطه دو یا چند متغیر است که به صورت جمله ای خبری بیان شده و نشانگر نتایج مورد انتظار است (مقیمی، ۱۳۸۳). در بیان دیگر، فرضیه حدسی است زیرکانه و علمی که باید به کمک واقعیات (داده ها) مورد بررسی قرار گرفته و سپس تایید یا رد گردد (تقی زاده، ۱۳۸۹).
فرضیه هایی که در این پژوهش بیان شده اند عبارتند از:
فرضیه اول:
درس عملیات کشاورزی برای دانشجویان رشته کشاورزی در دانشگاه های شهرستان خرم آباد اثربخش بوده است.
فرضیه دوم:
درس عملیات کشاورزی برای دانشجویان رشته کشاورزی در دانشگاه لرستان اثربخش بوده است.
فرضیه سوم:
درس عملیات کشاورزی برای دانشجویان رشته کشاورزی در دانشگاه پیام نور اثربخش بوده است.